Homo Informatix και Εξελίξεις στην Καθημερινότητα

Τον τελευταίο καιρό πολλοί έχουν αναφερθεί στις εξελίξεις της τεχνητής νοημοσύνης, της τεχνολογίας και της πληροφορικής και των συνεπειών τους στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου. Θέματα που μπορούν να θεωρηθούν απειλές αλλά και ως ευκαιρίες για την καλυτέρευση της ζωής.

Είναι γεγονός ότι οι εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας και της πληροφορικής δημιούργησαν επιχειρήσεις –γίγαντες οι οποίες μπορούν να αναμετρηθούν και με κράτη. Είναι οι λεγόμενες GAFAM (Google –Apple –Facebook –Amazon –Microsoft) οι οποίες είναι έτοιμες να αναλάβουν τον έλεγχο του πλανήτη. Μερικά στατιστικά στοιχεία για τις δραστηριότητες των εταιριών αυτών είναι τα ακόλουθα: κεφαλαιοποίηση στο χρηματιστήριο σε δολάρια: Apple: 871 δις., Google: 709 δις., Microsoft: 645 δις., Amazon: 531 δις., Facebook: 522 δις. Το Facebook υπολογίζει 2 δις χρήστες ενεργούς κάθε μήνα. Το 90% των υπολογιστών χρησιμοποιεί το σύστημα εκμετάλλευσης της Microsoft.

H Google υπολογίζει πάνω από 81% της αγοράς μηχανών έρευνας. Facebook και Google κατέχουν 99% της ανάπτυξης της ψηφιακής διαφήμισης το 2016. 1 δολάριο στα 2 που ξοδεύεται περνά από την Amazon.

Πέρα όμως από τις επιδόσεις τους και τη διευκόλυνση στην καθημερινότητα στη ζωή των ανθρώπων, δημιουργούν διάφορα σημαντικά προβλήματα που απειλούν ίσως και τη δημοκρατία των πολιτών.

Μερικά από αυτά είναι: (1) παραποίηση του δημόσιου διαλόγου, (2) μη σεβασμός στην ιδιωτική ζωή, ιδιωτικοποίηση του ίντερνετ, (3) αρπακτικές πρακτικές, (4) ασφυκτικός κλοιός στην κουλτούρα, (5) εμπόδια στην καινοτομία , (6) κατάχρηση της κυριαρχικής θέσης που κατέχουν, (7) βελτιστοποίηση της επιθετικής φορολογικής πολιτικής τους και (8) απειλή της δημοκρατίας (αλγοριθμοκρατία).

Οι νέοι «κυρίαρχοι» του κόσμου προκαλούν φόβο: Larry Page (Alphabet/Google), Tim Cook (Apple), Mark Zuckerberg (Facebook, Instagram, WhatsApp), Jeff Bezos (Amazon) και Satya Madella (Microsoft) για τη δύναμη τους.

Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η ανθρωπότητα μπορεί να κρατήσει τα θετικά της νέας τεχνολογίας και να απομακρύνει τις κακές συνέπειες από τη χρήση των δραστηριοτήτων των παραπάνω γιγάντων.

‘Όπως αναφέρει ο Luc de Brabandere στο πρόσφατο βιβλίο του «homo informatix» συνήθως οι άνθρωποι ξεχνούν εύκολα.

Χωρίς τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, το Γαλιλαίο, ο Bill Gates ή ο Larry Page δε θα έφταναν στις σημαντικές τους επιτυχίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ευφυΐα των πρώτων δημιούργησε τις συνθήκες για τις κατακτήσεις των δεύτερων. Η μοντέρνα πληροφορική θεωρείται ένας ποταμός στον οποίο καταλήγουν δύο παραπόταμοι: τα Μαθηματικά και η Λογική. Για το συγγραφέα δεν υπάρχει τεχνητή ευφυΐα, αλλά ανθρώπινη ευφυΐα η οποία ορίζεται ως μια διαδικασία, μια σταθερή εναλλαγή μεταξύ του εξωτερικού περιβάλλοντος και του εγκεφάλου του ανθρώπου που προσαρμόζεται, αφομοιώνει και μετά ενσωματώνει το αποτέλεσμα της προσαρμογής του.

Η χρήση της μοντέρνας πληροφορικής μπορεί τα επόμενα –κοντινά χρόνια να οδηγήσει για πολλούς επιστήμονες στην εξαφάνιση πραγμάτων και συνηθειών για πάντα. Μερικά από αυτά μπορεί να είναι:

τα κλειδιά (παραδείγματα: δωμάτια ξενοδοχείων, αυτοκίνητα, smartphone), υπαλλήλους από τα fast-foods (McDonald’s προετοιμάζει φαγητά που μπορούν να επιλέγουν αυτόματα οι καταναλωτές), το πεντάλ του συμπλέκτη (στις ΗΠΑ το 90% των αυτοκινήτων έχουν αυτόματο κιβώτιο, Ελβετία: 20%, Γαλλία μόνο 5%), γραμματοκιβώτιο, τα μετρητά, τα CD, τα αυτοκίνητα με βενζίνη (η Διεθνής Εταιρεία Ενέργειας προβλέπει ότι 200 εκατ. Αυτοκίνητα μέχρι το 2020 θα είναι ηλεκτρικά), οι πλαστικές σακούλες (4000 με 5000 δις. πλαστικές σακούλες παρήχθησαν σε ολόκληρο τον κόσμο από την αρχή του 2000, ο κωδικός πρόσβασης (κάθε άτομο χρησιμοποιεί σήμερα κατά μέσο όρο 20 κωδικούς πρόσβασης σε καθημερινή βάση. Με τη βελτίωση των βιομετρικών πιστοποιήσεων, την αναγνώριση του προσώπου και άλλων τεχνολογιών όπως, Trust API, θα επέλθει η τελική κατάργηση των κωδικών πρόσβασης), τα κουτιά διαδικτύου (σε 5-10 χρόνια θα υπάρχει ένα «Livebox» που θα είναι ένα «non-box» για τις χρήσης του διαδικτύου).

Συμπερασματικά, ο άνθρωπος-καταναλωτής-χρήστης πρέπει να είναι κυρίαρχος όλων αυτών των τεχνολογιών και το εκπαιδευτικό του σύστημα να συνεισφέρει στην ολοκληρωμένη μόρφωσή του. Οι επιστήμες βοηθούν τον άνθρωπο στη δημιουργικότητα και στον τρόπο σκέψης, ενώ οι υπολογιστές και τα ρομπότ (humanoid) μπορούν να τον βοηθήσουν σε καθημερινές «γνωστές» δραστηριότητες καλύτερης διαβίωσης.