Τα πάνω κάτω για ιδιοκτήτες και ενοικιαστές αυτοκινούμενων τροχόσπιτων φέρνει «κρυφή» διάταξη που εντάχθηκε στο νόμο 5170/25, ο οποίος ψηφίστηκε τον περασμένο Ιανουάριο και αφορά τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση απαγορεύει όχι μόνο την εγκατάσταση (η οποία ήδη απαγορευόταν), αλλά ακόμη και τη στάθμευση αυτοκινούμενων τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες και παρυφές δημόσιων δασών.
Επίσης, απαγορεύει τη στάθμευση των τροχόσπιτων (αυτοκινούμενων ή τρέιλερ) σε δημόσιους χώρους (ακόμη και αν πρόκειται για δημόσια ή δημοτικά πάρκινγκ ή απλές θέσεις στάθμευσης σε δημόσιο δρόμο) για πάνω από 24 ώρες, όπως δηλαδή ισχύει για κάθε όχημα άνω των 3,5 τόνων, βάσει του άρθρου 34 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
Ψηφίστηκε… νύχτα
Επιπλέον, απαγορεύει τη φιλοξενία άνω του ενός αυτοκινούμενου τροχόσπιτου σε ιδιωτικό οικόπεδο, με το πρόστιμο στις παραπάνω περιπτώσεις να ανέρχεται στα 300 ευρώ.
Η μόνη «λύση» που υπάρχει πλέον για τους περίπου 2.500 έλληνες ιδιοκτήτες αυτοκινούμενων τροχόσπιτων είναι η στάθμευση σε κάμπινγκ! Ωστόσο, πέραν του ότι δεν διαθέτουν πλέον όλες οι περιοχές της χώρας κάμπινγκ, το καλοκαίρι όλα τα κάμπινγκ είναι γεμάτα και τον χειμώνα κλειστά!
«Πρόκειται μια ρύθμιση που ψηφίστηκε… νύχτα προς όφελος των κάμπινγκ και έρχεται να ισοπεδώσει τον αυτοκινούμενο τουρισμό» υπογραμμίζει η Γεωργία Κάρλου, έφορος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Λέσχης Αυτοκινούμενων Τροχόσπιτων (ΕΛΑΤ).
Τα πρώτα πρόστιμα
Η πρώτη εφαρμογή (και συνάμα αποκάλυψη) του νόμου 5170/25 έγινε πρόσφατα στην Ακράτα, όταν αστυνομικοί βεβαίωσαν παραβάσεις σε τρία αυτοκινούμενα τροχόσπιτα που ήταν σταθμευμένα σε πάρκινγκ.
Οι ιδιοκτήτες των τροχόσπιτων επισημαίνουν ότι μέχρι πρόσφατα, για τα αυτοκινούμενα τροχόσπιτα ίσχυαν οι ίδιες διατάξεις που εφαρμόζονται και για τα ΙΧ, και άρα δεν απαγορευόταν η στάθμευσή τους σε κοινούς δημόσιους χώρους. Οπως εξηγούν, με την προηγούμενη νομοθεσία (νόμος 4276/2014) επιτρεπόταν η στάθμευση σε κοινόχρηστους χώρους, αρκεί να μην υπήρχε εγκατάσταση, δηλαδή ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων, τεντών και άλλων κατασκευών.
«Πληρώνουμε τέλη κυκλοφορίας όπως ένα αυτοκίνητο και μάλιστα τα ποσά είναι από 690 ευρώ μέχρι πάνω από 1.000 ευρώ. Δεν μπορούν να μας απαγορεύουν τη στάθμευση με το έτσι θέλω και μάλιστα χωρίς να υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές. Τι θα τα κάνουμε δηλαδή τα αυτοκινούμενα, πού θα σταματήσουμε;» λέει η κυρία Κάρλου και προσθέτει: «Με αυτόν τον νόμο ο αυτοκινούμενος τουρισμός, εγχώριος και εισερχόμενος, θα σβήσει».
Ερχονται χιλιάδες
Σημειώνεται ότι σήμερα στην Ελλάδα κυκλοφορούν περίπου 2.500 αυτοκινούμενα τροχόσπιτα, ενώ κατά χιλιάδες έρχονται από χώρες της Ευρώπης και των Βαλκανίων (Γερμανία, Ιταλία, Τσεχία, Γαλλία, Βέλγιο, Αυστρία κ.λπ.). Μάλιστα, κάποιοι επιλέγουν να παραμείνουν και τον χειμώνα στη χώρα μας, καθώς η Ελλάδα, κυρίως στα νότια τμήματά της, έχει πιο ήπιο κλίμα.
Επίσης, η Βόρεια Ελλάδα αποτελεί βασική πύλη εισόδου για τους αυτοκινούμενους τουρίστες, που επιλέγουν τη Χαλκιδική, την Πιερία και άλλες περιοχές, όπως τα Γρεβενά, τη Δράμα, τις Σέρρες, την Ξάνθη, την Καστοριά και τα Λουτρά Πόζαρ. Οι εκπρόσωποι των εμπόρων τροχόσπιτων αναφέρουν πως στην Ευρωπαϊκή Ενωση λειτουργούν 29.000 camper stops, δηλαδή οργανωμένοι χώροι προσωρινής στάθμευσης όπου επιτρέπεται η διανυκτέρευση μέχρι πέντε ημέρες, ενώ στην Ελλάδα δεν υπάρχει καν σχετική πρόβλεψη. Σύμφωνα με τους ίδιους, στην ΕΕ είναι ταξινομημένα 3 εκατ. αυτοκινούμενα και 4 εκατ. ρυμουλκούμενα τροχόσπιτα, ενώ πέρυσι καταγράφηκαν συνολικά 110 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις σε camper stops και κάμπινγκ για τροχόσπιτα.
Ζητούν εναρμόνιση
«Προφανώς και είμαστε κατά του ελεύθερου κάμπινγκ, του τσαντιριού και των σκουπιδιών, όμως θέλουμε να σταθμεύουμε όπως και όπου σταθμεύει και ένα ΙΧ» λέει ο κ. Αντώνης Ζαμπέτας, που ασχολείται με το εμπόριο τροχόσπιτων και προσθέτει: «Εχουμε καταθέσει υπομνήματα στο υπουργείο Τουρισμού και ζητούμε να υπάρξει νομοθεσία για camper stops και να εναρμονιστεί η ελληνική νομοθεσία με τις πρακτικές όλων των χωρών της ΕΕ». Ο ίδιος διευκρινίζει ότι «δεν πρέπει να υπάρχει ανταγωνισμός με τα κάμπινγκ, αλλά να υπάρχουν συνέργειες ώστε όλοι να βγαίνουν κερδισμένοι». Πάντως, η είδηση για τη νέα νομοθεσία στην Ελλάδα κυκλοφόρησε σε όλη την Ευρώπη, ενώ στη Γερμανία υπάρχουν εκτεταμένα δημοσιεύματα για τις επιπτώσεις στον ελληνικό τουρισμό. Αλλη μια επίπτωση είναι ότι όσοι αγόρασαν στην Ελλάδα αυτοκινούμενο τροχόσπιτο, δεν θα ξέρουν τι να το κάνουν. «Είναι σαν να τους λέει το κράτος «πουλήστε τα γιατί δεν επιτρέπεται να τα σταθμεύετε πουθενά» και στους εμπόρους-ενοικιαστές τροχόσπιτων «βάλτε λουκέτο στα μαγαζιά σας»…» υποστηρίζει ο κ. Ζαμπέτας.
Τι ισχύει στις άλλες χώρες της Ευρώπης
Η στάθμευση και η διανυκτέρευση με αυτοκινούμενα τροχόσπιτα στην Ευρώπη διέπονται από διαφορετικούς κανονισμούς ανά χώρα, με κοινό χαρακτηριστικό την αυστηρή απαγόρευση του ελεύθερου κάμπινγκ (wild camping) σε πολλές περιοχές. Ειδικότερα:
Γαλλία
Ελεύθερο κάμπινγκ: Γενικά απαγορεύεται, ιδιαίτερα σε προστατευόμενες περιοχές, κοντά σε ακτές και φυσικά μνημεία.
Στάθμευση: Επιτρέπεται σε δημόσιους χώρους χωρίς ειδική σήμανση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν γίνεται χρήση εξωτερικού εξοπλισμού (π.χ. τέντες, τραπέζια). Πολλές κοινότητες προσφέρουν «aires de service» για σύντομες στάσεις, ενώ το πρόγραμμα «France Passion» παρέχει δωρεάν διανυκτερεύσεις σε αγροκτήματα και οινοποιεία.
Γερμανία
Ελεύθερο κάμπινγκ: Απαγορεύεται βάσει περιβαλλοντικών νόμων.
Στάθμευση: Επιτρέπεται η διανυκτέρευση σε χώρους στάθμευσης για αποκατάσταση της οδικής ικανότητας, χωρίς χρήση εξωτερικού εξοπλισμού.
Σουηδία
Ελεύθερο κάμπινγκ: Το δικαίωμα «Allemansrätten» επιτρέπει την ελεύθερη διαμονή στη φύση, αλλά δεν ισχύει πλήρως για τροχόσπιτα.
Στάθμευση: Η διανυκτέρευση επιτρέπεται για έως 24 ώρες σε δημόσιους χώρους, εκτός των προστατευόμενων περιοχών.
Ολλανδία – Λουξεμβούργο
Ελεύθερο κάμπινγκ: Απαγορεύεται αυστηρά, με υψηλά πρόστιμα.
Στάθμευση: Επιτρέπεται μόνο σε επίσημα καθορισμένους χώρους στάθμευσης για τροχόσπιτα.
Ελβετία – Αυστρία
Ελεύθερο κάμπινγκ: Απαγορεύεται, αλλά σε ορισμένες περιοχές υπάρχει ανοχή.
Στάθμευση: Επιτρέπεται η διανυκτέρευση σε χώρους στάθμευσης για αποκατάσταση της οδικής ικανότητας, χωρίς χρήση εξωτερικού εξοπλισμού.
Ιταλία
Ελεύθερο κάμπινγκ: Απαγορεύεται, ειδικά σε εθνικά πάρκα και δασικές περιοχές.
Στάθμευση: Επιτρέπεται σε δημόσιους χώρους χωρίς ειδική απαγόρευση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν γίνεται χρήση εξωτερικού εξοπλισμού. Υπάρχουν επίσης «aree di sosta» για τροχόσπιτα.
Ισπανία
Ελεύθερο κάμπινγκ: Απαγορεύεται αυστηρά, με πρόστιμα που ποικίλλουν ανά περιοχή.
Στάθμευση: Επιτρέπεται σε καθορισμένους χώρους «áreas de autocaravanas» με βασικές παροχές. Η χρήση εξωτερικού εξοπλισμού θεωρείται κάμπινγκ και μπορεί να επιφέρει πρόστιμα.
Πορτογαλία
Ελεύθερο κάμπινγκ: Απαγορεύεται, ιδιαίτερα σε προστατευόμενες περιοχές και παράκτιες ζώνες.
Στάθμευση: Επιτρέπεται για έως 48 ώρες ανά δήμο, εκτός αν υπάρχει τοπική απαγόρευση. Η χρήση εξωτερικού εξοπλισμού δεν επιτρέπεται.
