Οι πρόωρες εκλογές στην Ελλάδα έπιασαν –λόγω και των θερινών διακοπών –στον ύπνο τους περισσότερους γερμανούς πολιτικούς. Οχι όμως την Καγκελαρία. Ο Αλέξης Τσίπρας είχε φροντίσει να ειδοποιήσει έγκαιρα την Ανγκελα Μέρκελ για αυτές, όπως και άλλους σημαίνοντες ευρωπαίους ηγέτες. Αυτό προέκυψε από τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέφεν Ζάιμπερτ την Παρασκευή. Η κίνηση του έλληνα πρωθυπουργού «δεν αποτελεί έκπληξη» είπε. «Είχαμε ενημερωθεί για αυτό». Φυσικά, πρόσθεσε, η γερμανική κυβέρνηση αναμένει ότι η Αθήνα θα εφαρμόσει το γράμμα και το πνεύμα του τρίτου προγράμματος βοήθειας.
Λίγο αργότερα ωστόσο άρχισαν τις δηλώσεις και πολιτικοί της δεύτερης γραμμής. Ο κοινός παρανομαστής τους: Οι εκλογές είναι καλό πράγμα –φτάνει να μην παίρνουν πληθωριστική μορφή. «Τρεις εκλογικές αναμετρήσεις σε επτά μήνες παραείναι πολλές» έκρινε το μέλος του προεδρείου του γερμανικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος SPD Γιόαχιμ Πος.
Υπό τις σημερινές «ανώμαλες» συνθήκες ωστόσο, πρόσθεσε, η απόφαση του έλληνα πρωθυπουργού για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες φαίνεται δικαιολογημένη. «Ο Τσίπρας χρειάζεται μακροπρόθεσμα μια σταθερή πλειοψηφία για να υλοποιήσει την πρόσφατη συμφωνία» είπε. Επομένως πρέπει να απαλλαγεί από τους αριστερούς εξτρεμιστές της κοινοβουλευτικής του ομάδας που του βάζουν ανυπέρβλητα εμπόδια.
Oι εκλογές δεν βοηθούν
Ανάμεικτα συναισθήματα είχε και ο εκπρόσωπος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα προϋπολογισμού Εκχαρτ Ρέμπεργκ. «Πρόκειται για εσωτερικές δημοκρατικές διαδικασίες της Ελλάδας» είπε. «Από οικονομικής απόψεως ωστόσο οι εκλογές δεν βοηθούν. Πρέπει να είναι σαφές ότι το νέο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, που συμφωνήθηκε πρόσφατα με την Ελλάδα, πρέπει να τηρηθεί ανεξάρτητα από τις εκλογές και την κυβέρνηση που θα προέλθει από αυτές».
Οι δύο αυτές απόψεις εκφράζουν τη μεγάλη πλειοψηφία των βουλευτών στον κυβερνητικό συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών. Στον αντίποδα βρίσκονται εκείνοι οι χριστιανοδημοκράτες πολιτικοί που ψηφίζουν εργολαβικά εναντίον της βοήθειας στην Ελλάδα. «Αντί να κάνει μεταρρυθμίσεις, ο Τσίπρας κάνει εκλογές» είπε χαρακτηριστικά ο βουλευτής της Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης της Βαυαρίας Χανς Μίχελμπαχ. Η χώρα θα πισωγυρίσει έτσι στην αστάθεια –και τα νέα δισεκατομμύρια ευρώ που της προσφέρουν οι δανειστές θα πάνε πάλι χαμένα.
Το θέμα των εκλογών έκανε ακόμη πιο εμφανές το γεγονός ότι το γερμανικό κατεστημένο έχει αλλάξει τελευταία ουσιωδώς τη στάση του έναντι του κ. Τσίπρα. Οι ίδιοι πολιτικοί που τον χαρακτήριζαν μέχρι πρότινος θανάσιμη απειλή για την Ελλάδα και την Ευρώπη, τον αποκαλούν τώρα, όπως έγραψε η εφημερίδα «Die Welt», μεγάλο «σταθεροποιητή». Πριν από λίγες εβδομάδες, πρόσθετε, όταν ο έλληνας πρωθυπουργός έκανε με τα «τερτίπια» του τη ζωή τους μαρτύριο, θα έδιναν το παν για να τον ξεφορτωθούν. Τώρα εύχονται ενδόμυχα να βγει παντοδύναμος από τις κάλπες της 20ής Σεπτεμβρίου. «Ο Τσίπρας είναι η καλύτερη εγγύηση για την υλοποίηση του τρίτου προγράμματος» παραδεχόταν ο εκπρόσωπος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών σε ευρωπαϊκά θέματα Νόρμπερτ Σπίνρατ. «Κανείς άλλος δεν επιδεικνύει ισχυρότερο ζήλο και δεν έχει μεγαλύτερο συμφέρον γι’ αυτό».
Αυτό εκφράζεται και στο πολιτικό λεξιλόγιο. Η λέξη «δυσπιστία», που κυριαρχούσε το τελευταίο εξάμηνο, αντικαταστήθηκε ξαφνικά από την «εμπιστοσύνη». «Η ελληνική κυβέρνηση έχει αλλάξει εμφανώς την πολιτική της τις τελευταίες εβδομάδες» έλεγε ο κ. Ρέμπεργκ. «Το ότι συνεργάστηκε με την αντιπολίτευση είναι για μένα το σημάδι μια νέας ελληνικής σοβαρότητας, που δημιουργεί νέα εμπιστοσύνη. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι θα έχουμε μελλοντικά ανεπιφύλακτη συνεργασία».
Προσοχή στις υποχρεώσεις
Η εμπιστοσύνη δεν είναι βέβαια τυφλή. «Οι έλεγχοι για την υλοποίησή του τρίτου Μνημονίου είναι αυστηροί» προειδοποιούσε η επικεφαλής των βουλευτών της Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης Γκέρτα Χάσελφελντ. «Αν ο Τσίπρας αθετήσει τις υποχρεώσεις του, οι πιστώσεις θα διακοπούν».
Παράλληλα, οι πολιτικοί του κυβερνητικού στρατοπέδου τονίζουν ότι οι εκλογές δεν πρέπει να αποτελέσουν πρόσχημα για καθυστερήσεις στην υλοποίηση του τρίτου προγράμματος. «Πολλοί νόμοι που συνοδεύουν το πρόγραμμα έχουν ήδη ψηφιστεί από την ελληνική Βουλή» έλεγε ο χριστιανοδημοκράτης πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωβουλής Ελμαρ Μπροκ. «Η διοίκηση θα πρέπει να αναλάβει πάραυτα την εφαρμογή τους». Οι εκλογές δεν πρέπει να αποτελέσουν εμπόδιο σε αυτό. «Οποιαδήποτε κωλυσιεργία θα αναζωπύρωνε τη δυσπιστία και θα απειλούσε με επιστροφή στο παλιό τέλμα» πρόσθεσε και επαύξησε ο κ. Σπίνρατ.
Ενα υπόλοιπο δυσπιστίας λοιπόν μένει. Αυτό το εξέφρασε ως πρώτος ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όταν μιλώντας την περασμένη Τετάρτη στη γερμανική Βουλή είπε: «Δεν υπάρχει εγγύηση για την επιτυχία του προγράμματος». Συνεργάτης του διευκρίνιζε ότι με αυτό δεν εννοούσε μόνο τις ασύλληπτα δύσκολες οικονομικές παραμέτρους του τρίτου Μνημονίου, αλλά και την αστάθμητη συμπεριφορά του ενοίκου του Μαξίμου.
«Ο Τσίπρας έχει κάνει μόνο τα πρώτα βήματα στην εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου» έλεγε ο κ. Πος. Από την άλλη ωστόσο δεν παραλείπει να κάνει δηλώσεις που προκαλούν νέα ανησυχία. Μια από αυτές ήταν η αναφορά σε «ευρωπαίους εκβιαστές» στο διάγγελμά του για τις εκλογές, μια άλλη η προτροπή του στην Ευρωβουλή να συμμετάσχει –δίπλα στους θεσμούς –στον έλεγχο του τρίτου Μνημονίου. «Προτροπή χωρίς πρακτική αξία, που δημιουργεί όμως ερωτηματικά σχετικά με τις προθέσεις του» πρόσθετε.
Το συμπέρασμά του: Παρά την πρόσφατη «συμμόρφωσή» του, ο κ. Τσίπρας παραμένει ένα αίνιγμα στην ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ