Ντόναλντ Τραμπ: Απόλυτος κυρίαρχος;

Στις 6 Φεβρουαρίου ομοσπονδιακό εφετείο των ΗΠΑ απέρριψε το βασικό επιχείρημα των δικηγόρων του Ντόναλντ Τραμπ ότι δεν μπορεί να εκδικαστεί η υπόθεση για την απόπειρα ανατροπής του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών το 2020, καθώς όπως ισχυρίζονταν εκείνη την περίοδο ο Τραμπ ήταν πρόεδρος. Συνεπώς, λόγω της ασυλίας της οποίας έχαιρε, έπρεπε να απαλλαγεί από τις ποινικές κατηγορίες.

Η απόφαση του εφετείου θα ετίθετο σε ισχύ μόλις την περασμένη Δευτέρα, εκτός και αν ο πρώην πρόεδρος προσέφευγε στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπερ και εγένετο. Οι δικηγόροι του αξίωσαν την ακύρωση της απόφασης του εφετείου, διεκδικώντας πλήρη ασυλία για τις ενέργειές του όσο ήταν πρόεδρος – η ασυλία είναι μια κρίσιμη αμυντική στρατηγική για τον Τραμπ, ο οποίος αντιμετωπίζει 91 κατηγορίες σε διαφορετικές ποινικές υποθέσεις – και προειδοποιώντας ότι η άρνησή της θα δημιουργούσε επικίνδυνο προηγούμενο.

Η εξέλιξη ήρθε καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο εξέταζε μια ξεχωριστή έφεση που αφορά απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πολιτείας του Κολοράντο, το οποίο έκρινε τον περασμένο Δεκέμβριο ότι ο πρώην πρόεδρος δεν έχει το συνταγματικό δικαίωμα να μπει στα ψηφοδέλτια για τις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών εξαιτίας του ρόλου που διαδραμάτισε στην επίθεση από υποστηρικτές του στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου του 2021. Το εν λόγω δικαστήριο βασίστηκε στη 14η Τροπολογία, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται να κατέχουν δημόσια αξιώματα όσοι έχουν εμπλακεί σε στάση ή ανταρσία ενάντια στο κράτος.

Σε κάθε περίπτωση, οι δικαστικές περιπέτειες του Τραμπ, όπως έχει προεξοφληθεί, θα ρίξουν κι άλλο νερό στον μύλο της πολιτικής πόλωσης και τοξικότητας, δεδομένου ότι ο ίδιος δηλώνει πάντα έτοιμος να δυσφημήσει τους θεσμούς που τον θέτουν υπόλογο, περιορίζουν τις εξουσίες του ή τον φέρνουν σε πλήρη αντίθεση με την πραγματικότητά του. Ή όπως εύστοχα αναφέρει ανάλυση του CNN, «όταν χάνει τις εκλογές, ισχυρίζεται ότι είναι νοθευμένες, όταν ο Τύπος αναφέρεται σε αλήθειες μιλάει για fake news, όταν βρίσκεται στο μικροσκόπιο των ερευνών, μιλάει για κυνήγι μαγισσών. Οταν χάνει μια υπόθεση, καταδικάζει ολόκληρο το δικαστικό σύστημα ως διεφθαρμένο».

Ο Ντόναλντ Τραμπ αντιμετωπίζει σοβαρές κατηγορίες αναφορικά με τα δραματικά γεγονότα της εισβολής του όχλου στο Καπιτώλιο την 6η Ιανουαρίου 2021. / Φωτ.: Leah Millis/ REUTERS

Και μπορεί μεν για πολλούς ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ να επιδίδεται σε αυτά τα φτηνά κόλπα προκειμένου να αλιεύσει ψήφους, όμως βαθιά πεποίθηση των οπαδών του είναι ότι ο Τραμπ αποτελεί το θύμα της σκευωρίας των Δημοκρατικών οι οποίοι έχουν βάλει στόχο να καταστρέψουν το πολιτικό του κεφάλαιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πιο ένθερμοι οπαδοί του δεν θεωρούν ότι υπήρξε εξέγερση στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021, ούτε ότι ο πρώην πρόεδρος έχει κάνει κάτι το μεμπτό.

Εξ ου και, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά, παραμένει το ακλόνητο φαβορί για το προεδρικό χρίσμα στις εσωκομματικές διαδικασίες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, σαρώνει σε όλες τις αναμετρήσεις που έχουν διεξαχθεί και είναι έτοιμος να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι θα καταφέρει να ξεπεράσει τα νομικά εμπόδια από τις κακουργηματικές υποθέσεις που εκκρεμούν σε βάρος του.

Η Νίκι Χέιλι, ανθυποψήφια του Τραμπ για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, δήλωσε ότι θα παραμείνει στην κούρσα μέχρι τις προκριματικές εκλογές στη Νότια Καρολίνα στις 24/2./ Φωτ.: Julia Nikhinson/ REUTERS

Ειδικότερα, στις εσωκομματικές διαδικασίες προελαύνει ασταμάτητος, έχοντας βγάλει από τη μέση όλους τους αντιπάλους του από την ώρα μηδέν. Μέχρι σήμερα, έχει εξασφαλίσει 60 αντιπροσώπους μετά τη νίκη του και στην Πολιτεία της Νεβάδα στις 8 Φεβρουαρίου, ενώ χρειάζεται 1.215 αντιπροσώπους επί συνόλου 2.429 προκειμένου να κλειδώσει την εξασφάλιση του χρίσματος. Η τελική επικράτησή του στη Νεβάδα ενισχύει έτι περαιτέρω την κυριαρχία του μεταξύ των Ρεπουμπλικανών, μολονότι η συνυποψήφιά του, Νίκι Χέιλι, έχει πει ότι θα παραμείνει στην κούρσα τουλάχιστον μέχρι τις προκριματικές εκλογές στην «ιδιαίτερη πατρίδα της», τη Νότια Καρολίνα, οι οποίες θα λάβουν χώρα στις 24 Φεβρουαρίου.

Σαφές δημοσκοπικό προβάδισμα Τραμπ

Με τις προεδρικές εκλογές να απέχουν λιγότερο από έναν χρόνο, όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των αμερικανών ψηφοφόρων εμπιστεύεται περισσότερο τον Τραμπ σε σειρά ζητημάτων, με κορυφαίο τη διαχείριση της οικονομίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα των «Financial Times» και του Stephen M. Ross School of Business at the University of Michigan, το 42% των Αμερικανών πιστεύει ότι ο Τραμπ θα ήταν καλύτερος διαχειριστής της αμερικανικής οικονομίας έναντι 31% που εμπιστεύεται τον Μπάιντεν.

Παρά την οικονομική ανάπτυξη που έχει σημειωθεί την τελευταία τετραετία ή το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι έχουν δει έστω και σε μικρό βαθμό βελτίωση στην οικονομική τους κατάσταση, ο Μπάιντεν δυσκολεύεται να πείσει για τις πολιτικές του, εγείροντας ερωτήματα για την πιθανότητα να επανεκλεγεί.

Tο 42% των Αμερικανών πιστεύει ότι ο Τραμπ θα ήταν καλύτερος διαχειριστής της αμερικανικής οικονομίας έναντι 31% που εμπιστεύεται τον Μπάιντεν./ Φωτ.: Kevin Lamarque/ REUTERS

Αλλά, δυστυχώς για τον Τζο Μπάιντεν, η μεγαλύτερη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει είναι η ηλικία του. Πολλοί Αμερικανοί, μεταξύ των οποίων και Δημοκρατικοί, θεωρούν ότι ο νυν πρόεδρος έχει απολέσει – ή τουλάχιστον χάνει σταδιακά – τον έλεγχό του και πως οι ικανότητές του μειώνονται ραγδαία καθώς μεγαλώνει.

Πρόκειται για ένα οξύ πολιτικό πρόβλημα, όπως σχολιάζει ο εγχώριος Τύπος, για το οποίο ο ίδιος δεν μπορεί να κάνει τίποτα ώστε να το αλλάξει ή να καθησυχάσει τους ψηφοφόρους που τον βλέπουν να υποπίπτει στη μία λεκτική γκάφα μετά την άλλη, εξαιτίας της ασθενούς μνήμης του, με δημοσκόπηση να δείχνει πως η συντριπτική πλειονότητα των ψηφοφόρων θεωρεί ότι ο 81 ετών Μπάιντεν δεν μπορεί να αντεπεξέλθει σε μια δεύτερη θητεία στον Λευκό Οίκο.

Συγκεκριμένα, η έρευνα που διενήργησε η εταιρεία δημοσκοπήσεων Ipsos σε συνεργασία με το ABC News έδειξε ότι το 86% των Αμερικανών πιστεύει πως ο Μπάιντεν είναι πολύ μεγάλος για να εκπληρώσει τα καθήκοντα του προέδρου για άλλα τέσσερα χρόνια. Αυτό το ποσοστό περιλαμβάνει το 59% των Αμερικανών που θεωρεί ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο Τραμπ είναι πολύ μεγάλοι και το 27% που πιστεύει ότι μόνο ο Μπάιντεν είναι πολύ ηλικιωμένος για το πόστο. Σε περίπτωση δε που ο Μπάιντεν επανεκλεγεί, μέχρι να ολοκληρωθεί η θητεία του θα έχει αισίως συμπληρώσει το 86ο έτος της ηλικίας του.

Θέλοντας να ανακόψει αυτή την αρνητική εικόνα, το επιτελείο του Μπάιντεν αποφάσισε να ανοίξει λογαριασμό στο TikTok, μολονότι η κυβέρνησή του έχει επανειλημμένα εκφράσει ανησυχίες ότι το Πεκίνο θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση στα δεδομένα των αμερικανών χρηστών ή να επηρεάσει αυτό που βλέπουν οι Αμερικανοί στην πλατφόρμα.

Η ομάδα του θεωρεί ότι η συγκεκριμένη εφαρμογή αποτελεί ένα από τα πιο δυνατά μέσα για την προεκλογική εκστρατεία του, προκειμένου να καταφέρει να προσεγγίσει νέους αμερικανούς ψηφοφόρους. Με αυτό το σκεπτικό λοιπόν τού έφτιαξε τον λογαριασμό στην εν λόγω πλατφόρμα και το βράδυ της περασμένης Κυριακής δημοσίευσε το πρώτο βίντεο στη διάρκεια του Super Bowl.

@dailymail 81-year-old President Joe Biden posts his first TikTok ahead of the Super Bowl, captioning it ‘lol hey guys 👋’ 🎥 BidenHQ #fyp #joebiden #tiktok #trump #biden #superbowl #uspolitucs #genz #president ♬ original sound – Daily Mail

Tο διάρκειας 26 δευτερολέπτων βίντεο δείχνει τον αμερικανό πρόεδρο να απαντά σε ερωτήσεις, όπως για το ποια ομάδα υποστηρίζει ή για το εάν προτιμά τον αγώνα ή το σόου του ημιχρόνου. Ως το απόγευμα της επόμενης ημέρας, το «παρθενικό» βίντεο του Μπάιντεν στο TikTok μετρούσε πάνω από 5,5 εκατομμύρια προβολές.

Ο Τραμπ καραδοκεί, η Ευρώπη ανησυχεί

Καθώς πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές και ο Τραμπ κυριαρχεί σε όλες τις δημοσκοπήσεις, μια δεύτερη θητεία του θεωρείται βέβαιο ότι θα εκτροχιάσει για άλλη μια φορά την αμερικανική εξωτερική πολιτική, υπονομεύοντας την ασφάλεια της χώρας του αλλά και όσους βασίζονται σε αυτήν, αρχής γενομένης από τον στενότερο σύμμαχο των ΗΠΑ, την Ευρώπη. H δεξαμενή σκέψης European Council on Foreign Relations γράφει χαρακτηριστικά ότι «ένα «πορτοκαλί» φάντασμα στοιχειώνει την Ευρώπη, (…) ένα φάντασμα χωρίς ουσία, τρομακτικό και μόνο στη σκέψη, ασαφές ως προς τις λεπτομέρειες».

Πόσο αρνητικά θα επηρεάσει η επάνοδος του Τραμπ τα πολεμικά μέτωπα που μαίνονται σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή; Τι κινδύνους θέτει για τη σταθερότητα, την ασφάλεια και τη δημοκρατία στην Ευρώπη και συνεπώς στις παγκόσμιες γεωπολιτικές ισορροπίες μια ενδεχόμενη επανεκλογή του;

Οπαδοί του Ντόναλντ Τραμπ στην προεκλογική συγκέντρωση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ στο Γουότερφορντ Τάουνσινγκ του Μίσιγκαν στις 17 Φεβρουαρίου 2024./ Φωτ.: REUTERS/Rebecca Cook

Η Γηραιά Ηπειρος παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα, δεδομένης της πρόθεσής του να αποσύρει τις ΗΠΑ από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο ή, τουλάχιστον, να περιορίσει την αμερικανική εμπλοκή στο ΝΑΤΟ. Της δέσμευσής του να περικόψει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια από τη διεθνή βοήθεια των ΗΠΑ στην Ουκρανία ή και της προσπάθειάς του να τελειώσει τον πόλεμο, όπως ισχυρίζεται, μέσα σε ένα 24ωρο. «Το μόνο αξιοθαύμαστο στο μήνυμα του Τραμπ είναι η σαφήνειά του. Πρόκειται για ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς τους Ευρωπαίους ότι πρέπει να αρχίσουν να προετοιμάζονται για την προστασία της ασφάλειας της ηπείρου τους χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ» γράφουν οι «Financial Times».

Τις ανησυχίες των Ευρωπαίων ήρθε να επιβεβαιώσει με νέα προκλητική δήλωσή του στο πλαίσιο ομιλίας του σε πολιτική εκδήλωση στη Νότια Καρολίνα. Είπε, λοιπόν, μεταξύ άλλων ότι οι ΗΠΑ υπό την προεδρία του όχι μόνο δεν προτίθενται να προστατεύσουν χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ απέναντι στη ρωσική απειλή σε περίπτωση που δεν εκπληρώνουν τις οικονομικές υποχρεώσεις στους στο πλαίσιο της Συμμαχίας, αλλά θα ενθάρρυνε μάλιστα τη Ρωσία να επιτεθεί σε όποιον νατοϊκό σύμμαχο δεν πληρώνει.

Σημειωτέον ο Τραμπ κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του επέκρινε σφοδρά το ΝΑΤΟ, απειλούσε με αποχώρηση από τη Συμμαχία, ενώ είχε περικόψει και τη χρηματοδότηση, καταγγέλλοντας ότι η χώρα του καταβάλλει πολύ περισσότερα από εκείνα που της αναλογούν.