Μαριλένα Παπαϊωάννου
Κατεβαίνει ο Καμούζας στους φούρνους
Εκδόσεις Εστία, 2016,
σελ. 140, τιμή 11 ευρώ

«Δάσκαλε, δεν ξέρω τι είχες κατά νου για σήμερα, όμως εγώ προτείνω να συνεχίσουμε με τον Κορνάρο». Εγκλειστοι σε ένα μικρό ζεστό κελί στις φυλακές Βούρλων του Πειραιά, μια ομάδα πολιτικών κρατουμένων προσπαθεί να κρατηθεί στη ζωή και να απωθήσει την απειλή της επερχόμενης έλευσης του βάναυσου νέου διευθυντή Καμουζά ακούγοντας στίχους από τον «Ερωτόκριτο» και τον Κάλβο. Ο φύλακας Σκουλάς, πονόψυχος παρά την άγρια εικόνα του, και η κόρη του Λευκή τούς γεμίζουν κρυφά τα παγούρια με κρύο νερό και προσπαθούν να βγάλουν από τη φυλακή τα χαρτάκια στα οποία ο Φώτης, ο νεαρότερος της παρέας, γράφει ένα ερωτικό διήγημα. Στο πρόσωπο της ηρωίδας της ιστορίας του, της Γαλιανής, οι συγκρατούμενοί του φαντάζονται ο καθένας τη γυναίκα ή την ερωμένη του και η αφήγησή του κινητοποιεί τη φαντασία, τις επιθυμίες, την ελπίδα και την πίστη στη λήξη του Εμφυλίου και στην αποφυλάκιση.

Αγριες οι συνθήκες, ο κόσμος στεγνός και δυνατή η περιγραφή του από τη Μαριλένα Παπαϊωάννου, που πρωτοεμφανίστηκε με το σύντομο μυθιστόρημα «Νικήτας Δέλτα» (Εστία, 2013). Η ιστορία αυτού του δεύτερου βιβλίου «βασίζεται σε πραγματικό γεγονός που βρήκα καταγεγραμμένο στις προσωπικές σημειώσεις συγγενικού μου προσώπου» σημειώνει η συγγραφέας, που παραμένει και στο δεύτερο βιβλίο στην περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου. Σε κάθε περίπτωση, το δραματουργικό εύρημα πείθει, η απόδοση της ατμόσφαιρας του εγκλεισμού συναγωνίζεται τον εφιαλτικό «Λοιμό» του Φραγκιά, ενώ η ρωμαλέα γλώσσα της και η σφιχτή αφήγηση δείχνουν μια συγγραφέα που ωριμάζει με τρόπο ενδιαφέροντα.
Οικογενειακό χρονικό
Με αφορμή μια βιογραφία κατά παραγγελία, μια ματιά στον κόσμο των επιχειρήσεων και στη σχέση του με τους πολιτικούς

Ελεάννα Βλαστού
Ο βιογράφος
Εκδόσεις Πόλις, 2016,
σελ. 168, τιμή 12 ευρώ

Μετά την ολιγοσέλιδη συλλογή διηγημάτων «Εξαφανίσεις» (Πόλις, 2013), η Ελεάννα Βλαστού προχωρεί στην εκτενέστερη φόρμα της νουβέλας με φιλόδοξες προθέσεις.

Η οικογένεια Χριστοδούλου, αυτοκρατορία κλωστοϋφαντουργών, αναθέτει στον Θωμά Καμπέρη, τέως δημοσιογραφάρα-κατεστημένο και νυν άνεργο γραφιά, να συντάξει το χρονικό της οικογένειας. Η επίσημη βιογραφία της οικογένειας εννοείται πως θα αγγίζει τα όρια της αγιογραφίας. Αμφιλεγόμενοι πρόγονοι, μελανά σημεία, παλιά σκάνδαλα θα αποσιωπηθούν με τρόπο.

Ο βιογράφος κάνει ερωτήσεις, παίρνει συνεντεύξεις, ακούει και κρίνει σιωπηλά, βυθίζεται στην οικογενειακή ιστορία και προσπαθεί να ανασυνθέσει νοητά και άλλες τετριμμένες λεπτομέρειες από τη ζωή των μελών της που κάποτε είχαν πέσει στην αναγνωριστική του αντίληψη. Ωσπου αντιλαμβάνεται ότι κομμάτια της δικής του ζωής αποτελούν κομμάτια και του παζλ της ιστορίας των Χριστοδούλου. Το τέλος της αφήγησης έρχεται εσπευσμένο, χωρίς να έχουν αξιοποιηθεί όλες οι αφηγηματικές κλωστές της ιστορίας, και επιβάλλεται με μια διδακτική νότα. Η Βλαστού δεν ανοίγει τον φακό στη μεγάλη εικόνα της πολιτικής και κοινωνικής ιστορίας που εκτυλίσσεται στο φόντο της οικογενειακής ιστορίας των Χριστοδούλου, δίνει έμφαση κυρίως στους χαρακτήρες, που αποτυπώνονται όμως στο χαρτί ζωντανοί, αναγνωρίσιμοι ανθρώπινοι τύποι της μεταπολιτευτικής ελίτ. Η γλώσσα είναι στρωτή, η αφήγηση, με δόσεις μυστηρίου, κινείται ομαλά προς τα μπρος και η ματιά στον κόσμο των επιχειρήσεων και στη σχέση του με το πολιτικό κατεστημένο προκαλεί την αναγνωστική περιέργεια.

Αλέξης Πανσέληνος
Η κρυφή πόρτα
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2016,
σελ. 184, τιμή 11 ευρώ

Χωρισμένος, μόνος, πρόωρα συνταξιούχος, ταλαιπωρημένος, ο Ευγένιος συμπληρώνει την πενιχρή του σύνταξη κάνοντας μεταφράσεις. Ζει ζωή μετρημένη, και οικονομικά και κοινωνικά και συναισθηματικά. Οταν τα οικονομικά ζορίζουν περισσότερο, αποφασίζει να χωρίσει το διαμέρισμά του στα δύο και να νοικιάσει το μισό. Βρίσκει νοικάρισσα ένα αινιγματικό κορίτσι, που του ξυπνά την περιέργεια και επιθυμίες. Το υπαρξιακό δράμα συναντά το θρίλερ και γεννούν την τραγωδία.

Ευγενία Φακίνου
Στο αυτί της αλεπούς
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2016,
σελ. 336, τιμή 15,90 ευρώ

Η Αννέζω, ο Σταυρής, η Αννα, η Αριάδνη. Διαδοχικοί κρίκοι σε μια οικογενειακή αλυσίδα που απλώνεται σε έναν αιώνα ελληνικού βίου. Οικείος ο κόσμος, για τους αναγνώστες της Ευγενίας Φακίνου, με πολλούς γυναικείους χαρακτήρες, απεικονίζει τη σκληρή ζωή στην επαρχία και τη βιοπάλη στην εργατική και μικροαστική Αθήνα. Σύμη, Υδρα, Ναύπακτος, Δραπετσώνα, Κυψέλη. Προσφυγιά, Κατοχή, Εμφύλιος. Ανέχεια, πορνεία, παιδική εκμετάλλευση και βίαιη ενηλικίωση. Μεταπολεμικό αφήγημα με ζολαδικές πινελιές.

Χ. Α. Χωμενίδης
Νεαρό άσπρο ελάφι
Εκδόσεις Πατάκη, 2016,
σελ. 317, τιμή 16,60 ευρώ

Ο Μηνάς Αβλάμης είναι ο συγγραφέας της τέως επιτυχίας. Υπήρξε ξεχωριστός, έζησε έντονα, είχε θαυμαστές. Τώρα έχει αποσυρθεί στην Κέρκυρα, ζει ζωή γραφειοκρατικής ευταξίας και προσπαθεί να γράψει νέο βιβλίο αφήνοντας πίσω το παρελθόν του. Μια πρόσκληση σε μια τιμητική εκδήλωση στην Κυδωνία του Βορρά, με δέλεαρ δείπνο με νεαρό άσπρο ελάφι, τον στέλνει στους τόπους όπου τα κρίματα του παρελθόντος γίνονται Κόλαση και αντιλαμβάνεται ότι η ζωή δεν χαρίζεται για να γίνει μυθιστόρημα.

Παναγιώτης Κεχαγιάς
Τελευταία προειδοποίηση
Εκδόσεις Αντίποδες, 2016,
σελ. 105, τιμή 8,70 ευρώ

Εκρηκτική φαντασία, πληθωρική γλώσσα, καθρέφτες και είδωλα, αφηγήσεις που αντανακλώνται σε πολλαπλά κάτοπτρα, άγνωστες γλώσσες, ερειπωμένα κάστρα και αρχαίες απειλές, δέκα τοπογράφοι καφκικής κοπής, καλειδοσκοπικές πραγματικότητες, υποσημειώσεις σε απόκρυφα κείμενα, εξπρεσιονιστικά άγχη και μαγικός ρεαλισμός. Πέντε παράδοξες ιστορίες, ένα σύμπαν νευρικό, φαντασμαγορικό, μπορχεσικό εντελώς αλλά και εντελώς φρέσκο από έναν πρωτοεμφανιζόμενο πεζογράφο με ικανότητες, που δείχνει να μην παίρνει το γράψιμο ελαφρά.

Ελένη Γιαννακάκη
Σκούρο γκρι, σχεδόν μαύρο
Εκδόσεις Πατάκη, 2016,
σελ. 198, τιμή 9,70 ευρώ

Οσο το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, πληθαίνουν τα έργα τέχνης που πραγματεύονται το ζήτημα της φθοράς του σώματος και των γηρατειών, που πρώτη καλείται τώρα να διαχειριστεί μεταπολεμικά η γενιά των αιώνιων εφήβων του baby boom. Το είδαμε στην κινηματογραφική «Αγάπη» (2012) του Μίχαελ Χάνεκε και στη «Νιότη» (2015) του Πάολο Σορεντίνο. Με τα γηρατειά σε μια κοινωνία στην οποία η νεότητα είναι η νέα ύψιστη αξία καταπιάνεται η Ελένη Γιαννακάκη, σε έναν παραληρηματικό μονόλογο γνώριμο στη γραφή της.

Κωνσταντίνος Τζαμιώτης
Το πέρασμα
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2016,
σελ. 264, τιμή 15,50 ευρώ

Ενα καράβι με τριακόσιους πρόσφυγες ναυαγεί σε ένα μικρό ελληνικό νησί εκατόν είκοσι μόνιμων κατοίκων. Εγκλωβισμένοι εκεί από τη χειμωνιάτικη κακοκαιρία και την πρωτευουσιάνικη γραφειοκρατία, οι πρόσφυγες πρέπει να συνυπάρξουν με τους ντόπιους για τέσσερις ημέρες. Η στενή συμβίωση δοκιμάζει τις αντοχές τους, τεστάρει την ανθρωπιά τους, διαστέλλει τα όριά τους, αναποδογυρίζει τους κόσμους τους. Η ζεστή ύλη του προσφυγικού ζητήματος σε μια πολιτική αφήγηση συντονισμένη με την ειδησεογραφία της επικαιρότητας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ