Ξεκίνησε πριν από επτά χρόνια ως φάρμακο μιας εντελώς νέας κατηγορίας για την αντιμετώπιση του διαβήτη και στην πορεία φάνηκε ότι μπορεί να προσφέρει και νίκες στη μάχη των διαβητικών ατόμων με τη ζυγαριά. Οι ευεργετικές δράσεις όμως της λιραγλουτίδης, περί ης ο λόγος, φαίνεται ότι δεν σταματούν εδώ καθώς ο κατάλογος των οφελών της μακραίνει. Μεγάλη μελέτη η οποία μόλις παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας στη Νέα Ορλεάνη (10-14 Ιουνίου) ενώ συγχρόνως δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «New England Journal of Medicine» έδειξε ότι το φάρμακο κατάφερε να προσφέρει σημαντική καρδιαγγειακή προστασία στα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που το λάμβαναν.

Η δράση της ουσίας

Η λιραγλουτίδη που κυκλοφορεί σε ενέσιμη μορφή είναι ένα ανάλογο του προσομοιάζοντος με τη γλυκαγόνη πεπτιδίου 1 (GLP-1). – πρόκειται μάλιστα για το πρώτο φάρμακο της κατηγορίας του που έλαβε έγκριση τόσο σε Ευρώπη όσο και σε ΗΠΑ το 2009 ενάντια στον διαβήτη τύπου 2. Το GLP-1 είναι μια γαστρεντερική ορμόνη της οικογένειας των ινκρετινών τα επίπεδα της οποίας ανεβαίνουν αμέσως μετά από ένα γεύμα. Το πεπτίδιο δρα μέσω του υποδοχέα του ενεργοποιώντας πολλές ενδοκυττάριες διαδικασίες, μια εκ των οποίων αφορά τη ρύθμιση στην έκκριση ινσουλίνης. Ωστόσο στα διαβητικά άτομα η έκκριση του GLP-1 είναι ελαττωμένη. Το φάρμακο έρχεται λοιπόν να «πάρει τα ηνία» διεγείροντας την παραγωγή ινσουλίνης μόνον όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι υψηλά με αποτέλεσμα να αποφεύγονται οι υπογλυκαιμίες.

Λόγω όμως των πολλαπλών ρόλων του GLP-1, στην πορεία φάνηκε ότι η λιραγλουτίδη μπορεί να προσφέρει και μείωση του βάρους των διαβητικών ατόμων. Ερευνητικά στοιχεία αποκάλυψαν ότι το 63% των συμμετεχόντων που έλαβαν την ουσία έχασαν τουλάχιστον το 5% του αρχικού σωματικού βάρους τους ενώ το ένα τρίτο έχασε πάνω από 10% του βάρους του.

Μειωμένος καρδιαγγειακός κίνδυνος

Και τώρα η πολυαναμενόμενη πολυκεντρική μελέτη LEADER η οποία διήρκεσε περισσότερο από τρία χρόνια και περιελάμβανε συνολικά 9.340 άτομα έδειξε σημαντικά μειωμένο κίνδυνο σοβαρού καρδιαγγειακού επεισοδίου αλλά και θανάτου από όλα τα αίτια στα άτομα που έλαβαν το φάρμακο σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο επιπροσθέτως της συμβατικής θεραπείας τους.

Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε στο συνέδριο στη Νέα Ορλεάνη ο καθηγητής Μπέρναρντ Ζίνμαν του Πανεπιστημίου του Τορόντο, η θεραπεία με λιραγλουτίδη συνδέθηκε με μείωση κατά 13% του κινδύνου εμφάνισης ενός σημαντικού καρδιαγγειακού συμβάματος – κάτω από αυτήν την «ομπρέλα» περιλαμβάνονταν ο καρδιαγγειακός θάνατος, η εμφάνιση μη θανατηφόρου εμφράγματος του μυοκαρδίου αλλά και μη θανατηφόρου εγκεφαλικού επεισοδίου.

Ο καθηγητής Ζίνμαν τόνισε επίσης ότι παρατηρήθηκε μείωση κατά 15% στη θνησιμότητα από όλα τα αίτια και 22% μείωση στον θάνατο από καρδιαγγειακά αίτια.

Την ίδια στιγμή κατεγράφη σταθεροποίηση της μείωσης βάρους στην περίοδο των τριών ετών που διήρκεσε η μελέτη στα άτομα που λάμβαναν λιραγλουτίδη σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου.

Σε ό,τι αφορούσε τις παρενέργειες, τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια μεταξύ των δύο ομάδων (62,3% στην ομάδα της λιραγλουτίδης έναντι 60,8% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου). Οι σημαντικότερες παρενέργειες που συνδέονταν με διακοπή της θεραπείας με λιραγλουτίδη ήταν γαστρεντερικές.

Θετικές οι αντιδράσεις

Για «συναρπαστικά» αποτελέσματα έκανε λόγο ο δρ Τζον Μπιουζ, επικεφαλής της οργανωτικής επιτροπής της LEADER και διευθυντής του Κέντρου για τη Θεραπεία του Διαβήτη στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας. «Τα ευρήματα αυτά αποδεικνύουν ότι η λιραγλουτίδη μπορεί να βελτιώσει την πορεία των ασθενών πέρα από τη μείωση της γλυκόζης και την απώλεια βάρους βοηθώντας στην αποφυγή των καρδιαγγειακών επιπλοκών και του θανάτου στα άτομα με διαβήτη τύπου 2.Οι θεραπείες για τον διαβήτη τύπου 2 που συγχρόνως μειώνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο είναι σημαντικές με δεδομένο ότι η καρδιαγγειακή νόσος αποτελεί κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως στον συγκεκριμένο πληθυσμό ασθενών». Σημειώνεται ότι, με βάση και τα νέα δεδομένα, η συγκεκριμένη ουσία είναι η μόνη της κατηγορίας της (από τα εγκεκριμένα φάρμακα της οικογένειας των αναλόγων GLP-1) που αποδεικνύει σημαντική μείωση στα καρδιαγγειακά επεισόδια σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο.

Σχολιάζοντας από την πλευρά του τα νέα ευρήματα ο Ρόμπερτ Εκελ, μέλος του Δ.Σ της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας και καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στην Ορόρα τόνισε ότι «η LEADER είναι μια πολύπλοκη μελέτη αλλά μπορεί να έχει επίδραση στην κλινική πράξη». Ο καθηγητής Εκελ προσέθεσε μιλώντας στην ιστοσελίδα ιατρικών θεμάτων ΜedPage Today ότι το γεγονός πως η λιραγλουτίδη φαίνεται να έχει πολυπαραγοντική δράση μπορεί να αποδειχθεί άκρως σημαντικό για τα διαβητικά άτομα. «Η LEADER μαρτυρεί ότι μπορεί να γίνει παρέμβαση σε πολλούς τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο – μικρότερη συστολική αρτηριακή πίεση, μικρότερη περίμετρος μέσης, μικρότερο σωματικό βάρος».