Ο ιστορικός χρόνος της εποχής μας είναι πυκνότερος λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων και των επικοινωνιών που είναι συνυφασμένες με την παγκοσμιοποίηση, κάτι που σημαίνει ταχύτατη μετάδοση οικονομικών και υγειονομικών κρίσεων, αλλά και των συνεπειών πολέμων και πολιτικών ρήξεων.
Η πολιτική διαχειρίζεται την κοινή ουσία: τον πλούτο μιας κοινωνίας, υλικό, θεσμικό και αξιακό. Είναι τέχνη, όπως την εννοούσε η αρχαιοελληνική φιλοσοφία, δηλαδή ενσυνείδητη πράξη. Ή κατά Βέμπερ επάγγελμα (άλλως, κλήση) βασισμένο στην κοινωνική ευθύνη. Δεν είναι αυτοσχεδιασμός μάγων που παίζουν με τυχάρπαστα «οράματα». Προϋποθέτει λοιπόν γνώση του αντικειμένου της. Γνώση εκ σπουδαίας τριβής με […]
Της Ελίζαμπεθ Κοέν Οχρόνος αναγνωρίζεται ευρέως ως ένας από τους πιο πολύτιμους και πεπερασμένους πόρους που απαιτούνται για την επιτυχία των ανθρώπινων σκοπών. Εντός του χώρου της πολιτικής ο χρόνος είναι αναγκαίος για την πραγμάτωση κάθε ελευθερίας που επιζητούμε να προστατεύσουμε διά της θέσπισης κοινωνικών συμβολαίων, συνταγμάτων και νόμων. Ο χρόνος επομένως είναι άρρηκτα συνδεδεμένος […]
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε βιολογία στην Πάτρα, γλωσσολογία στο Λάνκαστερ της Αγγλίας και μετάφραση στην Αθήνα. Η πιο πρόσφατη ποιητική συλλογή της με τίτλο «Ανήμερο» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ικαρος
Κεμάλ Ντερβίς (10 Ιανουαρίου 1949 – 8 Μαΐου 2023) Κι όμως, ο άνθρωπος που κατά πάσα πιθανότητα έστρωσε τον δρόμο για την άνοδο του Ταγίπ Ερντογάν δεν ήταν o ισλαμιστής μέντοράς του Νετζμεντίν Ερμπακάν. Η ανάδυση του τούρκου πολιτικού στις αρχές της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα ερμηνεύεται ως ανατροπή μιας γηρασμένης πολιτικής τάξης. Ωστόσο, […]
Αυτοδυναμία-παντοδυναμία Κυριακή: καθένας μόνος του στο παραβάν, αντιμέτωπος με δεκάδες ψηφοδέλτια, να αποφασίσει με ποιον θα πάει και ποιους θα αφήσει. Μερικές κινήσεις όλες και όλες: αναδίφηση των ψηφοδελτίων με την ξεχασμένη επιδεξιότητα εμπόρου που μετρά χαρτονομίσματα, επιλογή του σωστού, πέταγμα των υπολοίπων στον ομαδικό τάφο των αχρήστων, άδραγμα του στιλό από το ράφι, κάποιους […]
Υπάρχουν φορές – συχνά στις γιορτές, μα όχι πάντα – που νιώθω μέσα μου αυτό που ο νευρολόγος Ολιβερ Σακς ονομάζει «ταραγμένη απελπισία»: το συναίσθημα ότι τίποτα απ’ όσα έχω κάνει ή θα κάνω ποτέ στη ζωή μου δεν έχει νόημα, μαζί με την επιτακτική, σωματική σχεδόν ανάγκη να του ξεφύγω. Δεν είναι κατάθλιψη· στην κατάθλιψη έχεις […]
Σήµερα ψηφίζουµε και η εκλογική προσφορά δυστυχώς – και µε τις θεσµικές αγωνίες που προέκυψαν µε την υπόθεση των υποκλοπών – δεν δίνει µεγάλα περιθώρια επιλογής σε όσους επιθυµούν να στηρίξουν µια βιώσιµη δηµοκρατική επιλογή ανάταξης της χώρας, εµπέδωσης της κοινωνικής συνύπαρξης και εµβάθυνσης της ευρωπαϊκής δηµοκρατικής ταυτότητάς της. Αν µη τι άλλο, µετά από την υπερδεκαετή […]
Η πρόσφατη τραγωδία των Τεμπών έφερε στο προσκήνιο μια σειρά ερωτημάτων για το τι συνιστά πολιτική ευθύνη, τα πρόσωπα που την επικαλούνται, τους τρόπους ανάληψής της και ποιος τελικά είναι ο «φυσικός κριτής» εκείνων που την αναλαμβάνουν. Στο άρθρο αυτό δεν επιχειρούμε να υπεισέλθουμε στην ουσία της υπόθεσης, η οποία άλλωστε ερευνάται ακόμη υπηρεσιακά και […]
Σλάβα Ζάιτσεφ (2 Μαρτίου 1938 – 30 Απριλίου 2023) Οπως πλήθος άλλων νέων στη Σοβιετική Ενωση της δεκαετίας του ’50, ο Σλάβα Ζάιτσεφ ονειρευόταν να σπουδάσει σε μια βιομηχανική ακαδημία ή σε μια θεατρική σχολή. Ο πατέρας του, ωστόσο, είχε εξοριστεί σε γκούλαγκ και λογιζόταν «εχθρός του λαού». Μόλις και μετά βίας ο Σλάβα θα […]
Γκρέις Μπάμπρι(4 Ιανουαρίου 1937 – 7 Μαΐου 2023) Το 1961 η Γκρέις Μπάμπρι ήταν μόλις 24 ετών. Νεαρή, προικισμένη μετζοσοπράνο, επρόκειτο να γίνει διάσημη εν μία νυκτί, όχι για τις ικανότητές της αλλά για το γεγονός ότι ο τολμηρός Βίλαντ Βάγκνερ, εγγονός του αντισημίτη, εθνικιστή και μεγάλου μουσουργού Ρίχαρντ Βάγκνερ την είχε επιλέξει για να […]
Τελικά, για το αν θα επανεκλεγείς – έστω και στον β΄ γύρο – είτε πρόεδρος της γείτονος είτε παρ’ ημίν πρωθυπουργός, περισσότερο από το έργο σου μετράει τι σόι αντίπαλο έχεις. ΣΤΑΥΡΟΣ, ΤΟ ΜΗ ΧΕΙΡΟΝ… Ψηφίζω, ψηφίζεις, ψηφίζει και εκλέγουμε. Καλά θα είναι και να… διαλέγουμε. ΠΟΛΙΤΗΣ Χ Σε διαβάζω, όμως μερικές Κυριακές έρχεται στη σκέψη μου […]
Σε ένα μνημειώδες άρθρο του το 1963 ο γάλλος ιστορικός Ζακ Λε Γκοφ είχε επισημάνει τη διαφορά μεταξύ του χρόνου της Εκκλησίας και του χρόνου των εμπόρων στον Μεσαίωνα. Δεν επρόκειτο για αντικειμενική αντίθεση στη μέτρησή του, αλλά για διακριτή πρόσληψη: ο χρόνος του χριστιανού ήταν ο ευθύγραμμος χρόνος από την Ανάσταση ως τη Δευτέρα […]
Ευκταίο θα ήταν ο Χαράρι, στις εμπερίστατες συγκρίσεις που επιχειρεί μεταξύ της κλασικής αρχαιότητας και της νεότερης εποχής των περίλαμπρων όντως ανακαλύψεων, να απομακρυνθεί από σχηματικές και ανούσιες διακρίσεις.
Η φιλοσοφία μπορεί να επιτελέσει για τον καθένα το έργο που πάντοτε επικαλούνταν: της συνεπούς χρήσης των εννοιών, της κατανόησης των διακυβευμάτων, του ελέγχου του εαυτού μας και των άλλων.
Τι θέση έχει σήμερα η φιλοσοφία στον δημόσιο χώρο; Γιατί ν' ασχοληθεί κάποιος μ' ένα αντικείμενο που δεν αφορά άμεσα την καθημερινότητά του;
Την απάντηση στο ερώτημα της προηγούμενης δεκαετίας για την «αρχιτεκτονική μετά την κρίση» τη δίνει η σημερινή πραγματικότητα.
Η φιλοσοφία επιτρέπει στον άνθρωπο να καλλιεργήσει διανοητικές και ηθικές αρετές οι οποίες υπαγορεύουν λόγους και τρόπους να πράττει ορθά και να επικοινωνεί καλύτερα με τους συνανθρώπους του.
Αφενός η φιλοσοφία είναι άχρηστη, ή μάλλον βλαπτική για όσους αφιερώνονται σε αυτήν. Αφετέρου, η φιλοσοφία πρέπει να μπορεί να αποβεί ωφέλιμη στο κοινωνικό σύνολο, ή έστω σε όσους την ασκούν.
Βόλφγκανγκ Σίβελμπους(26 Νοεμβρίου 1941 – 26 Μαρτίου 2023) Ο Βόλφγκανγκ Σίβελμπους είχε μια εμμονή με την αναζήτηση του αγνώστου – των νοοτροπιών, των πολιτισμικών πρακτικών και των ιστορικών λεπτομερειών που ήταν κάποτε κοινές, είχαν όμως σβηστεί στο πέρασμα του χρόνου. Σπουδάζοντας λογοτεχνία, φιλοσοφία και κοινωνιολογία με τον Τέοντορ Αντόρνο και τον Πέτερ Ζόντι στη Φρανκφούρτη και […]