Έπειτα από δύο αλλεπάλληλες βλάβες που απείλησαν να καταστρέψουν την αποστολή, ένα πειραματικό διαστημικό σκάφος σχεδιασμένο να κινείται με τη δύναμη της λιακάδας ανέπτυξε τελικά το ιστίο του σε χαμηλή γήινη τροχιά.

Το LightSail, ένας μικρός δορυφόρος της σειράς CubeSat, εκτοξεύτηκε στις 20 Μαΐου από την Planetary Society, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό για την προώθηση της διαστημικής εξερεύνησης, με έδρα στην Καλιφόρνια.

Δύο ημέρες αργότερα, το σκάφος σταμάτησε να επικοινωνεί με τη Γη, πιθανότατα λόγω σφάλματος του λογισμικού. Επανήλθε όμως μια εβδομάδα αργότερα, όταν κάποια αδέσποτη κοσμική ακτίνα χτύπησε τα κυκλώματά του και το ανάγκασε να προχωρήσει σε επανεκκίνηση.

Η επαφή με το LightSail χάθηκε εκ νέου στις 3 Ιουνίου, αυτή τη φορά λόγω προβλήματος στην μπαταρία. Το σκάφος άρχισε και πάλι να λειτουργεί το Σάββατο, και την Κυριακή φαίνεται ότι κατάφερε να αναπτύξει το ηλιακό ιστίο του.

«Τα επίπεδα ισχύος βρίσκονται σε συμφωνία με επίγειες δοκιμές ανάπτυξης, και οι κάμερες του σκάφους έχουν ενεργοποιηθεί» ανέφερε η Planetary Society.

Το LightSail, σε μέγεθος κουτιού παπουτσιών, ήταν σχεδιασμένο να αναπτύξει τέσσερις δοκούς, μήκους σχεδόν τεσσάρων μέτρων, από τις οποίες θα ξεδιπλώνονταν τέσσερα τριγωνικά «πανιά» από το ανθεκτικό συνθετικό υλικό Mylar. Οι μεμβράνες έχουν πάχος πολύ μικρότερο από μια σελίδα χαρτιού, σε πλήρη ανάπτυξη όμως έχουν συνολική επιφάνεια 32 τετραγωνικών μέτρων.

Με τη δύναμη του φωτός

Οι μεμβράνες θα λειτουργούσαν σαν «ιστίο» που θα προωθούσε το σκάφος εκμεταλλευόμενο δύο δυνάμεις: Η πρώτη είναι η λεγόμενη «πίεση ακτινοβολίας», δηλαδή η πίεση που ασκούν τα φωτόνια της ηλιακής ακτινοβολίας (τα φωτόνια δεν έχουν μάζα, όμως έχουν ορμή).

Η δεύτερη δύναμη είναι η πίεση που ασκεί στο ιστίο ο ηλιακός άνεμος, δηλαδή το συνεχές ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων που ρέει από τον Ήλιο προς το εξώτερο διάστημα.

Η αποστολή του LightSail έχει στόχο να ελέγξει τη σωστή λειτουργία του συστήματος ανάπτυξης των ιστίων. Το σκάφος δεν σχεδιάστηκε να ταξιδέψει μακριά, αφού κινείται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και η αντίσταση του αραιού αέρα θα το ρίξει πίσω στη Γη σε διάστημα μερικών ημερών μετά την ανάπτυξη του ιστίου.

Το 2015, όμως, η Planetary Society σχεδιάζει να εκτοξεύσει ένα δεύτερο πειραματικό σκάφος, το LightSail 2, το οποίο θα αναπτύξει το ιστίο του σε ύψος των 700 χιλιομέτρων.

Τα ιστιοφόρα της Planetary Society δεν είναι τα πρώτα που εκτοξεύονται στο Διάστημα. Τη δεκαετία του 1970, η NASA εξέτασε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει ηλιακά ιστία στην αποστολή που επισκέφθηκε τον κομήτη του Χάλεϊ το 1986.

Το ιστίο όμως θα έπρεπε να έχει μήκος από ενάμιση μέχρι 6 χιλιόμετρα, και το σχέδιο εγκαταλείφθηκε για χάρη πιο ώριμων τεχνολογιών.

Μια επιτυχής δοκιμή ήρθε το 2005, όταν η Planetary Society συνεργάστηκε με ρώσους επιστήμονες για το Cosmos 1, το οποίο τέθηκε σε τροχιά για μερικές εβδομάδες.

Μέχρι σήμερα, όμως, η μόνη διαπλανητική αποστολή που έχει χρησιμοποιήσει ηλιακά ιστία είναι το Ikaros, ένα ιαπωνικό σκάφος που εκτοξεύτηκε το 2010 και προσπέρασε το ίδιο έτος την Αφροδίτη.