Με φόντο την επανεκλογή Τραμπ, αναζήτησα σε ένα οδοιπορικό 22 ημερών Έλληνες της διασποράς στη Φιλαδέλφεια, στη Νέα Υόρκη και στη Βοστώνη για μια ελεύθερη συζήτηση για τον τρόπο ζωής, τα αίτια της μετανάστευσής και τους λόγους παραμονής τους στις ΗΠΑ.

Άνοιξαν τα σπίτια τους, τα ντουλαπάκια της μνήμης τους, τις καρδιές τους και μετέτρεψαν σε λόγο σκέψεις  -άλλοτε ήδη κατασταλαγμένες και άλλοτε υπό σχηματοποίηση.

Το οδοιπορικό αυτό πήρε την ονομασία Homeland και επιχειρεί να φωτίσει την ελληνική διασπορά μακριά από κλισέ.

Ως μετανάστης και ο ίδιος, μου είναι δυσδιάκριτη πλέον η διαφορά του μετανάστη από τον expat, τον εργαζόμενο σε μια άλλη χώρα, μέσα στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και της εκπληκτικής ταχύτητας της πληροφορίας.

Μέσα από τις αφηγήσεις και τις προσωπικές του ιστορίες διακρίνονται οι έννοιες της πατρίδας, της προόδου, της κοινωνικής ζωής, της πολιτικής της καθημερινότητας, της πολιτικής της ψήφου.

Ακολουθεί η συνάντηση με τον Αντώνη Αρμούντα.

***

Η συζήτησή μας με τον Αντώνη Αρμούντα ξεκίνησε αξημέρωτα, λίγο μετά τις 5:00 το πρωί, μέσα Νοεμβρίου 2024. Εκείνη την ώρα  ξεκινά την καθημερινή του άσκηση στο στατικό ποδήλατο που διατηρεί στο υπόγειο του πολύ απλού σπιτιού του στο Άρλινγκτον, λίγο έξω από το κέντρο της Βοστώνης.

Ταυτόχρονα με τις έντονες πεταλιές, μιλάει μέσω zoom με φοιτητές και συνεργάτες του σε διάφορα σημεία του πλανήτη, ανάμεσα σε αυτά και η Ελλάδα. Παρατηρώ από τα πρόσωπα των συνομιλητών του ότι αυτή η επικοινωνία με τον Αντώνη στο ποδήλατο, τους είναι, μάλλον, πολύ οικεία.

«Ήρθα στην Αμερική πριν από 33 χρόνια. Κυρίως από περιέργεια αλλά και από ένα αίσθημα δυσανεξίας σχετικά με το περιβάλλον και την κατάσταση που ζούσα στην Ελλάδα, αναφορικά στις προοπτικές ανέλιξης αλλά και επιβίωσης», ξεκινά να εξηγεί.

Μια αξιοζήλευτη ακαδημαϊκή διαδρομή

«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Μυτιλήνη και μέσα από την οικογένειά μου έμαθα πολύ γρήγορα ότι η παιδεία είναι το υπέρτατο αγαθό και το μοναδικό εφόδιο που έχει κάποιος πάντα μαζί του». Ο Αντώνης Αρμούντας τελείωσε το Μετσόβιο Πολυτεχνείο το 1991 και, έχοντας απόλυτη προσήλωση στο στόχο του αλλά και την οικονομική συνεισφορά μέσω  υποτροφιών από ελληνικά ιδρύματα, έκανε έναν ζηλευτό κύκλο σπουδών: από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης με master στη βιοϊατρική μηχανική, μέχρι το διδακτορικό του στο περίφημο ΜΙΤ με τίτλο «Πυρηνική Μηχανική στην Ιατρική Απεικόνιση».

Έβλεπε όμως ότι αυτή η κατεύθυνση δεν ήταν ικανή να τον οδηγήσει στην κατανόηση του προβλήματος των αρρυθμιών που τον απασχολούσε, οπότε στράφηκε προς τη μοριακή βιολογία στην καρδιολογία στο The Johns Hopkins Hospital, στη Βαλτιμόρη.

Από το 2004 είναι αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο τμήμα της καρδιολογίας στο Harvard και το γραφείο του είναι στο Massachusetts General Hospital, στο κέντρο της Βοστώνης. Το τελευταίο διάστημα ασχολείται έντονα με τη χρήση και εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στη βελτίωση της καρδιολογικής περίθαλψης.

«Η χρήση της AI βοηθά στην καλύτερη διάγνωση, ταξινόμηση και θεραπεία καρδιαγγειακών παθήσεων, στην πιο εύκολη αναζήτηση διάφορων γενετικών κινδύνων, στην ανίχνευση λεπτών, μη οπτικά ορατών ενδείξεων σε δεδομένα αλλά και στον καλύτερο υπολογισμό της διάρκειας παραμονής του ασθενή στο νοσοκομείο», περιγράφει ο Αντώνης Αρμούντας.

Η αγάπη για το «Α»

Έχει τρία παιδιά, τον Αλκίνοο, 23, ο οποίος σπουδάζει ιατρική στο αγγλόφωνο τμήμα του ΕΚΠΑ, τον Αριστείδη, 20, που ακολουθεί σπουδές πολιτικών επιστημών στο George Washington University στην Ουάσινγκτον και την Αλκμήνη, η οποία στα 16 της έχει αρχίσει ήδη να ζυγίζει τις επιλογές της. Παρατηρώ τα «Α» σε όλα τα ονόματα και ο Αντώνης μου εξομολογείται ότι αυτό δεν ήταν καθόλου τυχαίο, φανερώνοντας παράλληλα μια, κατά τη γνώμη μου, ροπή προς τις… πρωτιές.

Ζωή μοιρασμένη σε Μυτιλίνη και Βοστώνη

«Πλέον έχω τη δυνατότητα να περνώ πολύ χρόνο στην Ελλάδα, στη Μυτιλήνη και αλλού αφού η εξ αποστάσεως εργασία το επιτρέπει», παραδέχεται, αφήνοντας αμέσως την αίσθηση ότι έχει μικρό κίνητρο να παραμένει σωματικά στις ΗΠΑ.

«Η Αμερική μου έχει προσφέρει την εργασιακή δημιουργία, τη γνώση, αλλά πλέον η Ελλάδα μού είναι απαραίτητη για το “ευ ζην” και, αν και δεν έχω στο μυαλό μου να σταματήσω ποτέ να εργάζομαι, οι άνθρωποι, οι φίλοι μου, ο ήλιος και η θάλασσα είναι απαραίτητα συστατικά», λέει χαμογελώντας γεμίζοντας το χώρο με τη νοσταλγία του.

Και η πολιτική ;

«Με ανησυχεί η επανεκλογή Τραμπ, φοβάμαι ότι θα με επηρεάσει προσωπικά αν μειώσει τα κονδύλια που δίδονται στην έρευνα από το National Institute of Health, αλλά πιστεύω σε κάποιους άγραφους κανόνες όπου, ακόμη και μέσα από όλο αυτό που έρχεται (εννοεί τη δεύτερη προεδρία Τραμπ), κάτι καλό θα βγει, μακροπρόθεσμα».

Όπως άλλωστε σχολιάζει: «To ρητό “πίσω από κάθε άνοδο το φασισμού, υπάρχει μια αποτυχημένη επανάσταση” μάλλον έχει βάση σήμερα, και οφείλουμε να αναζητήσουμε εκεί τα αίτια της παρούσας κατάστασης, και όχι σε αφορισμούς και χαρακτηρισμούς αυτών που υποστηρίζουν αυτήν την πολιτική, του τύπου “είναι ηλίθιοι”. Ευελπιστώ, όπως όλοι μας, ότι η Ευρώπη θα βγει επιτέλους από το “λήθαργο” και την “απραξία”. Προσδεθείτε. Και, ίδωμεν».

Η αποχή ως πολιτική στάση

Ο Αντώνης Αρμούντας ήταν πολιτικά από πάντα κοντά στο κόμμα των Δημοκρατικών, ακόμη και πριν αποκτήσει το δικαίωμα ψήφου, βοηθώντας πόρτα – πόρτα την υποψηφιότητα του Μπιλ Κλίντον. Ψήφισε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ το 2008, στήριξε τον Ομπάμα, αλλά στις τελευταίες εκλογές απείχε αφού η υποψηφιότητα της Χάρις δεν τον έπεισε. «Δεν μπορώ να πω ότι 76 εκατομμύρια ψηφοφόροι του Τραμπ είναι όλοι ανόητοι, η υποτίμηση δεν είναι κίνητρο για την εξέλιξη. Το γεγονός, ανεξάρτητα από τη Χάρις, ότι οι Ρεπουμπλικάνοι πήραν και το Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, κάτι που έσπασε την παράδοση των “χρυσών ισορροπιών”, των “checks & balances”, κάτι δηλώνει», καταλήγει.

Λίγο πριν τελειώσουμε τη συζήτησή μας, τον ρωτώ τι θα μπορούσε να τον φέρει, επαγγελματικά, μόνιμα πίσω στην Ελλάδα. «Ένας λόγος θα ήταν να συμβάλλω στην ολική ψηφιοποίηση των ιατρικών ιστορικών και πράξεων όλων των ασθενών της χώρας, ένα, κατά τη γνώμη μου, εντελώς απαραίτητο εργαλείο πρόληψης αλλά και θεραπειών, το οποίο θα καλυτερεύσει δραματικά την υγεία για όλους, μειώνοντας το κόστος γιατο κράτος και την κοινωνία».