Στο πλαίσιο της συνεργασίας που οραματίζεται με την Τουρκία αναφέρθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη συνάντηση του με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας.

Οι τρεις άξονες στους οποίους αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός είναι οι εξής:

  1. Ο πολιτικός διάλογος, υπό την καθοδήγηση των υπουργών Εξωτερικών
  2. Τα μέτρα οικοδόμησης και εμπιστοσύνης
  3. Η δυτική ατζέντα

«Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι το πλαίσιο το οποίο οραματίζομαι ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα πάρει σάρκα και οστά αυτή η διάθεση για μια καλύτερη συνεργασία έχει ουσιαστικά τρεις άξονες. Ο πρώτος είναι ο πολιτικός διάλογος υπό την καθοδήγηση των δύο υπουργών Εξωτερικών, στον οποίο προφανώς πολιτικό διάλογο θα τεθούν τα σημαντικά, τα βαριά γεωπολιτικά ζητήματα, με σημαντικότερο το βασικό ζήτημα το οποίο αναγνωρίζουμε ότι είναι η διαφορά μας με την Τουρκία, δηλαδή την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Ο δεύτερος δίαυλος είναι τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία μπορούν να αποδώσουν περισσότερους καρπούς χτίζοντας πάνω στο θετικό μομέντουμ των τελευταίων μηνών. Και ο τρίτος άξονας προσέγγισης αφορά τη λεγόμενη θετική ατζέντα. Είναι μια δουλειά η οποία είχε γίνει από τον υφυπουργό Εξωτερικών, τον κ. Φραγκογιάννη, η οποία είχε προετοιμαστεί και πριν από αυτή τη συνάντηση. Αφορά ζητήματα οικονομικής συνεργασίας, ενεργειακής συνεργασίας και συνεργασίας, ενδεχομένως σε τομείς όπως η πολιτική προστασία. Είναι ένας τομέας στον οποίο πιστεύω ότι μπορούμε και σχετικά γρήγορα να έχουμε κάποια απτά αποτελέσματα ώστε αυτά να μπορούν να επισημοποιηθούν, καλώς εχόντων των πραγμάτων στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη πριν τα τέλη του χρόνου.

Θέλω να θυμίσω επίσης ότι το ζήτημα των ευρωτουρκικών σχέσεων θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως γνωρίζετε, στο παρελθόν έχει πάρει αποφάσεις σχετικά με το πλαίσιο των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας. Θυμάστε γιατί τα είχατε καλύψει εμπεριστατωμένα ότι είχε ανοίξει δύο δρόμους για την Τουρκία. Τον καλό και τον λιγότερο καλό. Πρόθεσή μας είναι να πορευθούμε στον θετικό δρόμο και σίγουρα η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων μόνο να βοηθήσει μπορεί τη συνολική προσέγγιση της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, από τη στιγμή που δεν έχω λόγο να αμφισβητώ ότι αυτή η πρόθεση της Τουρκίας φαίνεται αυτή τη στιγμή να είναι ειλικρινής», τόνισε χαρακτηριστικά.

Είναι προφανές ότι μια βελτίωση των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας σχετίζεται με την άποψη που έχουν Αθήνα και Λευκωσία. Εμείς δεν έχουμε στρατηγικό όφελος με μια Τουρκία να είναι κάθετα απέναντι στην Δύση. Το όφελος είναι η Τουρκία να παίξει με τους δικούς μας κανόνες, τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και των πολυμερών σχημάτων. Είμαστε στην αρχή μιας καινούριας θητείας και δεν έχω λόγο να αμφισβητήσω την ειλικρίνεια των προθέσεών του. Είναι μια στροφή αλλά έχω την υποχρέωση να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο.

«Το χρωστάμε στους λαούς μας να προσπαθήσουμε να λύσουμε τα προβλήματα»

Στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε το επίπεδο των συζητήσεων και στο πλαίσιο των υπουργών. Δεν λύθηκαν ως δια μαγείας τα προβλήματα ούτε μπορούμε να μιλήσουμε για μια διαφορετική ημέρα γιατί δεν ξεχνάμε όσα έγιναν εδώ και 4 χρόνια. Το χρωστάμε στους λαούς μας να προσπαθήσουμε έστω και αν δεν μπορούμε να λύσουμε το θέμα των θαλασσίων ζωνών. Να μην είμαστε σε καθεστώς έντασης, να μην είμαστε στα κόκκινα να το πω σωστά.

Για το αν τέθηκε θέμα εξοπλισμών απάντησε ότι δεν τέθηκε γιατί δεν μπορούσε να τεθεί. «Το εξοπλιστικό μας πρόγραμμα είναι δρομολογημένο και δεν επιδέχεται ουσιαστικών τροποποιήσεων αλλά συνεισφέρει και στο ΝΑΤΟ και στην αυτονομία της Ευρώπης».

Είπε ακόμα ότι οι συναντήσεις με τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Έντι Ράμα δεν αποτελούν είδηση. «Επαναβεβαιώσαμε τις σχέσεις μας με τη Γαλλία και στον αμυντικό τομέα. Θα έχουμε και την καθέλκυση της πρώτης φρεγάτας, η οποία αυτή τη στιγμή χτίζεται στα ναυπηγεία, συζητήσαμε και ζητήματα που αφορούν την Ουκρανία και τη μετανάστευση. Το ίδιο ισχύει και για τον καγκελάριο Σολτς στις συζητήσεις που είχαμε. Με τον Αλβανό ομόλογό μου του έθεσα το θέμα του Μπελέρη, αυτά δεν πρέπει να συμβαίνουν σε μια χώρα που έχει θέσει το κράτος δικαίου στην προμετωπίδα του, σέβομαι την ανεξαρτησία της αλβανικής δικαιοσύνης αλλά πρέπει να λυθεί το θέμα αυτό».

Για τις σχέσεις ΗΠΑ και Ελλάδας τόνισε ότι είναι ισχυρότερες παρά ποτέ. «Μίλησα με τον Τζο Μπάιντεν στο περιθώριο της Συνόδου. Επανέλαβα τη μεγάλη σημασία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης και μπορώ να πω ότι εκτιμώ ότι στα πλαίσια της συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ θα έχουμε σύντομα θετικές ειδήσεις για το πώς προτίθενται να ενισχύσουν τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις».

Τέλος, για τα F16 ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι η στάση του Κογκρέσου είναι γνωστή και απομένει να« δούμε πως θα διατυπωθεί το αίτημα, είναι κοινός τόπος όλων ο τρόπος που θα διατυπωθεί».