Τον στοχαστή, ή αν είναι καλλιτέχνης, και που τα λόγια του αφήνουν πίσω τη στιγμή –και διαχρονικά μιλάνε –Αυτόν, ο Γιάννης Ψυχοπαίδης θέλησε να τον «εικάσει». Να τον μεταγράψει με την υπόδειξη ότι ο κόσμος του Ανδρέα Εμπειρίκου μπορεί να υπάρχει. Χωρίς «πρέπει». Αλλά με αναφορά στη φυσική οντολογία της ανυπόκριτης ζωής.
Ο ζωγράφος διαλέγει από την «Οκτάνα» όχι κάτι που θα μπορούσε απλώς να αναπαρασταθεί, αλλά εκείνο που, απεικονιζόμενο, αποδίδει την πληρότητα ολόκληρου του ποιήματος.
Οπως όλοι ξέρουμε, μέσα σε μια γραφή –που μόνο σχηματικά δεν είναι ποιητική –ώστε η εξωτερική μορφή της ειθισμένης καθετότητας να μη σε υποχρεώνει έτσι να τη δεχτείς –ο Ανδρέας Εμπειρίκος γράφει την «Οκτάνα». Και με την ίδια φιλοσοφική ζωγραφική ο Γιάννης Ψυχοπαίδης συνθέτει «εικόνες παράθυρα ανοιγμένα στη ζωή».
Με παρακείμενο το ένα έργο στο άλλο, κι αν βέβαια θελήσεις τον νου σου λίγο παραπέρα να τον πας, βλέπεις και τα δύο έργα στο σύνολό τους. Και τότε θα δεις, θα δεις, γιατί σε κάθε πίνακα τίποτε δεν λείπει από την ποίηση του ενός και από τη ζωγραφική του άλλου. Οι εικόνες του ζωγράφου, υποστηριγμένες από φωτογραφικά ένθετα, από αντικείμενα, από μουσικές, και άλλες ιστορίες, επιτρέπουν στην ποίηση και στη ζωγραφική να συναντηθούν, ως απόδειξη της πληθυντικής ενότητας του είδους μας. Και είναι μέσα στους πίνακες και κάποια θραύσματα από παρτιτούρες! Και υποχρεώθηκα αυτά να πάω να τα «διαβάσω», να δω μήπως στα πλήκτρα επάνω λέγανε κάτι ιδιαίτερο που θα ‘πρεπε να μάθω.
Αλλά, αλλά, και αν ακόμα η επιλογή ήταν τυχαία, που δεν το πιστεύω, τότε η σύμπτωση επαληθεύει τη διαίσθηση ως φυσική… αμοιβαία ενσυναίσθηση.
Από τη γερμανική του παιδεία ο ένας, όπου η κριτική συλλογιστική του όλου είναι χρέος πολιτικό, και από τα γαλλικά του ρεπορτάζ ο άλλος –διεθνοποιημένα στον καιρό τους –καλούν τον αναγνώστη θεατή να απολαύσει το «Στον βυθό των ονείρων. Εικόνες από την Οκτάνα του Ανδρέα Εμπειρίκου του Γιάννη Ψυχοπαίδη». Στις εκδόσεις Ικαρος, στα 2018.
Ο κ. Γιάννης Μεταξάς είναι επίτιμος καθηγητής πανεπιστημίων, τακτικό μέλος της Academie Europeenne Interdisciplinaire des Sciences.