Ενα διαφανές φύλλο συκής

Για τα γεγονότα του αγώνα ΠΑΟΚ – ΑΕΚ οι κυβερνητικές απόψεις είναι, χοντρικά, παγκοίνως γνωστές. Ωστόσο δεν βλάπτει να τις δούμε υπό το ακριβέστερο πρίσμα των διατυπώσεών τους. Πριν από τη συνάντηση του κ. Σταύρου Θεοδωράκη με τον Πρωθυπουργό για τα εθνικά θέματα στενοί συνεργάτες του κ. Τσίπρα δήλωναν ότι «η βασική τοποθέτησή του» για τα έκτροπα της Τούμπας «είναι ότι αυτή η ιστορία θα τελειώσει και όλοι θα βρεθούν προ των ευθυνών τους» (η υπογράμμιση δική μου). Στην αρχή της συνάντησης ο κ. Θεοδωράκης, αναφερόμενος στα γεγονότα, μίλησε για Μαφίες στο ελληνικό ποδόσφαιρο φωτογραφίζοντας τον ιδιοκτήτη του ΠΑΟΚ κ. Ιβάν Σαββίδη. Ο Πρωθυπουργός συμφώνησε ότι πρέπει να απαλλαγούμε από φαινόμενα σαν κι αυτά (δηλαδή δεν αμφισβήτησε ότι ο κ. Σαββίδης είναι μαφιόζος), τόνισε εμφατικά ότι «πρέπει να ληφθούν όλες οι απαραίτητες πρόνοιες ώστε να μην επηρεαστεί η εθνική ομάδα» (ενέταξε, δηλαδή, συνεκδοχικά και το φαινόμενο Σαββίδη στα εθνικά θέματα), και πρόσθεσε: «Αυστηρούς κανόνες έχουμε επιχειρήσει να βάλουμε. Πρέπει κάποια στιγμή να αποφασίσουμε ότι αυτός ο γόρδιος δεσμός πρέπει να κοπεί, και πρέπει να αποφασίσουμε όλοι μαζί ότι πρέπει να αγνοήσουμε το πολιτικό κόστος» (οι υπογραμμίσεις δικές μου).

Την ίδια μέρα, εξερχόμενος από το Μαξίμου, ο υφυπουργός Αθλητισμού κ. Βασιλειάδης δήλωσε: «Η κυβέρνηση εδώ και τρία χρόνια έχει δώσει μεγάλες μάχες για να εξυγιάνει τον πολύπαθο χώρο του ποδοσφαίρου. Εχουμε κερδίσει πολλά, αλλά μένουν πολύ περισσότερα να γίνουν. Δεν θα επιτρέψουμε να διακινδυνεύσει η προσπάθεια, να αναστηθούν φαινόμενα του παρελθόντος και να γυρίσουμε πίσω». Γι’ αυτό η κυβέρνηση, πρόσθεσε, «αποφάσισε να διακόψει το πρωτάθλημα, το οποίο δεν θα ξεκινήσει αν δεν δημιουργηθεί ένα νέο πλαίσιο εγγυημένο από όλους» ‒ ξεχνώντας ότι ένα λεπτό προηγουμένως είχε επισημάνει: «Εμείς δεν έχουμε αγαπημένους· τιμωρούνται όλοι με κανόνες μέσα από ένα σκληρό πλαίσιο που υπάρχει» (όλες οι υπογραμμίσεις δικές μου). Κι αυτά την ίδια στιγμή που ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωνε ότι «το πρωτάθλημα διακόπτεται και δεν πρόκειται να ξαναρχίσει αν δεν υπάρξει ένα νέο πλαίσιο» ‒ λησμονώντας κι αυτός, με τη σειρά του, ότι εδώ και τρία χρόνια κυβέρνηση είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και ότι ο προηγούμενος υφυπουργός Αθλητισμού κ. Κοντονής επαιρόταν για τις δομικές αλλαγές που είχε επιβάλει στα ποδοσφαιρικά μας πράγματα.

Ας δούμε, επίσης, και τι προσθέτει ο ΣΥΡΙΖΑ διά μέσου των δύο κύριων κυβερνητικών εφημερίδων τη μεθεπομένη (13 Μαρτίου) των εκτρόπων. Ο τεράστιος τίτλος της πρώτης ‒ «Αφοπλίστε τους νονούς του ποδοσφαίρου» ‒ με τον επίτιτλο («Κορυφή του παγόβουνου τα έκτροπα στην Τούμπα») δεν είναι, βέβαια, μεταφορικός, αφού παραπέμπει σαφώς σε συγκεκριμένη ένοπλη εφόρμηση του εν λόγω, κατά την εφημερίδα, μαφιόζου σε συγκεκριμένο χρόνο και τόπο (η λέξη νονός του τίτλου είναι εκτός εισαγωγικών). «Η ζούγκλα των αφεντικών καλά κρατεί» συνόψιζε η εφημερίδα, επιρρίπτοντας την ευθύνη γι’ αυτό αποκλειστικά στις προ του ΣΥΡΙΖΑ κυβερνήσεις, «οι οποίες υποκρίνονται σήμερα με σελίδες προχειρότητας». Το πρωτοσέλιδο της δεύτερης εφημερίδας καλύπτεται ολόκληρο από τον, επίσης τεράστιο, τίτλο «Ποιοι κυβερνούν αυτόν τον τόπο;» (φράση που ανακαλεί και την περίφημη χρήση της από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή), περιβαλλόμενο από τέσσερις υπερμεγέθεις φωτογραφίες νονών ‒ των ηγετών του εγχώριου παρακράτους ‒, ανάμεσα στις οποίες και του ιδιοκτήτη του ΠΑΟΚ. Για τη δημιουργία του «φαινομένου Σαββίδης», υπογραμμίζει η εφημερίδα, υπεύθυνη είναι αποκλειστικά η κυβέρνηση Σαμαρά που τον υποδέχτηκε ως «εθνικό ευεργέτη», λησμονώντας (η εφημερίδα) ότι με όρους εθνικού ευεργέτη περιέγραφε προ μηνός τον κ. Σαββίδη ο υπουργός Εθνικής Αμυνας του ΣΥΡΙΖΑ. Σημειωτέον ότι την επόμενη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, επινοώντας μια ομοούσια με το «παγόβουνο» μεταφορά, δήλωνε ότι τα γεγονότα της Τούμπας «αποτελούν τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι», υπογραμμίζοντας κι αυτός ότι ο κ. Σαββίδης είναι δημιούργημα της Δεξιάς.

Συνοψίζω με μιαν απάντηση στα εξής ερωτήματα: Οι αντιδράσεις της κυβέρνησης απέναντι στα γεγονότα της Τούμπας δηλώνουν σύγχυση και αμηχανία ή κυνισμό; Η απόφαση να κόψει τον γόρδιο δεσμό της με τον κ. Σαββίδη, κοσμώντας τον ‒ διά των φερεφώνων της ‒ με χαρακτηρισμούς που επιδαψιλεύει αποκλειστικά στους πολιτικούς αντιπάλους της, είναι ειλικρινής ή πλασματική; Υπό το φως της υποκριτικής δεινότητας του κ. Τσίπρα η απάντηση είναι απλή: Το «ατυχές περιστατικό της Θεσσαλονίκης» (όπως το χαρακτήρισε ένας θαυμαστής του), όσο σοβαρό και αν το θεωρεί κανείς, είναι ασήμαντο μπροστά στο μέγεθος της αποφασιστικότητας του ΣΥΡΙΖΑ να δημιουργήσει δικό του σύστημα διαπλοκής. Οταν κανείς ποντάρει στον ψευδοοικοπεδούχο κ. Καλογρίτσα, θα ήταν ανόητος να διακόψει το αλισβερίσι με τον λαολάτρευτο μεγαλοκεφαλαιούχο του Δικέφαλου του Βορρά.

Ολα δείχνουν ότι η ρήξη με τον κ. Σαββίδη είναι φαινομενική: ένα διαφανές φύλλο συκής, με το οποίο η κυβέρνηση προσπαθεί να αναπληρώσει ό,τι πιστεύει ότι της απέμεινε από το περιλάλητο ηθικό της πλεονέκτημα. Να είναι άραγε συμπτωματικό ότι από την Κυριακή έχει αποσύρει από την πιάτσα (προφανώς από φόβο μην πουν κάτι που θα ρίξει λάδι στη φωτιά) τον πανταχού παρόντα κ. Πολάκη και τον ‒ διαβιούντα λαλίστατα στον κόσμο του ‒ κ. Τόσκα, περιμένοντας να ξεχαστεί το «περιστατικό»; Οπως άλλωστε δήλωσε ο χαρίεις κ. Παπαχριστόπουλος των ΑΝΕΛ, το συμβάν «ήταν μια δύσκολη στιγμή, κάτι που θα περάσει».

Ο κ. Νάσος Βαγενάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.