Μουσείο Καμπανέλλη

Στη Νάξο, το νησί όπου γεννήθηκε, ιδρύθηκε και άρχισε να λειτουργεί ένα μουσείο προς τιμήν του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Με πρωτοβουλία του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων το Θεατρικό Μουσείο που φέρει το όνομά του είναι πια γεγονός. Στεγάζεται στην περιοχή της Γρόττας, όπου ο θεατρικός συγγραφέας γεννήθηκε και μεγάλωσε. Μέσα στους χώρους του ο επισκέπτης μπορεί να δει το γραφείο του, προσωπικά αντικείμενα, έγγραφα, πορτρέτα, σκίτσα, μετάλλια, πλακέτες και αρχειακό υλικό, όλα προσφορά-δωρεά της κόρης του Κατερίνας Καμπανέλλη. Επίσης μπορεί να μελετήσει όλα τα έργα του που έχουν εκδοθεί, να ανατρέξει σε μελέτες για το έργο του, να δει ψηφιοποιημένες συνεντεύξεις και ταινίες στις οποίες έχει γράψει το σενάριο ή ταινίες που σκηνοθέτησε.

Βασικός στόχος του μουσείου είναι να αποτελέσει σημείο αναφοράς και κέντρο μελέτης του έργου του αλλά και του θεάτρου γενικότερα. Γι’ αυτό και μαζί με τη λειτουργία του μουσείου ξεκινούν θεατρικά εργαστήρια για παιδιά, εφήβους και ενηλίκους, καθώς και εργαστήριο δημιουργικής θεατρικής γραφής. Παράλληλα θα φιλοξενηθούν εκδηλώσεις και συναυλίες, θα γίνουν παρουσιάσεις βιβλίων, ομιλίες και συζητήσεις. Σε αυτή την πρώτη φάση λειτουργίας, υπό την επιμέλεια της Κατερίνας Πολυχρονοπούλου, το πρόγραμμα έχει ως εξής: «Εργαστήρι Δημιουργικής Θεατρικής Γραφής» με τη Χρύσα Σπηλιώτη, «Γνωρίζω το Μουσείο Ιάκωβος Καμπανέλλης», εργαστήριο με τη Σοφία Πολυκρέτη, «Θεατρικό εργαστήρι για εφήβους και ενηλίκους με αφορμή το έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη» με την Κατερίνα Πολυχρονοπούλου και «Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και ο κινηματογράφος».

Στις 2 Δεκεμβρίου 1922 γεννήθηκε στο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και στην Αθήνα ήρθε οικογενειακώς στα μέσα της δεκαετίας του ’30. Σπούδαζε στη Σιβιτανίδειο Σχολή και παράλληλα εργαζόταν όταν συνελήφθη από τους Γερμανούς και οδηγήθηκε στο στρατόπεδο Μαουτχάουζεν. Ηταν η διετία 1943-1945. Επιστρέφοντας ανακάλυψε το Θέατρο Τέχνης και τις παραστάσεις του Καρόλου Κουν και άλλαξε η ροή της ζωής του. Αν και ήθελε, δεν κατάφερε να γίνει ηθοποιός και στράφηκε στο γράψιμο. Οι εμπειρίες από το Μαουτχάουζεν γίνονται βιβλίο, ενώ το 1950 ανεβαίνει το πρώτο του θεατρικό («Χορός πάνω στα στάχυα», θίασος Λεμού, θέατρο Διονύσια). Η κριτική τον αποθεώνει και η εξέλιξή του δικαιώνει τους κριτικούς: με την «Αυλή των θαυμάτων» το 1957 κερδίζει όχι απλώς μια θέση στην ελληνική δραματουργία αλλά χαρακτηρίζεται πατέρας της μεταπολεμικής γενιάς. Η μία επιτυχία διαδέχεται την άλλη, τα έργα του μεταφράζονται και παίζονται στο εξωτερικό, με αποκορύφωμα το 1961 το ανέβασμα της «Αυλής» στο WorkshopTheatre του Λονδίνου.

Μέσα από τα έργα του Καμπανέλλη ζωντανεύουν ολοκληρωμένοι χαρακτήρες με κοινωνικά και συναισθηματικά στοιχεία, ήρωες και αντι-ήρωες της διπλανής πόρτας, ίσως γιατί ο ίδιος αγάπησε βαθιά τον άνθρωπο, τον ένιωσε, τον πόνεσε, αλλά δεν του χαρίστηκε. Ειλικρινής και ζεστός, άφησε σημαντικό έργο πίσω του που εξακολουθεί να ανεβαίνει στις θεατρικές σκηνές. Πέθανε στις 29 Μαρτίου 2011.

πότε & πού:

Θεατρικό Μουσείο Ιάκωβος Καμπανέλλης, περιοχή Γρόττα, Χώρα, Νάξος (δίπλα στον Δημοτικό Χώρο Στάθμευσης). Ωρες λειτουργίας: Δευτέρα – Σάββατο, 11.00-14.00 και 19.00-22.00. Είσοδος: €2, €1 (μειωμένο). Τηλέφωνο επικοινωνίας: 22850 23619, e-mail: kambanellismuseum@naxos.gov.gr.