Βαρκαρόλα

Στο πρώτο ποίημα, στο «Ο,τι γράφεις…», μια πόρτα μισάνοιχτη προτείνεται. Σε όποιον βέβαια με τον πρέποντα δισταγμό τη σπρώχνει λίγο. Λίγο. Μόλις. Οχι για να μπει αλλά για να μισοκοιτάξει. Ετσι το «Μου φτάνει που κοιτάζεις αμήχανα βουβός» θέτει τους όρους της συνομιλίας αυτής της ποίησης με τον καθένα μας. Αν, και πάλι, είμαστε έτοιμοι για μια τέτοια συνάντηση.

Εδώ τα Ιόνια νησιά παρέχουν τον φυσικό και ιστορικό χώρο για να ειπωθούν πολλά. Τον ξεπερνούν όμως μέσα από την οικουμενικότητα των ανησυχιών, ενώ η φόρμα, «όπου η μοίρα βουβή αποθέτει μες στο φως που πλαγιάζει…», θα διαρραγεί.

Η μουσική της Μαρίας Τσούτσουρα, αυτή είναι η ποιήτρια, της επιτρέπει το ταξίδι. Ανεκπλήρωτο συχνά ώστε να μην ανήκει αποκλειστικά σε μια εποχή. Ενα λιμάνι μόνο μπορεί να ‘ναι και κατάρα. Τα ορατά συνδέονται με όσα άλλα, πολλά άλλα, μες στην αθέατη σκέψη αυτής της ποίησης πάλλονται.

Κάποιες στροφές ανεπαίσθητης σολωμικής κατέντζας διερωτώνται πάνω σε καβαφικές υποθέσεις. Μόνο που απέναντι στην αλεξανδρινή επιγραμματικότητα έρχεται μια εκδοχή που ομολογεί τις αδυναμίες μας χωρίς να διαμαρτύρεται.

Ηθελε στα δικά μας μέρη, στα δυτικά, να ταξιδέψει η ποιήτρια. Αλλά όχι αποκομμένη απ’ ό,τι η Ανατολή της εισέφερε ασυναίσθητα. Αυτό που από την κάτω θάλασσα ανέβαινε, από νησί συγκεκριμένο, για να συναντήσει το βενέτικο σονέτο.

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ανάλαφρη ποίηση όχι μόνο ιόνια αλλά και ιωνικού ρυθμού στην κυριολεξία. Οπου η ελατηριακή εικόνα εισφέρει περισσότερο στην απόλαυση του λόγου και λιγότερο στη νομοθετική του επιταγή. Δεν είναι η Μαρία Τσούτσουρα εχθρική προς τον Descartes. Αλλά με ένα απογευματινό γκρι κοστούμι θυμίζει –αυτή είναι η πρότασή της –πόσο το οποιοδήποτε άλλο απόλυτο χρώμα κάνει τον άνθρωπο να υποφέρει. Οταν ξεχνάει ότι δεν μπορεί να ζει μόνο με σκούρες αυστηρές καντιανές «κατηγορίες» αφού με σκέψεις ασαφείς κυρίως υπάρχει. Ανοικτές σε όλους αποχρώσεις.

Ολα αυτά στο «Le grant voyage της Μαρίας Τσούτσουρα» στα «Cahiers» της Sorbonne Νouvelle 2015.

Ο κ. Γιάννης Μεταξάς, oμότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι τακτικό μέλος της Académie Européenne Interdisciplinaire des Sciences.