Ως μοναδική ευκαιρία για την εξοικείωση των καταναλωτών με το «πλαστικό» χρήμα χαρακτηρίζουν οι τράπεζες την τρέχουσα αρνητική κατά τα άλλα συγκυρία λόγω των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Με την επιβολή ορίου στις αναλήψεις μετρητών οι κάρτες, πιστωτικές και κυρίως χρεωστικές, έχουν μπει για τα καλά στη ζωή των πολιτών.
Τις τελευταίες τρεις εβδομάδες η αξία των συναλλαγών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων και των αναλήψεων μέσω των ATM, έχει πενταπλασιαστεί σε σχέση με τη συνήθη δραστηριότητα. Στο πλαίσιο αυτό οι τράπεζες συστήνουν στους συναλλασσομένους να «μελετήσουν» τα προγράμματα επιβράβευσης που ισχύουν τόσο για τις χρεωστικές όσο και για τις πιστωτικές κάρτες ώστε να μεγιστοποιήσουν το όφελός τους.
Ετήσιο όφελος 300 ευρώ


Μια μέση οικογένεια, εκμεταλλευόμενη την ανταμοιβή που παρέχεται, μπορεί να εξοικονομήσει περισσότερα από 300 ευρώ σε ετήσια βάση απλώς και μόνο αντικαθιστώντας τα μετρητά με την κάρτα. Οι τράπεζες εκτιμούν ότι σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης έχει ο τομέας των χρεωστικών καρτών, η διείσδυση των οποίων είναι ακόμη πάρα πολύ χαμηλή, καθώς η πλειονότητα των καταναλωτών τις χρησιμοποιεί κατά κόρον για αναλήψεις.
Πλέον η επιβράβευση ισχύει και για την πλειονότητα αυτών των καρτών, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πληρωμές με απευθείας χρέωση του λογαριασμού με τον οποίο είναι συνδεδεμένες. Οπως επισημαίνει σχετικά επικεφαλής του τομέα λιανικής τραπεζικής συστημικού ομίλου, «η χρήση της κάρτας πλέον ισοδυναμεί με χρήμα».
Κέρδος ανάλογα με τη χρήση


Η λογική των προγραμμάτων επιβράβευσης που προωθούν οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι είναι η εξής: ο καταναλωτής κάθε φορά που χρησιμοποιεί την κάρτα του κερδίζει πόντους ή ευρώ, ανάλογα με την αξία των αγορών που πραγματοποιεί. Με την εξαργύρωσή τους αποκτά προϊόντα ή υπηρεσίες με έκπτωση ή ακόμη και δωρεάν. Κάθε πρόγραμμα έχει τη δική του φιλοσοφία. Κάποια ανταμείβουν τους πελάτες τους μόνο εντός ενός συγκεκριμένου δικτύου καταστημάτων, ενώ σε άλλα ο καταναλωτής κερδίζει από όλες τις αγορές.
Από την άλλη πλευρά, σε όλα τα προγράμματα επιβράβευσης η εξαργύρωση, ανεξάρτητα από τον τρόπο που εφαρμόζεται, μπορεί να γίνει μόνο σε συνεργαζόμενες επιχειρήσεις. Εναλλακτικά κάποιες τράπεζες δίνουν τη δυνατότητα μείωσης του υπολοίπου του λογαριασμού.

Σε κάθε περίπτωση η ανταμοιβή είναι μεγαλύτερη όταν οι αγορές γίνονται σε συμβεβλημένα με την τράπεζα καταστήματα. Αρα ο καταναλωτής θα πρέπει να ταιριάξει όσο το δυνατόν περισσότερο τις αγοραστικές του συνήθειες με τους όρους λειτουργίας της κάρτας ώστε να μεγιστοποιήσει το όφελός του.

Τα προγράμματα ανά τράπεζα


Οι καταναλωτές που χρησιμοποιούν την πιστωτική και τη χρεωστική τους κάρτα μπορούν να κερδίσουν από τα προγράμματα επιβράβευσης που βρίσκονται σε ισχύ, παρά την επιβολή των capital controls. Συγκεκριμένα:
Εθνική Τράπεζα: Από τις αρχές του 2015 προσφέρει το νέο πρόγραμμα επιβράβευσης go4more, το οποίο είναι διαθέσιμο για τους κατόχους χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας. Οι κάτοχοι των καρτών της Εθνικής συλλέγουν πόντους από όλες τις αγορές τους σε συμβεβλημένες και μη επιχειρήσεις. Επιπλέον, συλλογή πόντων γίνεται και από τις άλλες υπηρεσίες του ομίλου της ΕΤΕ που χρησιμοποιούν οι κάτοχοι των καρτών (καταθέσεις, συναλλαγές, δάνεια, επενδύσεις, ασφάλειες).
Οι πόντοι εξαργυρώνονται σε ένα ευρύ δίκτυο συνεργαζόμενων επιχειρήσεων σε όλη την Ελλάδα: σουπερμάρκετ, πρατήρια καυσίμων, πολυκαταστήματα, τηλεφωνία και Internet, ταξιδιωτικά πρακτορεία, ξενοδοχεία, εστιατόρια, υπηρεσίες υγείας και ομορφιάς, παιδικά είδη, ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά είδη κ.ά.

Τράπεζα Πειραιώς:
Εκτός από τις co-branded κάρτες που έχει δημιουργήσει με αθλητικούς συλλόγους, προσφέρει την κάρτα AB Plus MasterCard, σε συνεργασία με τα καταστήματα ΑΒ Βασιλόπουλος. Μπορεί να εκδοθεί υπό τη μορφή τόσο πιστωτικής όσο και χρεωστικής κάρτας.
Ο καταναλωτής κερδίζει δωροεπιταγές τις οποίες μπορεί να εξαργυρώσει για τα ψώνια του στο σουπερμάρκετ.
Εξάλλου, η Τράπεζα Πειραιώς έχει δημιουργήσει την κοινότητα προσφορών yellowday.gr, μέσω της οποίας οι κάτοχοι καρτών τόσο της Τράπεζας Πειραιώς όσο και των λοιπών τραπεζών μπορούν να αποκτήσουν προϊόντα και υπηρεσίες με έκπτωση. Οι τιμές είναι πιο χαμηλές όταν η αγορά γίνεται με κάρτα του ομίλου Πειραιώς.

Alpha Bank:
Μέσω του προγράμματος επιβράβευσης Bonus οι κάτοχοι πιστωτικών και χρεωστικών καρτών μπορούν να εξαργυρώσουν πόντους και να αποκτήσουν δωρεάν ή με έκπτωση προϊόντα και υπηρεσίες. Συλλέγουν πόντους σε όλες τις αγορές τους, ανεξάρτητα από το πού θα πραγματοποιηθούν. Οι πόντοι που συγκεντρώνονται μπορούν να εξαργυρωθούν, μερικώς ή ολικώς, με την αγορά προϊόντων ή υπηρεσιών με έκπτωση ή χωρίς κανένα τίμημα. Π.χ., μπορεί ο κάτοχος της κάρτας να κερδίζει δωρεάν αεροπορικά εισιτήρια, τον ΦΠΑ στις αγορές καυσίμων, έκπτωση 20% στις αγορές στο σουπερμάρκετ ή σε άλλες εμπορικές αλυσίδες.

Eurobank:
Προσφέρει για τους κατόχους πιστωτικών και χρεωστικών καρτών το πρόγραμμα επιβράβευσης Επιστροφή. Οι πελάτες της Eurobank συγκεντρώνουν ευρώ τα οποία αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό επί της αξίας των αγορών σε περισσότερες από 6.000 συμβεβλημένες επιχειρήσεις το οποίο κυμαίνεται από 1% ως και 20%. Τα ευρώ που συλλέγονται μπορούν να εξαργυρωθούν με τη μορφή έκπτωσης σε επόμενη αγορά με την κάρτα, πιστωτική ή χρεωστική, εντός του δικτύου των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων.

ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ
Πού χρησιμοποιούνται οι κάρτες

Σε χαμηλά επίπεδα αναμένεται να παραμείνει το ημερήσιο όριο αναλήψεων ανά κάρτα. Η αύξησή του θα είναι σταδιακή και θα εξαρτηθεί από τα επίπεδα των εκροών καταθέσεων αλλά και από το γενικότερο κλίμα στην οικονομία.
Οσο θα μειώνονται οι αναλήψεις και όσο θα βελτιώνεται η εμπιστοσύνη τόσο θα αυξάνεται το σχετικό πλαφόν. Ως σήμερα πάντως παραμένουν τα 60 ευρώ, τα οποία ισχύουν ανά κάρτα. Αν για παράδειγμα διατηρείτε δύο λογαριασμούς στην ίδια τράπεζα που είναι συνδεδεμένοι με την ίδια κάρτα και είστε μοναδικός δικαιούχος μπορείτε να πάρετε ημερησίως 60 ευρώ.
Αν διατηρείτε λογαριασμούς σε διαφορετικές τράπεζες, οι οποίες σας έχουν χορηγήσει αντίστοιχες κάρτες, μπορείτε να πάρετε 60 ευρώ από κάθε λογαριασμό που τηρείται σε διαφορετική τράπεζα.
Σε λογαριασμούς με δύο ή περισσότερους συνδικαιούχους με αντίστοιχο αριθμό καρτών ισχύει το όριο των 60 ευρώ για κάθε κάρτα ξεχωριστά.
Από την άλλη πλευρά, πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες μπορούν να χρησιμοποιούνται κανονικά για αγορές εντός Ελλάδας ως το όριο που προβλέπει η σύμβαση με την τράπεζα. Αναλήψεις μετρητών με την πιστωτική κάρτα δεν επιτρέπονται. Το ίδιο ισχύει και για τις αγορές με προπληρωμένες κάρτες εντός Ελλάδας οι οποίες γίνονται ως το όριο που είχαν πριν από την έκδοση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου. Οι προπληρωμένες κάρτες δεν μπορούν να επαναφορτιστούν και δεν εκδίδονται νέες κατά τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας.
Συναλλαγές πληρωμών με κάρτες στο εξωτερικό εξετάζονται σε ημερήσια βάση, ανά τράπεζα και για συγκεκριμένο όριο ποσού από την Επιτροπή Εγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών κατόπιν αιτήματος της κάθε τράπεζας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ