‘Οταν ανέλαβε την εξουσία το δίδυμο ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ο πρωθυπουργός απηύθυνε πρόσκληση προς τους επιστήμονες του εξωτερικού να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο. Καταρχήν, όσο περισσότερο παραμένεις στο εξωτερικό, τόσο περισσότερο αποξενώνεσαι από την ελληνική πραγματικότητα και επομένως απομακρύνεται η πιθανότητα επιστροφής.
Ειδικότερα, στον ελληνικό πανεπιστημιακό χώρο, τα πράγματα είναι εξαιρετικά περίπλοκα. Όταν για παράδειγμα, εν έτει 1993, ο γράφων έφυγε από την Ελλάδα, οι φοιτητικές παρατάξεις ήταν (ακόμα) «κράτος εν κράττει». Δυστυχώς, πολύ λίγα πράγματα άλλαξαν απο τότε. Κάποια βελτίωση προσπάθησε να φέρει ο νόμος Διαμαντοπούλου (νόμος 4009/2011) στον τρόπο λειτουργίας (σε όλα τα επίπεδα) του Πανεπιστημίου. Μετά όμως, οι γνωστές εξελίξεις σε πολλά θέματα, όπως, για παράδειγμα, (α) τις απρογραμμάτιστες και, θα έλεγα, «αλόγιστες» μετεγγραφές μεταξύ Πανεπιστημίων, (β) τις παλινωδίες στο θέμα διαγραφής των αιωνίων φοιτητών και (γ) τις τελευταίες εξαγγελίες για κατάργηση του νόμου Διαμαντοπούλου, μάλλον επανέρχεται με ταχύ ρυθμό η ποιότητα της Πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στη μιζέρια του παρελθόντος από το οποίο υποτίθεται ότι προσπαθούμε να ξεφύγουμε. Με την ευκαιρία, αφού προωθείται η επαναφορά της ψήφου στις φοιτητικές παρατάξεις στην εκλογή των πρυτανικών αρχών, γιατί δεν προωθείται και η συμμετοχή των φοιτητικών παρατάξεων στις επιτροπές αξιολογήσης των υποβληθεισών διδακτορικών διπλωμάτων; Όσο εύκολο (sic) είναι να αξιολογούν οι φοιτητικές παρατάξεις τα βιογραφικά σημειώματα των πανεπιστημιακών, δεν είναι εξίσου εύκολο να αξιολογούν και τις διδακτορικές μελέτες των συναδέλφων τους φοιτητών;
Προ τριμήνου περίπου, έγινε ολόκληρη συζήτηση για το κατά πόσον τα πανεπιστημιακά κτήρια πρέπει να φυλάσσονται (σε εικοσιτετράωρη βάση) από βανδαλισμούς και καταλήψεις. Αυτό το θέμα το έχουμε επιλύσει στο Liverpool (μέσω της πρόσληψης μόνιμου προσωπικού) εκ της ιδρύσεως του Πανεπιστημίου το 1881. Δηλαδή, πολύ πριν από τη χρεοκοπία του ελληνικού κράτους το 1893! Περισσότερο από έναν αιώνα μετά, εξακολουθούμε και φυγομαχούμε στο θέμα της προστασίας των Πανεπιστημιακών κτηρίων, αλλά και αρνούμαστε να αποδεχθούμε ότι φοιτητικές καταλήψεις (οι οποίες βέβαια δεν συμβαίνουν αλλού) πρέπει να επιτρέπονται μόνο μέσω της δημοκρατικής οδού (όπως «στήσιμο» κάλπης ή, ακόμα καλύτερα, μέσω ηλεκτρονικής φοιτητικής ψηφοφορίας). Παρά ταύτα, εξακολουθούμε και έχουμε την «πολυτέλεια» να χρεοκοπούμε!
Αυτά λοιπόν βλέπει ο έλληνας (επιστήμονας) του εξωτερικού και αρνείται να επιστρέψει μόνιμα. Ακόμα χειρότερα, αποτελεί κοινό μυστικό ότι, εν μέσω κρίσεως, η απαξίωση του ελληνικού Πανεπιστημίου επιταχύνεται από την έξοδο λαμπρών (νέων) πανεπιστημιακών επιστημόνων οι οποίοι κατακλύζουν τα Αγγλικά (και άλλα διεθνή πανεπιστήμια) με το βιογραφικό τους σημείωμα. Είτε το θέλουμε είτε όχι, κάθε φορά που το Liverpool (όπως και τόσα άλλα πανεπιστήμια) προκηρύσσουν πανεπιστημιακή θέση, μεγάλο ποσοστό αιτήσεων προέρχεται από πανεπιστημιακούς εργαζόμενους στην Ελλάδα. Φίλοι και δη νέοι έλληνες πανεπιστημιακοί, παρέμειναν στην Ελλάδα ελπίζοντας ότι ο νόμος Διαμαντοπούλου θα βελτιώσει τα «κακώς κείμενα». Πολύ φοβάμαι ότι η κατάργηση του νόμου θα επιταχύνει την έξοδο νέων πανεπιστημιακών από την Ελλάδα.
Σίγουρα οι κυβερνώντες το καταλαβαίνουν αυτό. Επομένως, μήπως η οπισθοδρόμηση στον τομέα της Παιδείας γίνεται με πλήρη συνείδηση για να ικανοποιηθεί το αριστερό «εγώ» του ΣΥΡΙΖΑ ως αντίβαρο στην λήψη νέων οικονομικών μέτρων που θα αποτρέψουν την χρεοκοπία;
* Ο Κώστας Μήλας, είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.
