Στη Μονεμβασιά και το διχασμό που έχει φέρει στην τοπική κοινωνία, αλλά και ευρύτερα, το σχέδιο  κατασκευής τελεφερίκ στην καρδιά της μεσαιωνικής καστροπολιτείας απασχολεί τους New York Times.

Σε ένα εκτενές ρεπορτάζ, το αμερικανικό μέσο, προσεγγίζει όλες τις πτυχές του εγχειρήματος και παρουσιάζει τόσο τα θετικά, όσο και τα αρνητικά μιας τέτοιας κατασκευής η οποία θα κριθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας τις επόμενες ημέρες.

Για το θέμα της κατασκευής του τελεφερίκ στη Μονεμβασιά αναφέρθηκε προ διμήνου και «Το ΒΗΜΑ» με επίσης εκτενές ρεπορτάζ  με τίτλο: Κινδυνεύει να γίνει Disneyland η Μονεμβασιά;

«Λαξευμένη στο βράχο»

«Λαξευμένη σε έναν τεράστιο βράχο, η μεσαιωνική πόλη-φρούριο Μονεμβασιά υψώνεται από το Μυρτώο Πέλαγος στη νότια Ελλάδα, με τις βυζαντινές εκκλησίες και τα ετοιμόρροπα παλάτια της να αποτελούν πόλο έλξης για τους χιλιάδες επισκέπτες που περπατούν στα πλακόστρωτα μονοπάτια της κάθε χρόνο, περιγράφει η ανταποκρίτρια των New York Times στην Ελλάδα.

Το τελεφερίκ διχάζει την κοινότητα

Ομως σε αυτό το γαλήνιο καταφύγιο υπάρχουν προβλήματα. Ένα σχέδιο για την κατασκευή τελεφερίκ πάνω από την πόλη, έχει διχάσει την κοινότητα.

Εξαντλητική η ανάβαση στην Κορυφή

Η κορυφή της Μονεμβασιάς είναι επί του παρόντος προσβάσιμη μόνο μέσω ενός ελικοειδούς, 240 μέτρων πέτρινου μονοπατιού – μια ιλιγγιώδης και εξαντλητική ανάβαση.

Χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση

Οι αρχές λένε ότι το τελεφερίκ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με περίπου 7 εκατομμύρια ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα καταστήσει την τοποθεσία προσβάσιμη για επισκέπτες με περιορισμένη κινητικότητα.

Προσφυγή κατά του έργου στο ΣτΕ

«Αυτό το τεράστιο πράγμα θα μεταμόρφωνε το τοπίο», δήλωσε η Νίκη Βαΐτσου, αρχιτέκτονας που είναι πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Μονεμβασίας, μιας οργάνωσης αφιερωμένης στη διατήρηση της ιστορίας και της ταυτότητας της πόλης.

Ο σύλλογος ήταν μία από τις δύο ομάδες που κατέθεσαν προσφυγή κατά του έργου στο ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της Ελλάδας, υπόθεση που έχει προγραμματιστεί να εκδικαστεί αυτή την εβδομάδα. Πολλά από τα περίπου 70 μέλη της ομάδας είναι ιδιοκτήτες ακινήτων στην κάτω πόλη, γνωστή στην περιοχή ως «το κάστρο».

Στα 7 πιο απειλούμενα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς

Τον Μάρτιο, η Europa Nostra, μια ομοσπονδία για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, συμπεριέλαβε τη Μονεμβασιά, η οποία ιδρύθηκε τον έκτο αιώνα, σε έναν κατάλογο με τα επτά πιο απειλούμενα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης.

Η αντίθεση στο έργο ήταν ξεκάθαρη σε μια πρόσφατη επίσκεψη στη Μονεμβασιά – τόσο στην παλιά πόλη, που κάποτε φιλοξενούσε χιλιάδες κατοίκους, αλλά τώρα έχει χειμερινό πληθυσμό λιγότερο από 20, όσο και στη νεότερη πόλη, τη Γέφυρα, που βρίσκεται απέναντι και συνδέεται με την Καστροπολιτεία με μια γέφυρα. Η Γέφυρα, με πληθυσμό περίπου 1.200 κατοίκων, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό που συνδέεται με το κάστρο.

Μονεμβασιά θυσία στον τουρισμό;

«Θα καταστραφεί εντελώς η περιοχή», δήλωσε η Έφη Αναγνωστοπούλου, 43 ετών, ξεναγός που ζει σε ένα χωριό κοντά στη Γέφυρα. Είπε ότι ανησυχεί ότι οι μοναδικές ιδιότητες της Μονεμβασιάς θα θυσιαστούν για να ικανοποιηθεί ο αυξανόμενος αριθμός τουριστών.

Γρίνιες για υπερτουρισμό

Ο αντιδήμαρχος Μονεμβασιάς, Σταύρος Χρηστάκος, δήλωσε ότι είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πόσοι επισκέπτες έρχονται κάθε χρόνο (ένας τοπικός ξενοδοχειακός όμιλος εκτιμά ότι είναι 160.000 έως 200.000), επειδή οι περισσότεροι φθάνουν οδικώς ή με μικρά σκάφη από κρουαζιερόπλοια.

Πολλοί ντόπιοι όμως γρινιάζουν ότι οι αριθμοί έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια.

Μονεμβασιά όπως Μύκονος;

«Θα μπορούσαμε να γίνουμε μια μικρή Μύκονος», λέει η κ. Αναγνωστοπούλου, αναφερόμενη στο νησί που είναι από τα πιο πολυσύχναστα στην Ελλάδα.

Ο κ. Χριστάκος απέρριψε αυτές τις ανησυχίες, λέγοντας ότι ο στόχος του τελεφερίκ δεν είναι η αύξηση του τουρισμού. «Δεν θέλουμε να προσελκύσουμε περισσότερο κόσμο, θέλουμε να είναι προσβάσιμο για όλους», είπε.

Όμως, αναγνώρισε ότι το τελεφερίκ θα μπορεί να μεταφέρει έως και 160 άτομα την ώρα, πολύ περισσότερους από τους περίπου 100 που εκτιμάται ότι επισκέπτονται καθημερινά το πάνω μέρος της πόλης το καλοκαίρι.

«Το τελεφερίκ ταιριάζει περισσότερο σε λούνα παρκ»

Ο Κώστας Πασχαλίδης, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, δήλωσε ότι αισθάνεται ότι ο κύριος στόχος του έργου είναι να εξυπηρετήσει τον μαζικό τουρισμό και όχι να διευκολύνει τα άτομα με περιορισμένη κινητικότητα να φτάσουν στην κορυφή. Σημείωσε ότι σε μεγάλο μέρος της κάτω πόλης δεν υπάρχει πρόσβαση για αναπηρικά αμαξίδια. «Θα πρέπει πρώτα να λύσουν αυτό το πρόβλημα», είπε.

Το τελεφερίκ, όπως προβλέπεται από τις αρχές, πρόσθεσε, ήταν «κάτι φαραωνικό που ταιριάζει περισσότερο σε λούνα παρκ».

«Μεγαλύτερο πρόβλημα το νερό»

Πολλοί ντόπιοι δήλωσαν ότι πιο πιεστικά προβλήματα παρέμεναν ανεπίλυτα στην πόλη, όπως η κακή ποιότητα του νερού και το ανεπαρκές σύστημα αποχέτευσης.

Ο Χρήστος Γιάννου, 76 ετών, συνταξιούχος Ελληνοκαναδός χειρουργός που ζει στο κάστρο και διατηρεί δύο ξενώνες με την Ελβετίδα σύζυγό του, Isabelle Sonnard, δήλωσε ότι αντιτίθεται στο τελεφερίκ για αισθητικούς λόγους, αλλά και επειδή θέλει ο τουρισμός να παραμείνει σε «ανθρώπινα επίπεδα».

Το νερό, το οποίο πρέπει να διοχετεύεται με αγωγούς από την ηπειρωτική χώρα, αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα, σύμφωνα με τον κ. Γιάννου, τόσο από άποψη ποιότητας όσο και από άποψη έλλειψης. «Δεν έχει νόημα να έχεις τελεφερίκ αν πρέπει να λες στους τουρίστες ότι δεν μπορούν να κάνουν ντους», είπε.

Ο κ. Χριστάκος είπε ότι ένα σχέδιο για μια μονάδα αφαλάτωσης εγκρίθηκε αυτό το μήνα από τις τοπικές αρχές, αλλά δεν ήταν σαφές πότε θα ξεκινήσει η κατασκευή.

Άλλοι κάτοικοι και έμποροι στη Μονεμβασιά λένε ότι υποστηρίζουν το τελεφερίκ.

«Να συμβαδίζουμε με την εποχή»

Ο Τάκης Παπαδάκης, 60 ετών, διατηρεί έναν ξενώνα σε ένα μετασκευασμένο μοναστήρι και ένα κατάστημα στο κάστρο. Διοργανώνει επίσης βραδιές γευσιγνωσίας κρασιού όπου το 70% των συμμετεχόντων είναι άνω των 65 ετών, όπως είπε. «Πολλοί είναι λυπημένοι που δεν μπορούν να κάνουν την ανάβαση στην άνω πόλη. Πρέπει να συμβαδίζουμε με την εποχή», κατέληξε ο κ. Παπαδάκης.

«Θα καλωσόριζα το τελεφερίκ, μου λείπει η θέα»

Η Χρυσαφώ Καρκάνη, 75 ετών, συνταξιούχος αρχιτέκτονας και καλλιτέχνης που διατηρούσε κατάστημα στο κάστρο, δήλωσε ότι θα καλωσόριζε το τελεφερίκ επειδή δεν ήταν σε θέση να κάνει την ανάβαση στην κορυφή από τότε που μια πτώση πριν από πέντε χρόνια την άφησε να περπατάει με πατερίτσες.

«Μου λείπει η θέα», είπε.