Επικοινωνιακό πανδαιμόνιο! Global event. Πώς αλλιώς να το χαρακτηρίσει κανείς; Χιλιάδες δημοσιογράφοι, τηλεοπτικά συνεργεία και ΜΜΕ από τα πέρατα της οικουμένης συνέρρευσαν στην Αθήνα για να απαθανατίσουν και να αναλύσουν επί τόπου ένα γεγονός ιστορικής σημασίας. Την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ενός κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς, που ξαφνικά από κόμμα διαμαρτυρίας έγινε κόμμα εξουσίας. Πήραν φωτιά τα πάνελ των μεγάλων ευρωπαϊκών καναλιών. Ολοι, μα όλοι, προσπαθούν τώρα να αναλύσουν το φαινόμενο «ΣΥΡΙΖΑ».
Τι ήταν λοιπόν; Κεραυνός εν αιθρία; Μήπως ενεργοποιήθηκε ξαφνικά το παραδοσιακό αριστερό DNA των Ελλήνων; Οχι βέβαια. Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ είναι τέκνο της οργής. Απόρροια των πολιτικών του πόνου και της καμένης γης, που με τόση αναλγησία (αν όχι σαδισμό) συνέχισε να εφαρμόζει η τριμερής των δανειστών. Παρότι παραδέχτηκε ότι ήταν λανθασμένες. Παρότι είδε τις καταστροφικές συνέπειες. Από επιστημονική άποψη πρόκειται για επιεικώς ηλίθιες οικονομικές πολιτικές, που μας επαναφέρουν ολοταχώς πίσω στον μακροοικονομικό μεσαίωνα, στον μακροοικονομικό σκοταδισμό της προκεϊνσιανής εποχής. Πώς αλλιώς να τις χαρακτηρίσει κανείς; Αφού είναι γνωστό εδώ και ογδόντα τουλάχιστον χρόνια ότι κάθε απόπειρα βίαιης δημοσιονομικής εξυγίανσης εν μέσω ύφεσης προκαλεί Μεγάλη Υφεση. Μας το διδάσκει η Θεωρία. Μας το διδάσκει η Ιστορία. Μας το διδάσκει και το Παρόν (σαν Ιστορία). Ελα όμως που δεν(;) το αντιλαμβάνεται ο κοινός (μη) νους των δανειστών!
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί ιδιομορφία στον ευρωπαϊκό πολιτικό χάρτη. Θα ήταν εντελώς λανθασμένη μια τέτοια ανάγνωση. Η μεγάλη κρίση που ανέδειξε τον Τσίπρα, ανέδειξε και τους Ιγκλέσιας, Γκρίλο, Φάρατζ, Λεπέν. Το σίγουρο είναι ότι οι κοινωνίες αντιδρούν για να προστατευτούν από τις οδυνηρές συνέπειες της κρίσης. Ο τρόπος όμως με τον οποίο αντιδρούν δεν είναι ίδιος. Εξαρτάται από τις ιδιομορφίες και τους πολιτικούς συσχετισμούς κάθε χώρας. Στην Ελλάδα η αυτοκτονική επιλογή του ΠαΣοΚ να εφαρμόσει τα μνημόνια το εξαφάνισε από τον πολιτικό χάρτη. Το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων του μετακινήθηκε προς τον ιδεολογικά συγγενέστερο ΣΥΡΙΖΑ, που είχε τη φαεινή ιδέα να διαμορφώσει ένα αντιμνημονιακό κυβερνητικό πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα αυτό προτείνει στις Βρυξέλλες ένα μετριοπαθές και ρεαλιστικό «New Deal». Επιδιώκει να σταματήσει την κατρακύλα και να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κρίση με πρωτογενώς ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς τα αμέσως επόμενα χρόνια. Πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται αναστολή ή δραστική μείωση της αποπληρωμής τοκοχρεολυσίων, ώστε οι πόροι αυτοί να παραμείνουν στο κύκλωμα της οικονομίας και να βελτιώσουν την ενεργό ζήτηση. Αυτός (πρέπει να) είναι ο άμεσος στόχος. Η ολοκληρωτική αντιμετώπιση της κρίσης προϋποθέτει αφενός επεκτατική νομισματική και δημοσιονομική πολιτική και αφετέρου νομισματική χρηματοδότηση των χρεών από την ΕΚΤ για να μην επιβαρυνθούν οι φορολογούμενοι οιασδήποτε χώρας. Κάτι φαίνεται να κινείται σε όλα αυτά τα μέτωπα, αλλά χρειάζεται χρόνος.
Ελπίζω οι Βρυξέλλες να δεχτούν τον λογικό αυτόν συμβιβασμό. Θα ήταν τραγικό να τον απορρίψουν. Τραγικό για την Ελλάδα και τη δημοκρατία. Τραγικό για την Ευρώπη…
Ο κ. Γιώργος Δουράκης είναι αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ