Τελειωμό δεν έχουν οι ανακαλύψεις στον Πλούτωνα. Ο σκοτεινός, παγωμένος πλανήτης-νάνος του ηλιακού μας συστήματος και τα φεγγάρια του έχουν κυριολεκτικά τρελάνει τους επιστήμονες με το αναπάντεχα «πλούσιο» και άκρως ενδιαφέρον γεωατμοσφαιρικό παρελθόν και παρόν τους. Οι δύο τελευταίες αποκαλύψεις από την αποστολή New Horizons της NASA που εξερεύνησε το σύστημα του Πλούτωνα είναι ότι ο πλανήτης πιθανώς να διαθέτει νεφώσεις αλλά και χιόνια!
Τα στελέχη της αποστολής ανακοίνωσαν ότι εντοπίστηκαν χιόνια πάνω στα βουνά του Πλούτωνα. Πιο συγκεκριμένα, εντοπίστηκε μια εξωτική μορφή χιονιού που αποτελείται κυρίως από μεθάνιο και καλύπτει τα παγωμένα όρη της περιοχής «Κθούλου». Πρόκειται για μια περιοχή που βρίσκεται κοντά στον νότιο πόλο του Πλούτωνα και έχει έκταση περίπου όσο η Αλάσκα. Εκτός από τα παγωμένα όρη, στην «Κθούλου» υπάρχουν πολλοί μεγάλοι κρατήρες.
Προτού προλάβει η επιστημονική κοινότητα να συνέλθει από την έκπληξη της ανακάλυψης του χιονιού στον Πλούτωνα, μια νέα ανακοίνωση έβγαλε τους ειδικούς… νοκ άουτ. Επιστήμονες του Αστεροσκοπείου Lowell στην Αριζόνα μελετώντας κάποιες από τις εκατοντάδες εικόνες που έχει στείλει στη Γη το σκάφος της αποστολής εντόπισαν κοντά στην επιφάνεια του Πλούτωνα κάποια ιδιαίτερα φωτεινά αντικείμενα. Οι αμερικανοί επιστήμονες έκαναν την εκτίμηση ότι πρόκειται για κάποιου είδους σύννεφα. Οι επιστήμονες του Lowell έστειλαν τα ευρήματά τους σε άλλους επιστήμονες οι οποίοι κατέληξαν και αυτοί στην ίδια εκτίμηση.
Η ανακάλυψη, αν επιβεβαιωθεί, είναι άκρως σημαντική αφού αποκαλύπτει άλλη μια πτυχή της απρόσμενα μεγάλης ατμοσφαιρικής ποικιλομορφίας του Πλούτωνα.

Αν φτάσει κάποτε ο άνθρωπος στον Πλούτωνα, θα μπορεί να διασκεδάζει στα χιόνια του. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Chad Wallace

Τα παγόβουνα


Το New Horizons έχει εντοπίσει επίσης μεγάλα κομμάτια από πάγο νερού που δείχνουν να επιπλέουν σε μια «θάλασσα» από μαλακό πάγο αζώτου. Τα μεγάλα, απομονωμένα κομμάτια πάγου θυμίζουν τα παγόβουνα στον Αρκτικό Ωκεανό της Γης σύμφωνα με επιστήμονες της NASA που τα μελέτησαν. Τα εξωγήινα παγόβουνα βρίσκονται περίπου στο κέντρο του Sputnik Planum, μιας αχανούς, λευκής πεδιάδας που τυχαίνει να έχει σχήμα καρδιάς. Πρόκειται ουσιαστικά για μια επίπεδη έκταση καλυμμένη με πάγο αζώτου. Πέρα από την πεδιάδα, βουνά με ύψος αρκετών χιλιομέτρων πιστεύεται ότι αποτελούνται από πάγο νερού, σκληρό σαν πέτρα στην βαθιά κατάψυξη του Πλούτωνα. Τα παγόβουνα είναι πιθανώς κομμάτια αυτών των βουνών, τα οποία παρασύρονται από ποτάμια παγωμένου αζώτου, αντίστοιχα με τους παγετώνες της Γης.
Το παγωμένο άζωτο είναι πιο πυκνό από τον πάγο νερού, γι’ αυτό και τα παγόβουνα ουσιαστικά επιπλέουν πάνω στο Sputnik Planum. Το άζωτο της πεδιάδας κινείται λόγω ρευμάτων μεταφοράς θερμότητας, τα οποία παρασύρουν και τα παγόβουνα και σε ορισμένες περιπτώσεις τα συγκεντρώνουν σε ομάδες. Ορισμένες από αυτές έχουν πλάτος 20 χιλιόμετρα. Τα παγόβουνα που διακρίνονται στο άκρο της πεδιάδας δεν αποκλείεται να έχουν «προσαράξει» λόγω του μικρού πάχους του πάγου αζώτου, εκτιμούν οι ερευνητές του New Horizons. Το σκάφος έχει πλέον προσπεράσει τον πλανήτη-νάνο και κινείται προς ένα άλλο αντικείμενο της λεγόμενης Ζώνης του Κάιπερ, έναν δακτύλιο από παγωμένα σώματα πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Λόγω της μεγάλης απόστασης από τη Γη αλλά και του μικρού εύρους ζώνης των ραδιοεπικοινωνιών, η μετάδοση των δεδομένων που συνελέγησαν θα συνεχιστεί για αρκετούς ακόμη μήνες.

Χιονισμένες πλαγιές του Αρη. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: NASA

Τα χιόνια του Αρη

Στον νότιο πόλο του Κόκκινου Πλανήτη πυκνά σύννεφα διοξειδίου του άνθρακα σκορπίζουν χιονονιφάδες
Δεν είναι ο Πλούτωνας ο μοναδικός πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος στον οποίο έχουν εντοπιστεί χιόνια, έστω και αν αυτά έχουν διαφορετική μορφή από αυτή που έχουν στη Γη.
Ο δορυφόρος MRO της NASA ανίχνευσε σύννεφα διοξειδίου του άνθρακα και ενδείξεις χιονόπτωσης πάνω από τον νότιο πόλο του Κόκκινου Πλανήτη, o οποίος είναι γνωστό ότι καλύπτεται από ένα στρώμα παγωμένου διοξειδίου του άνθρακα καθ’ όλη τη διάρκεια του αρειανού έτους. Ο πάγος διοξειδίου του άνθρακα, περισσότερο γνωστός ως ξηρός πάγος, σχηματίζεται σε θερμοκρασίες κάτω από -78 βαθμούς Κελσίου και συχνά χρησιμοποιείται για τη διατήρηση ευαίσθητων βιολογικών υλικών. Οι κατακρημνίσεις ξηρού πάγου καταγράφηκαν στη διάρκεια του αρειανού χειμώνα το διάστημα 2006-2007, όταν το κάλυμμα ξηρού πάγου στον νότιο πόλο έφτανε στη μέγιστη έκτασή του. «Καταλήξαμε με βεβαιότητα στο συμπέρασμα ότι τα σύννεφα αποτελούνται από διοξείδιο του άνθρακα και ότι είναι αρκετά πυκνά ώστε να οδηγήσουν σε συσσώρευση χιονονιφάδων στην επιφάνεια» αναφέρει ο Πολ Χέιν, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Εργαστήριο Αεροπροώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ