Το πρόβλημα των υπερχρεωμένων χωρών της ευρωζώνης δεν είναι η έλλειψη κεφαλαίων, αλλά η αδύναμη δημόσια διοίκησή τους που κάνει δύσκολη, αν όχι αδύνατη την αξιοποίηση των όποιων επενδυτικών ευκαιριών.
Αυτό δήλωσε το απόγευμα σε συνέντευξη τύπου στο Βερολίνο ο αντικαγκελάριος και υπουργός οικονομίας Σίγκμαρ Γκάμπριελ με θέμα τη λεγόμενη «φθινοπωρινή πρόβλεψη» της γερμανικής οικονομίας για το 2014-2015.
Η δήλωση έγινε σε παρατήρηση δημοσιογράφου με φόντο την απεργία των επενδυτών στα υπερχρεωμένα κράτη παρά την πληθώρα των δομικών μεταρρυθμίσεων, καθώς και την άρνηση των τραπεζών να δανειοδοτήσουν τις επιχειρήσεις παρά τη γενναία ανακεφαλαιοποίησή τους – και κατέληγε στην ερώτηση: «Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, δεν θα ήταν επιβεβλημένο να αναλάβουν τα κράτη αυτά, δίπλα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το ρόλο του τελευταίου εναπομείναντα επενδυτή, αντί να υποχρεώνονται να δίνουν το μεγαλύτερο μέρος των πρωτογενών πλεονασμάτων τους για την εξόφληση των χρεών τους;»
«Ας πάρουμε για παράδειγμα το πρόγραμμα για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων στην Ευρώπη» επεξήγησε ο κ.Γκάμπριελ. «Το πρόγραμμα υπέστη στην αρχή κριτική επειδή προέβλεπε τη δαπάνη μόνο έξη δισεκατομμυρίων ευρώ. Μέχρι πριν λίγες εβδομάδες όμως μόνο μια και μοναδική χώρα είχε κάνει χρήση του προγράμματος παρότι πέρασαν 1-2 χρόνια από την έναρξή του. Οι χώρες μάλιστα που έχουν την υψηλότερη ανεργία δεν έχουν υποβάλει σχετικό αίτημα. Αυτό δείχνει ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο η έλλειψη χρημάτων. Εμείς λέγαμε πάντα ότι οι επενδύσεις πρέπει να πηγαίνουν μαζί με τις δομικές αλλαγές. Συχνά δεν γίνεται απορρόφηση των χρημάτων, όχι μόνο επειδή δεν είναι εξασφαλισμένη η εθνική συμμετοχή στη χρηματοδότηση, αλλά και επειδή προφανώς δεν είναι σίγουρο, ότι η εθνική διοίκηση θα χρησιμοποιήσει τα χρήματα για τους συμφωνηθέντες στόχους. Δεν πρέπει λοιπόν να υποβαθμίζουμε το πρόβλημα, δεν πρόκειται μόνο για χρήματα».
Ο κ.Γκάμπριελ απέφυγε να κατονομάσεις τις χώρες που εννοούσε, έμμεσα όμως αναφερόταν και στην Ελλάδα. Σχεδόν ταυτόσημη δήλωση είχε κάνει προ ημερών και ο γερμανός υφυπουργός εργασίας Γιόργκ Άσμουσεν, ο οποίος είχε αναφερθεί όμως ονομαστικά στη χώρα.
Η Αθήνα είχε διαψεύσει τότε τον κ.Άσμουσεν δια στόματος του υφυπουργού εργασίας Γιάννη Πλακιωτάκη, ο οποίος τόνισε, ότι το υπουργείο του έχει απορροφήσει ήδη δεκάδες εκατομμύρια ευρώ και ότι θα έχει απορροφήσει μέχρι τα τέλη του 2014 (τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του προγράμματος) το ένα τρίτο των χρημάτων που της αναλογούν – ήτοι 130 από συνολικά 390 εκατομμύρια. Τα χρήματα διατίθενται για τρεις δράσεις με στόχο την ένταξη νεολαίων σε θέσεις εργασίας περιορισμένης διάρκειας, καθώς και σε προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Κύκλοι της ΓΣΕΕ υπενθυμίζουν πάντως, ότι το υπουργείο εργασίας απέκλεισε (ύστερα από πρώτες στοιχειώδεις επαφές) τους κοινωνικούς εταίρους (συνδικάτα και συνδέσμους εργοδοτών) από την κατάρτιση των δράσεων. Παράλληλα τονίζουν ότι το υπουργείο εργασίας έχει απορροφήσει μέχρι τώρα «μόνο» το ένα τρίτο του μεριδίου που αναλογεί στην Αθήνα (130 από συνολικά 390 εκατομμύρια) – και όχι, ως θα όφειλε (λόγω της φοβερής ανεργίας της νεολαίας στην Ελλάδα) το σύνολό του εντός μηνών ή και εβδομάδων.
Κατά τα άλλα, ο κ.Γκάμπριελ παρουσίασε μια λίγο αισιόδοξη εικόνα για το προσεχές μέλλον της γερμανικής οικονομίας. «Μπήκαμε σε δύσκολη πορεία» είπε. Η ουκρανορωσική κρίση, ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή, αλλά κυρίως η κρίση του ευρώ, που έχει προκαλέσει σοβαρή μείωση των γερμανικών εξαγωγών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επηρέασαν αρνητικά την αύξηση του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος– από 1,7%, που είχε υπολογιστεί στις αρχές του έτους, σε 1,2% για το 2014, και 1,5% για το 2015. «Η ανάπτυξη έχει κάνει κοιλιά» πρόσθεσε.
Ακόμα πιο ζοφερή ήταν η πρόβλεψη του προέδρου του Ινστιτούτου Οικονομικής Έρευνας DIW του Βερολίνου και στενού συμβούλου του κ.Γκάμπριελ Μάρσελ Φράτσερ, ο οποίος μιλώντας το πρωί της Τρίτης προς τους ξένους ανταποκριτές στη γερμανική πρωτεύουσα δήλωσε, ότι υπολογίζει με πολυετή κρίση στην Ευρωπαϊκή Ένωση – όχι κρίση του ευρώ, τόνισε, αλλά γενικότερη οικονομική κρίση. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι θεωρεί το στόχο για «μηδενικό έλλειμμα» στον προϋπολογισμό του 2015, που έθεσε ο υπουργός οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ανέφικτο. «Η αρνητική συγκυρία θα τον αναγκάσει να τον αναθεωρήσει. Το έλλειμμά του 2015 είναι προεξοφλημένο» είπε.
Παρόμοια άποψη έχει ενδιάμεσα, όπως γράφει η εφημερίδα «Handelsblatt», μεγάλη μερίδα βουλευτών του μεγάλου συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών, η οποία πιέζει την κυβέρνηση να προβεί έγκαιρα στη διόρθωση της δημοσιονομικής πολιτικής.
Ο κ.Γκάμπριελ δεν φάνηκε πάντως διατεθειμένος να ενδώσει στην πίεση – ίσως για να μην προκαλέσει τη μήνη του κ.Σόιμπλε. «Το μηδενικό έλλειμμα μένει» είπε. Αυτό μπορεί να εξασφαλιστεί με τα σημερινά οικονομικά δεδομένα – άλλα, πιο αρνητικά, πρόσθεσε, δεν βρίσκονται ακόμη στο τραπέζι.
