Νικόλαος Σμπαρούνης: Η άδοξη εκστρατεία στην Ουκρανία
Είναι ελάχιστα γνωστό, γιατί δεν αποτελεί στιγμή δόξας για την Ελλάδα και άρα η επίσημη Ιστορία το υποβαθμίζει, ότι το 1919, δηλαδή πριν από 95 χρόνια, ο ελληνικός στρατός εκστράτευσε μαζί με γαλλικά και άλλα στρατεύματα στη Ρωσία για να συμβάλει στην ανατροπή των μπολσεβίκων, μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917.

Ημερολόγιον της εις Ρωσσίαν εκστρατείας
Εισαγωγή, μεταγραφή κειμένου, επιμέλεια: Ιωάννα Παπαθανασίου.
Βιβλιόραμα, Αθήνα, 2013,
σελ. 208, τιμή 9,50 ευρώ
Είναι ελάχιστα γνωστό, γιατί δεν αποτελεί στιγμή δόξας για την Ελλάδα και άρα η επίσημη Ιστορία το υποβαθμίζει, ότι το 1919, δηλαδή πριν από 95 χρόνια, ο ελληνικός στρατός εκστράτευσε μαζί με γαλλικά και άλλα στρατεύματα στη Ρωσία για να συμβάλει στην ανατροπή των μπολσεβίκων, μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917. Συνολικά 15 χώρες συμμετείχαν στο εκστρατευτικό σώμα που εισέβαλε στη Ρωσία. Τότε η ελληνική στρατιωτική αποστολή δεν είχε υποβοηθητικό ρόλο, όπως συνέβη με την πιο πρόσφατη συμμετοχή της Ελλάδας σε διεθνείς παρεμβάσεις στη Μέση Ανατολή μετά το 1990. Στο πλαίσιο της πολιτικής της «Μεγάλης Ιδέας», κρίθηκε ότι η Ελλάδα θα εξυπηρετούσε τα δικά της μεταγενέστερα σχέδια στη Μικρά Ασία, εφόσον συμμετείχε δυναμικά στην κατά κύριο λόγο γαλλική πρωτοβουλία εισβολής στη Ρωσία. Ετσι το πρώτο πεντάμηνο του 1919 περισσότεροι από 23.000 Ελληνες πολέμησαν εναντίον των μπολσεβίκων στην Ουκρανία, που τότε ανήκε στη Ρωσία. Τα ελληνικά και τα υπόλοιπα συμμαχικά στρατεύματα ηττήθηκαν κατά κράτος, με μεγάλες απώλειες. Ο γιατρός Νικόλαος Σμπαρούνης (1888-1966), γνωστός στους παλιούς Αθηναίους λόγω της «Κλινικής Σμπαρούνη» που ίδρυσε ο ίδιος το 1941, υπηρετούσε τότε στον στρατό ως επίατρος και κρατούσε προσωπικό ημερολόγιο της ελληνικής εκστρατείας.
Για ικανούς επαγγελματίες σαν τον Σμπαρούνη οι πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα φαίνεται ότι ήταν μια δυσανάγνωστη εποχή. Εμφορούμενοι από τον εθνικισμό της Μεγάλης Ιδέας, πολλοί αξιωματικοί, διπλωμάτες και άλλοι κρατικοί αξιωματούχοι της εποχής διάβαζαν την ταχύτατα μεταβαλλόμενη πραγματικότητα εκείνης της περιόδου μέσα από ένα αρκετά αντιφατικό ερμηνευτικό πλαίσιο. Το ερμηνευτικό πλαίσιο του Σμπαρούνη αποτελούνταν από την πίστη προς την πατρίδα, τις προδιαγραφές του επαγγέλματος (του αξιωματικού και στρατιωτικού γιατρού) και την υπακοή στην ιεραρχία. Τα πράγματα περιπλέκονταν και οι αντιφάσεις της ανάγνωσης των εξελίξεων έβγαιναν στην επιφάνεια όταν ο επαγγελματισμός του Σμπαρούνη δεν αρκούσε για να αντιμετωπιστεί μια απροσδόκητη κατάσταση, όπως π.χ. η υποχώρηση από την Οδησσό με βιαστική διακομιδή τραυματιών και εγκατάλειψη νοσοκομειακού υλικού. Από αυτή την άποψη θα μπορούσε κανείς, προφανώς εκ των υστέρων, να θεωρήσει την απόφαση για συμμετοχή της Ελλάδας στην εκστρατεία στη Ρωσία ως προμήνυμα «μυρίων κακών», δηλαδή της καταστροφής που επακολούθησε λίγα χρόνια μετά στη Μικρά Ασία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

