Ενα «δάσος» από νυφικά και χειμάρρους υφασμάτων. Στο κέντρο του χώρου ένας αιωνόβιος αργαλειός που υφαίνει ένα καινούργιο ύφασμα από παλιά νυφικά τα οποία κόβονται επί τόπου. Ολα αυτά στην πρωτότυπη εικαστική εγκατάσταση του Αντώνη Βολανάκη «The Holy Bachelorette in the Wedding Cave» η οποία εκτυλίσσεται στον αχανή βιομηχανικό χώρο Α της Πειραιώς 260 και θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε μεταξύ 1 και 31 Ιουλίου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
«Το νυφικό είναι κοινωνική στολή που σηματοδοτεί μια σύμβαση» σημειώνει χαρακτηριστικά ο 39χρονος εικαστικός, ο οποίος έζησε στο Λονδίνο από το 1998 ως το 2004. Εν προκειμένω μοιράζει τη ζωή του μεταξύ Αθήνας και Νέας Υόρκης όπου τα τελευταία χρόνια διδάσκει στο τμήμα «Τέχνη και Πολιτική» του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (ΝΥU), στο οποίο ξεκίνησε το 2012 ως επισκέπτης καλλιτέχνης με υποτροφία Φουλμπράιτ.
«Μοναδικό για τη γυναίκα, καθώς δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο για τον άνδρα, λειτουργεί ως μνήμη μετάβασης από την αγνότητα στη μητρότητα. Συμβολίζει τη στιγμή που μια κόρη ετοιμάζεται να γίνει μητέρα». Μέσα από αυτή την οπτική το νυφικό αντιμετωπίζεται ως αντικείμενο-φετίχ, ένα ένδυμα που θα εμφανίζει την εσωτερική του πλευρά αποκαλύπτοντας τον κόπο ο οποίος καταβλήθηκε για την κατασκευή του, εξ ου και ο αργαλειός που υπενθυμίζει τη διαδικασία: ύφασμα – σχεδιασμός -ραφή – χειρωναξία.
Στο πλαίσιο της εγκατάστασης ο καλλιτέχνης συλλέγει ερωτήσεις για θέματα που απασχολούν έντονα τις γυναίκες και θα ήθελαν να θέσουν σε άλλες γυναίκες. Επειτα κινηματογραφεί πολλές διαφορετικές απαντήσεις σε Ελλάδα και Νέα Υόρκη οι οποίες προβάλλονται στον χώρο ανάμεσα στα νυφικά. Η ιδέα αυτή, της συνομιλίας μεταξύ γυναικών (επωνύμων και ανωνύμων) που δεν γνωρίζονται αλλά καλούνται να απαντήσουν η μία στις ερωτήσεις της άλλης, προϋπάρχει στη δουλειά του Βολανάκη. Εχει επιμεληθεί μια σειρά ανάλογα πρότζεκτ που έφεραν σε συνέργεια εικαστικούς, συγγραφείς και ερευνητές φιλοσοφίας, με πιο πρόσφατο αυτό της Ιθάκης, όπου ποιητές από την Αμερική και την Ελλάδα δημιούργησαν ποιητικά εργαστήρια με τους κατοίκους του νησιού.
Ωστόσο στο έργο «The Holy Bachelorette in the Wedding Cave» ο Αντώνης Βολανάκης για πρώτη φορά συνδυάζει τις δύο πρακτικές που χαρακτηρίζουν τη δουλειά του των τελευταίων χρόνων: τη χρήση των νυφικών και τη διαδικασία των blind dates. Πώς όμως επιτυγχάνει αυτή τη σύνδεση; «Το απόν σώμα στα άδεια νυφικά ενσαρκώνουν οι βιντεοπροβολές γυναικών. Με ενδιαφέρει πολύ το πώς υφαίνεται η συζήτηση γυναικών με γυναίκες. Στην Ελλάδα πρέπει όλοι να αφουγκραστούμε, να καταλάβουμε και να ενδυναμώσουμε τη γυναικεία αφήγηση. Αυτό προσπαθώ κι εγώ. Ας ακούσουμε ξανά τη γνωστή Πηνελόπη, τη σύζυγο του Οδυσσέα. Πιστεύω ότι βαθιά μέσα της δεν επιθυμούσε να επιστρέψει ο άνδρας της» σημειώνει και πάλι ο ίδιος.
Η ερευνητική διαδικασία για την εγκατάσταση διέτρεξε πολλές «Πηνελόπες» και σχετίστηκε ιδιαιτέρως με την Πηνελοπιάδα της βραβευμένης καναδής συγγραφέως Μάργκαρετ Ατγουντ (βιβλίο που παίρνει τον γνωστό μύθο της Πηνελόπης και τον μεταφέρει στο παρόν). Ο Βολανάκης συνάντησε την Ατγουντ στη Νέα Υόρκη, μίλησαν για το project και από τότε βρίσκεται σε επαφή μαζί της για όλα τα θέματα που αφορούν τις γυναίκες.
Ετσι, λοιπόν, στις 21 Ιουλίου θα γίνει μια ανάγνωση της Πηνελοπιάδας: ένα απόσπασμα όπως ακριβώς δούλεψαν το κείμενο η Μάργκαρετ Ατγουντ και ο Αντώνης Βολανάκης σε μια χειμωνιάτικη συνάντηση στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης. Στην ανάγνωση συμμετέχουν οι: Ξανθή Γεωργίου, Τζωρτζίνα Κακουδάκη, Ευτυχία Κιουρτίδου, Ελένη Μποζά, Αννα Παγκάλου, Καλλιόπη Παναγιωτίδου και Δανάη Σιώζιου. Θα ακολουθήσει συζήτηση.
HeliosPlus