Η τέχνη του δρόμου πρωτοεμφανίστηκε στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του 1960 και πλέον έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Τη δεκαετία του 1990 γνώρισε τη μεγαλύτερή της ακμή, όταν σημαντικές τοιχογραφίες του δρόμου έγιναν γνωστές στο ευρύ κοινό, ενώ οι καλλιτέχνες που τις φιλοτέχνησαν αναγνωρίστηκαν ως σημαντικές προσωπικότητες της τέχνης.
Ως καλλιτεχνική έκφραση, η τέχνη του δρόμου μπορεί να θεωρηθεί εξέλιξη των γκράφιτι, τα οποία εκφράζουν μια έντονη διαμαρτυρία κατά του κατεστημένου με πιο προκλητικό τρόπο, ενώ συχνά δημιουργούνται χωρίς την αισθητική που χαρακτηρίζει την τέχνη του δρόμου. Οπωσδήποτε, όμως, η τέχνη του δρόμου δεν πρέπει να συγχέεται με τον βανδαλισμό, που καταστρέφει και προσβάλλει. Στην Κύπρο, από το 2000 και εξής, αρκετοί κύπριοι καλλιτέχνες ασχολούνται συστηματικά με την τέχνη του δρόμου. Εμείς είχαμε τη χαρά και την τιμή να συνομιλήσουμε με έναν από τους σημαντικότερους εξ αυτών, τον Τwenty Τhree.
Ποια είναι η σημασία του ονόματός σας;
«Μέρος της γκράφιτι κουλτούρας από τις δεκαετίες του ’60-’70 ήταν τα tags ονόματα του δρόμου (τα ψευδώνυμα, δεν είναι ακριβής μετάφραση). Είναι τρεις-τέσσερις οι αυτοβιογραφικές ιστορίες που με οδήγησαν να επιλέξω τον αριθμό είκοσι τρία, τις οποίες κρατώ για τον εαυτό μου».
Γιατί επιλέξατε αυτή τη μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης;
«Γιατί αλληλεπιδρά με διαφορετικές κοινωνικές ομάδες. Στην γκαλερί θα πάει πιο περιορισμένο κοινό, οι πιο φιλότεχνοι. Δεν απορρίπτω την γκαλερί, αλλά προτιμώ την αμεσότητα του δρόμου».
Από πού αντλείτε ιδέες για τα έργα σας; Ποια θέματα θίγετε και γιατί;
«Με εμπνέει ο τρόπος που οι άνθρωποι διαπραγματεύονται τις ταυτότητές τους συλλογικά και ατομικά. Με ενδιαφέρουν οι ιστορίες που δεν είναι γραμμικές και αναδεικνύουν τη ρήξη των ατόμων/συλλογικοτήτων με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον τους. Προσπαθώ να κατανοήσω πώς τα άτομα και οι ομάδες διαπραγματεύονται τις παραδοσιακές τους αντιλήψεις, γλώσσες ή ταυτότητες σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον που είναι ρευστό και ευμετάβλητο».
Τι σκέφτεστε πρώτα, το μήνυμα που θέλετε να μεταδώσετε ή την εικόνα;
«Συμβαίνουν και τα δύο ταυτόχρονα. Είναι μια δύσκολη διαδικασία. Συνήθως ερευνώ ένα συγκεκριμένο θέμα, μαζεύω πληροφορίες, δεδομένα, τα οποία μετατρέπω σε προσχέδια. Αυτά τα εξελίσσω συνέχεια, μέχρι να μείνω ικανοποιημένος από το τελικό αποτέλεσμα».
Η τέχνη του δρόμου είναι νόμιμη; Πώς διαχωρίζεται από τον βανδαλισμό;
«Είναι και νόμιμη και παράνομη. Η τέχνη του δρόμου είναι εικαστική παρέμβαση. Ο βανδαλισμός είναι καταστροφή. Βέβαια αυτά τα όρια είναι για κάποια άτομα αυστηρά, ενώ για άλλα καθόλου. Εγώ έχω έναν συγκεκριμένο κώδικα σχετικά με το πώς επιλέγω τα σημεία που θα παρέμβω. Παραδείγματος χάριν δεν θα βάψω την πέτρα ενός σπιτιού του 19ου αιώνα».
Ανησυχείτε μήπως τα έργα σας μεταφέρουν λάθος μηνύματα ή παρερμηνευτούν;
«Επιδιώκω να προβληματίσω τον κόσμο με τα έργα μου. Ετυχε να παρερμηνευτεί δουλειά μου. Είναι αναπόφευκτο. Δεν ανησυχώ. Η τέχνη πρέπει να προκαλεί τον διάλογο, τη διαφωνία, την αντιπαράθεση».
Εχει καταφέρει η street art να κατακτήσει μια θέση στη θεσμοθετημένη σύγχρονη τέχνη;
«Νομίζω πως ναι, έχει μπει στα μουσεία και στις γκαλερί, την ίδια ώρα όμως, καθώς εισέρχεται μέσα στο οικονομικό και πολιτικό σύστημα, υπάρχει περίπτωση να χάσει την ανατρεπτικότητα και την κριτική της δυνατότητα».
