Ένα γενετικά τροποποιημένο μανιτάρι που δημιουργήθηκε με μια επαναστατική νέα τεχνική μπορεί να καλλιεργηθεί χωρίς να λάβει ειδική άδεια, αποφαίνεται η αμερικανική κυβέρνηση, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί ακόμα να ξεκαθαρίσει το τοπίο για τη νέα γενιά «μεταλλαγμένων».

Χωρίς ξένα γονίδια

Το κοινό λευκό μανιτάρι (Agaricus bisporus) που αναπτύχθηκε στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια έχει τροποποιηθεί ώστε να μην μαυρίζει, κάτι που αυξάνει τη διάρκεια ζωής του στο ράφι.

Σε αντίθεση με άλλες γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες, το νέο μανιτάρι δεν περιέχει γονίδια από άλλους οργανισμούς: οι ερευνητές απλώς απενεργοποίησαν ένα γονίδιο που σχετίζεται με το μαύρισμα εφαρμόζοντας τη σχετικά νέα τεχνική CRISPR.

Η μέθοδος, εύκολη και φθηνή, επιτρέπει στους ερευνητές να διαγράφουν συγκεκριμένα γονίδια και μάλιστα χωρίς να αφήνουν ίχνη. Παλαιότερες μέθοδοι απαιτούσαν τη χρήση ιών ή βακτηρίων, γονίδια των οποίων κατέληγαν στο DNA του τελικού προϊόντος.

Αυτός είναι ο βασικός λόγος που το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας (USDA) έκρινε ότι το νέο μανιτάρι δεν καλύπτεται από το ρυθμιστικό πλαίσιο που ισχύει για άλλες κατηγορίες «μεταλλαγμένων».

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά…

Και αυτό δεν συμβαίνει για πρώτη φορά, επισημαίνει ο δικτυακός τόπος του Nature. Την τελευταία πενταετία, περίπου 30 γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί που δεν περιέχουν ξένα γονίδια έχουν παρακάμψει το ρυθμιστικό πλαίσιο του USDA.

Το πλαίσιο ρύθμισης της Βιοτεχνολογίας διαμορφώθηκε τις δεκαετίες του 1980 και 90, πρόκειται όμως να αναμορφωθεί με τη βοήθεια επιτροπής που όρισαν οι Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Οδηγία για την απελευθέρωση «μεταλλαγμένων» οργανισμών στο περιβάλλον ορίζει τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς με βάση οποιαδήποτε γενετική μεταβολή δεν απαντάται στην φύση.

Παραμένει ασαφές αν η Οδηγία καλύπτει και τα «μεταλλαγμένα» νέας γενιάς, των οποίων τα γενετικά χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να έχουν προκύψει από τυχαίες μεταλλάξεις στη φύση.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να αποσαφηνίσει την κατάσταση, η απόφασή της όμως καθυστερεί.