Υπέρ μιας Ευρώπης πιο επικεντρωμένης στην ενίσχυση της άμυνας όπως επιτάσσουν οι τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις και ως εκ τούτου πιο ανεξάρτητης τάσσεται ο Μάριο Ντράγκι στην έκθεση για την ανταγωνιστικότητα που παρουσίασε και παρέδωσε στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει τώρα συμβατικό πόλεμο στα ανατολικά σύνορά της και υβριδικό πόλεμο παντού, συμπεριλαμβανομένων επιθέσεων σε ενεργειακές υποδομές και τηλεπικοινωνίες, παρέμβαση στις δημοκρατικές διαδικασίες και εργαλειοποίηση της μετανάστευσης επισημαίνει ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, καλώντας ταυτόχρονα για αύξηση των αμυντικών δαπανών τις χώρες που είναι κάτω από το 2% του ΑΕΠ όπως επιτάσσει το ΝΑΤΟ.

Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι εάν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ που είναι μέλη του ΝΑΤΟ και δεν έχουν φτάσει ακόμη τον στόχο του 2%, το έπρατταν το 2024, οι αμυντικές δαπάνες θα αυξάνονταν κατά 60 δισεκατομμύρια ευρώ. Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει την ανάγκη για  την ανάπτυξη της καινοτομίας στον αμυντικό τομέα. Η έκθεση συνιστά επίσης περαιτέρω βήματα για την ανάπτυξη μεσοπρόθεσμης αμυντικής βιομηχανικής πολιτικής της ΕΕ που μπορεί να υποστηρίξει τη δομική διασυνοριακή ενοποίηση αμυντικών μέσων και την επιλεκτική ενοποίηση και εδραίωση της βιομηχανικής ικανότητας της ΕΕ, με ρητό στόχο την αύξηση της κλίμακας και τη διαλειτουργικότητα.

Στο επίκεντρο η ευρωπαϊκή κοινή άμυνα

Όπως ανέφερε ο Μάριο Ντράγκι, αυτή η έκθεση συνολικά, δεν αποτελεί μόνο ένα όραμα αλλά μπορεί να εφαρμοστεί γρήγορα, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι οι λέξεις που τη χαρακτηρίζουν είναι «επείγουσα και συγκεκριμένη».

Η αμυντική βιομηχανία είναι πολύ κατακερματισμένη επισημαίνεται στην έκθεση Ντράγκι κάτι που εμποδίζει την ικανότητά της να παράγει σε κλίμακα αποδυναμώνοντας την ικανότητα της Ευρώπης να ενεργεί ως συνεκτική δύναμη. Για παράδειγμα όπως εξηγεί, δώδεκα διαφορετικοί τύποι αρμάτων μάχης κατασκευάζονται στην Ευρώπη, ενώ οι ΗΠΑ παράγουν μόνο ένα.

Ο Μάριο Ντράγκι με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επανέλαβε ότι στην νέα Επιτροπή θα διοριστεί Επίτροπος για την Άμυνα, αλλά με το συγκεκριμένο θέμα θα έχουν σχέση και άλλοι Επίτροποι.

Παράλληλα, σε ερώτηση για την κοινή χρηματοδότηση απάντησε ότι «θα χρειαστεί κοινή χρηματοδότηση για ορισμένα κοινά ευρωπαϊκά έργα. Το ζήτημα είναι τώρα να ορίσουμε αυτά τα ευρωπαϊκά έργα, μιλήσατε (Μ.Ντράγκι) για την άμυνα, μιλήσατε για τα διασυνοριακά δίκτυα ενέργειας. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να εξετάσουμε την πολιτική βούληση να έχουμε αυτά τα κοινά κοινά ευρωπαϊκά έργα και να καθορίσουμε πώς θα τα χρηματοδοτήσουμε μέσω νέων εθνικών συνεισφορών ή νέων ιδίων πόρων».

Οι προτάσεις για την ενέργεια και η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές

Ακόμη ένας τομέας δράσης είναι ένα κοινό σχέδιο για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ανταγωνιστικότητα. Στην έκθεσή του, ο Μάριο  Ντράγκι εστιάζει στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειες, που εξακολουθούν να παραμένουν υψηλές παρά τη μείωση που έχει σημειωθεί όπως καταγράφει ενώ περιγράφει πώς θα μπορούσε να ωφελήσει η απαλλαγή από ανθρακούχες εκπομπές.

«Εάν οι φιλόδοξοι κλιματικοί στόχοι της Ευρώπης συνδυάζονται με ένα συνεκτικό σχέδιο για την επίτευξή τους, η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές θα είναι μια ευκαιρία για την Ευρώπη. Ωστόσο, εάν αποτύχουμε να συντονίσουμε τις πολιτικές μας, υπάρχει κίνδυνος η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές να είναι αντίθετη με την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη» εξηγεί.

Ειδικότερα, ο Ντράγκι τονίζει ότι παρόλο που οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί σημαντικά από τις κορυφές τους, οι εταιρείες της ΕΕ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που είναι 2-3 φορές υψηλότερες από αυτές στις ΗΠΑ, ενώ οι τιμές του φυσικού αερίου που πληρώνονται είναι 4-5 φορές πιο πάνω.

Αυτό το χάσμα τιμών οφείλεται κυρίως στην έλλειψη φυσικών πόρων στην Ευρώπη, αλλά και σε θεμελιώδη ζητήματα σε σχέση με την κοινή αγορά ενέργειας σύμφωνα με την έκθεση. Μεσοπρόθεσμα, η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές θα συμβάλει στη στροφή της παραγωγής ενέργειας προς ασφαλείς, χαμηλού κόστους καθαρές πηγές ενέργειας. Όμως τα ορυκτά καύσιμα θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην τιμολόγηση της ενέργειας τουλάχιστον για το υπόλοιπο αυτής της δεκαετίας. Όπως επισημαίνεται ωστόσο,  χωρίς σχέδιο μεταφοράς των πλεονεκτημάτων της απαλλαγής από τον άνθρακα στους τελικούς χρήστες, οι τιμές της ενέργειας θα συνεχίσουν να επιβαρύνουν την ανάπτυξη.

Τα αποτελέσματα και οι συστάσεις της έκθεσης θα εξεταστούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα προχωρήσει σε προτάσεις.