Βλέπω διάφορους να θεωρούν ακόμη και σήμερα το δημοψήφισμα του 2015 είτε ως φάρσα είτε ως τραγωδία.
Κοινός τους τόπος ότι δεν έπρεπε να είχε γίνει.
Ότι έπρεπε ούτως ή άλλως να είχαμε αποδεχτεί τα μνημόνια.
Διαφωνώ πλήρως.
Τα μνημόνια ήταν μια καταστροφική επιλογή των δανειστών μας που έφεραν μια χώρα στα πρόθυρα της κατάρρευσης και υπονόμευσαν τη δημοκρατία, υποχρεώνοντας κυβερνήσεις να περνούν μέτρα ενάντια στη λαϊκή βούληση.

Δεν είναι τυχαίο ότι πλέον ακόμη και στην Ευρώπη κανένας δεν σκέφτεται πια με τους ίδιους όρους και έστω και άρρητα έχουν παραδεχτεί ότι ήταν μια στρατηγική λανθασμένη.

Δείτε πώς στη διάρκεια της πανδημίας πήραν μέτρα ακριβώς για να μην μετατραπεί η υγειονομική κρίση και συνακόλουθη οικονομική ύφεση, σε κοινωνική κρίση.

Αυτός είναι άλλος τρόπος σκέψης για την Ευρώπη από τον «μνημονιακό».

Η ελληνική κοινωνία δεν άντεχε άλλα μνημόνια.

Και δεν ισχύει ότι θα είχαμε βγει το 2014. Νέο μνημόνιο ερχόταν ούτως ή άλλως.

Η κοινωνία ήθελε μια τομή με αυτές τις πολιτικές.

Καταλάβαινε το κόστος και τον παραλογισμό τους. Το πρόβλημα ήταν ότι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδίκησε να πει ότι είχε «εναλλακτική στρατηγική».
Παρότι δεν είχε.
Και αυτό ήταν το πρόβλημα: η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ορθά είδε ότι ο λαός τότε ήθελε αλλαγή. Και πρόσφερε μια εκλογική λύση από το 2012 για αυτή την αλλαγή.

Όμως, δεν ήταν πρόγραμμα αλλαγής.

Δεν είχε σχέδιο είτε για τη ρήξη είτε για τη σκληρή διαπραγμάτευση.

Είχε απλώς ιδέες και κυρίως ήθελε να μη χάσει την ευκαιρία να πάρει την εξουσία.

Αυτό φάνηκε και στο δημοψήφισμα.

Επέλεξε να κάνει το δημοψήφισμα ως μια έξοδο διαφυγής από το αδιέξοδο που είχε βρεθεί μια κυβέρνηση που δεν είχε σχέδιο απέναντι στους δανειστές.

Ο λαός, όμως, δεν είδε το δημοψήφισμα σαν «τακτικό ελιγμό».

Το είδε σαν κορυφαία στιγμή δημοκρατίας.

Το είδε σαν ευκαιρία να ακουστεί η αγωνία αυτού του τόπου.

Το είδε σαν ανυπακοή απέναντι στους δανειστές.

Ο λαός δεν ήταν «πεπλανημένος» όταν ψήφιζε.

Τα είχε σταθμίσει όλα.

Ήξερε τους κινδύνους.

Γνώριζε το κόστος.

Αντιλαμβανόταν τις δυσκολίες.

Αλλά την απόφασή του την πήρε.

Σε μια κορυφαία δημοκρατική στιγμή.

Γιατί όντως στις 5 Ιουλίου 2015 μίλησε ο λαός.

Και είπε ΟΧΙ.

Όμως, η κυβέρνηση που τον κάλεσε να πει όχι, δεν ήθελε το όχι.
Επί της ουσίας.
Διαπραγμάτευση ήθελε. «Μνημόνιο με ανθρώπινο πρόσωπο» ήταν το μάξιμουμ που μπορούσε να σκεφτεί.

Και κυρίως να μείνει στην εξουσία.
Ήταν η κυνική τελικά λογική ότι είναι προτιμότερο μνημόνιο με την αριστερά στην κυβέρνηση, αντί για μνημόνιο με την αριστερά στους δρόμους.

Και γι’ αυτό δεν πανηγύρισε το ΟΧΙ.
Γι’ αυτό δεν αξιοποίησε την τεράστια δύναμη της λαϊκής βούλησης.

Γι’ αυτό και συνθηκολόγησε.
Αλλά η ιστορία δεν διαγράφεται.

Το ΟΧΙ εκείνο υπήρξε, ήταν του λαού, όχι του Τσίπρα, και ήταν ένα ΟΧΙ στις πολιτικές που βλέπουν τους ανθρώπους ως στατιστικές κερδών και ζημιών.
Αφορούσε τα μνημόνια, αλλά ερχόταν και από το μέλλον.