Αν το όραμα και οι προσδοκίες για τη μελλοντική πορεία της Αμερικής και κατά προέκταση του κόσμου είναι αυτό το οποίο καταγράφει η Χίλαρι Κλίντον στο τέλος του βιβλίου της «Δύσκολες επιλογές» («Hard Choices») που μόλις κυκλοφόρησε, τότε η Αμερική και όλος ο κόσμος θα έχουν προβλήματα σοβαρότερα ακόμη και από εκείνα που αντιμετώπισαν με την πολιτική του Τζορτζ Μπους. Η πρώην υπουργός Εξωτερικών της πρώτης τετραετίας του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα αποκαλύπτεται ως οπαδός των τραγικών παραισθήσεων της αμερικανικής πολιτικής: ότι τα συμφέροντα της Αμερικής και η ειρήνη στον κόσμο είναι αλληλένδετα και ότι, αν υπάρξει έστω και υποψία ότι αυτά τα συμφέροντα απειλούνται –τα ωραιοποιεί ονομάζοντάς τα «ζητήματα ασφαλείας» –η απάντηση είναι μία: άμεση στρατιωτική δράση.
Η πιθανότερη υποψήφια των Δημοκρατικών στις προεδρικές εκλογές του 2016 εξιστορεί όλη τη «δοκιμασία» της ως επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και παραδέχεται ότι η στάση της και οι απόψεις της γενικότερα σε ζητήματα όπως η ανεξαρτησία της Βοσνίας και του Κοσσυφοπεδίου, ο πόλεμος στο Αφγανιστάν και το Ιράκ δεν θα ενθουσίαζαν τους ανεξάρτητους και την Αριστερά των Δημοκρατικών. Δεν κάνει αυτοκριτική για το γεγονός ότι αυτή η πολιτική της δεν απέδωσε. Ειδικά στο θέμα της ευθύνης η Χίλαρι Κλίντον βρίσκεται στο άλλο άκρο από έναν άλλον υπουργό της πρώτης τετραετίας Ομπάμα, τον Ρόμπερτ Γκέιτς, ο οποίος στις «Αναμνήσεις ενός υπουργού του πολέμου» αναγνωρίζει τα λάθη του, τις ασάφειες και τις αστοχίες της πολιτικής Ομπάμα. Η Χίλαρι Κλίντον περιορίζεται να δηλώσει μεταμέλεια που «άργησε να παραδεχθεί» ότι ήταν «λάθος» που είχε ταχθεί υπέρ του πολέμου στο Ιράκ. Σαν ένα είδος δικαιολογίας για τη στάση της, όπως και για τις απόψεις της σε ό,τι αφορά τον χειρισμό προβλημάτων όπως της Συρίας και της Ουκρανίας, η κυρία Κλίντον σημειώνει ότι είναι πολύ δύσκολο να παίρνεις αποφάσεις για ζητήματα όπως της Βόρειας Κορέας, του Ιράν και της Μέσης Ανατολής.
Είναι διστακτική να αποκηρύξει την πολιτική της Ουάσιγκτον απέναντι στη Ρωσία αλλά –μέσα στο κλίμα που διαμορφώνεται στην Αμερική και με τη σκέψη στις προεδρικές εκλογές του 2016 –η Χίλαρι Κλίντον δίνει εύσημα στον εαυτό της που «συνέβαλε» στο να μη συναντήσει ο πρόεδρος Ομπάμα τον ρώσο ομόλογό του με το επιχείρημα ότι ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε ουσιαστικά άσυλο στον Εντουαρντ Σνόουντεν.
Ως πειστήριο της «σκληρής στάσης» της απέναντι στο Κρεμλίνο παραθέτει και το σχετικό σημείωμα που έστειλε στον Ομπάμα αποχωρώντας από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Γράφει για τις σχέσεις με τη Μόσχα και δείχνει ικανοποιημένη που «δρέψαμε κάτι στις διμερείς σχέσεις» με τους Ρώσους. Σε συνέχεια συμβουλεύει «να μη δείχνουμε υπερβολικό ενδιαφέρον για συνεργασία» μαζί τους, κυρίως «να μην κολακεύουμε τον Πούτιν. Οι υψηλόβαθμοί μας ας μην του δίνουν ιδιαίτερη προσοχή. (…) Να μη δεχθούμε την πρόσκλησή του για συνάντηση στη Μόσχα τον Σεπτέμβριο».
Φυσικά η κυρία Κλίντον είναι ιδιαίτερα θερμή για το Ισραήλ –αφιερώνει πολλές σελίδες –και «κατανοεί πλήρως την πολιτική του Βενιαμίν Νετανιάχου». «Δεν είμαι η μόνη που έχει επενδύσει προσωπικά στην ασφάλεια και στην επιτυχία του Ισραήλ» γράφει. Και πάντα με τη σκέψη στις εκλογές του 2016 και τη χρηματοδότησή τους, φτάνει σε υπερβολές: «Στην ιστορία του Ισραήλ βλέπουμε τη δική μας ιστορία (…) για το δικαίωμα των λαών να χαράσσουν τα πεπρωμένα τους».
Διπλή στόχευση
Με τον τρόπο του Κένεντι
Οι «Δύσκολες επιλογές» είναι περισσότερο μια προσπάθεια της Χίλαρι Κλίντον να κατοχυρώσει τη θέση της ως υποψήφιας παρά ένα προεκλογικό μανιφέστο. Ο αναγνώστης ταξιδεύει μαζί της σε 122 χώρες, αριθμό-ρεκόρ κρατών που επισκέφθηκε ποτέ αμερικανός υπουργός Εξωτερικών. Μαθαίνει για τις ανησυχίες της με την προετοιμασία του γάμου της μοναχοκόρης της Τσέλσι Κλίντον αλλά και τις απόψεις της για το σεξ, τους μετανάστες, τον ρατσισμό –όλες σε τόνους προοδευτικούς.
Με τον τρόπο του Κένεντι
Οι «Δύσκολες επιλογές» είναι περισσότερο μια προσπάθεια της Χίλαρι Κλίντον να κατοχυρώσει τη θέση της ως υποψήφιας παρά ένα προεκλογικό μανιφέστο. Ο αναγνώστης ταξιδεύει μαζί της σε 122 χώρες, αριθμό-ρεκόρ κρατών που επισκέφθηκε ποτέ αμερικανός υπουργός Εξωτερικών. Μαθαίνει για τις ανησυχίες της με την προετοιμασία του γάμου της μοναχοκόρης της Τσέλσι Κλίντον αλλά και τις απόψεις της για το σεξ, τους μετανάστες, τον ρατσισμό –όλες σε τόνους προοδευτικούς.
Η (πιθανολογούμενη) προεδρική υποψήφια των Δημοκρατικών πρέπει να «ψαρέψει» υποστήριξη από την προοδευτική παράταξη που είχε ψηφίσει Ομπάμα αλλά και από τους δεξιούς που συγκινούνται με τις πατριωτικές κορόνες των Ρεπουμπλικανών. Εμφανίζεται σκληρή και φιλοπόλεμη σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, βρίσκει «χλιαρή» την πολιτική Ομπάμα σε ζητήματα όπως της Συρίας και της Αραβικής Ανοιξης και ταυτόχρονα είναι σύγχρονη, με ιδέες προοδευτικές σε ό,τι αφορά εσωτερικά ζητήματα. Δεν είναι βέβαια η πρώτη σε αυτό το παιχνίδι. Ο Τζον Κένεντι προηγήθηκε.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ



