Τελικά, πού το πάει η Τουρκία; Είναι ένα ερώτημα που γεννάται από την στάση των τούρκων αξιωματούχων τις τελευταίες ημέρες η οποία χαρακτηρίζεται από διαρκή ρευστότητα και σημαντικές διαφοροποιήσεις.

Η φράση σκωτσέζικο ντους, περιγράφει την στάση της Άγκυρας, καθώς από τις ακραίες απειλές και τις καθημερινές προκλήσεις, φαίνεται πως ρίχνει τους τόνους και τείνει να αποκλιμακώσει την ένταση, με κύριο εκφραστή τον τούρκο υπουργό Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ.

Το πεντάλεπτο τετ α τετ του, με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο, στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ, δημιούργησε κάποιες προσδοκίες αποσυμπίεσης του εκρηκτικού κλίματος και αποκατέστησε σε ένα βαθμό το μπλοκάρισμα των διαύλων επικοινωνίας κατ’ εντολήν του Ερντογάν μετά το περιβόητο «Μητσοτάκης γιοκ».

Οι δύο υπουργοί, φέρονται να συμφώνησαν στην ανάγκη να υπάρχει δυνατότητα άμεσης μεταξύ τους επαφής, μέχρις ότου η κατάσταση επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα. Δηλαδή μέχρι να υπάρξουν ξανά επίσημοι δίαυλοι και στα υπόλοιπα επίπεδα των διμερών σχέσεων.

Αμφίβολο παραμένει, ωστόσο, κατά πόσο αυτή η ολιγόλεπτη συνομιλία των δύο υπουργών καταδεικνύει την ειλικρινή διάθεση της Τουρκίας να κάνει ένα βήμα πίσω ή αν αποτελεί απλώς έναν τακτικό ελιγμό της γειτονικής χώρας.

Επιφυλάξεις

Η Αθήνα, κρατά πάντως μικρό καλάθι. «Το καλωσορίζουμε αλλά είμαστε επιφυλακτικοί», τόνισε χαρακτηριστικά ο  ο Άγγελος Συρίγος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και υφυπουργός Παιδείας, αναφερόμενος στην τουρκική «στροφή».

Έχουν ασκηθεί «απίστευτες πιέσεις» τις τελευταίες ημέρες στην Άγκυρα υπογείως και παρασκηνιακά, τόνισε και υπενθύμισε ότι οι τόνοι είχαν ανέβει σε έναν απίστευτα επιθετικό βαθμό, φθάνοντας στο σημείο να λέει ο ίδιος ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ότι «τα νησιά σου δεν σου ανήκουν» παρουσιάζοντας από πίσω του χάρτες.

Όπως είπε ο κ. Συρίγος, στον Σκάι, από τη μια είδαμε την συνάντηση των υπουργών Εθνικής Άμυνας και από την άλλη η Άγκυρα επιτέθηκε στο Βερολίνο, για μια δήλωση υπέρ της Αθήνας στην οποία η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται μεταξύ άλλων ότι «η Ελλάδα κάνει υπερπτήσεις πάνω από τουρκικά εδάφη και παραβιάζει τον τουρκικό εθνικό εναέριο χώρο».

Ζήτημα χρόνου να επανέλθει η τουρκική προκλητικότητα;

«Εάν είναι αυτό που φαντάζομαι, με τις υπερπτήσεις πάνω από τουρκικά εδάφη, εννοούν τις επισκέψεις Ελλήνων αξιωματούχων σε ανατολικά νησιά του αιγαίου, σε ελληνικό έδαφος…  δεν μπορώ να καταλάβω τι άλλο εννοούν ‘’υπερπτήσεις’’; Γιατί και την άλλη φορά που είπαν ότι είχε γίνει υπέρπτηση κάτι τέτοιο εννοούσαν», τόνισε ο κ. Συρίγος, προσθέτοντας ότι αυτό το θεωρούν πρόκληση οι Τούρκοι.

Συνέχισε λέγοντας ότι εάν συνυπάρχουν αυτά τα δύο στοιχεία, τότε είναι ζήτημα χρόνου πότε θα επανέλθει η τουρκική προκλητικότητα. Πρόσθεσε ότι η ελληνική πλευρά επιθυμεί να πέσουν οι τόνοι και μακάρι να γίνει, αλλά και την προηγούμενη φορά η Τουρκία ήταν αυτή που επέλεξε να τους ανεβάσει.

 Μπηχτές Ακάρ σε χαμηλότερους τόνους

Τις ελληνικές επιφυλάξεις επιβεβαιώνει και σημερινή δήλωση Ακάρ, που έρχεται μετά την συνάντησή του, με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο.

Ο τούρκος υπουργός, σαφώς χρησιμοποιεί, χαμηλότερους τόνους, και μιλά για την ανάγκη διπλωματικής επίλυσης των προβλημάτων ωστόσο δεν παραλείπει να αφήσει «μπηχτές» και να προβάλει με πιο κόσμιο τρόπο τις μαξιμαλιστικές αξιώσεις της Τουρκίας.

Μεταξύ άλλων, μιλά για έλληνες πολιτικούς, που «συνεχίζουν τη δράση και τη ρητορική τους» και για εξοπλιστικά προγράμματα που θα έχουν σημαντική οικονομική επιβάρυνση για τον ελληνικό λαό. Παράλληλα καταδεικνύει την ενόχληση της Άγκυρας για τις συμμαχίες της χώρας μας ενώ αναφέρει ότι «μπορούμε να επωφεληθούμε καλύτερα από τα πλούτη», φράση που πολλές φορές έχει χρησιμοποιηθεί από την ηγεσία της γείτονος για να προβληθεί η αξίωση συνεκμετάλλευσης του Αγαίου.

Η δήλωση Ακαρ

«Ορισμένοι πολιτικοί στην Ελλάδα συνεχίζουν τη δράση και τη ρητορική τους λόγω κάποιων φιλοδοξιών. Όπως υπάρχουν τα εξοπλιστικά προγράμματα, τα οποία έχουν ξεκινήσει. Ο οικονομικός αντίκτυπος αυτού στον ελληνικό λαό είναι επίσης πολύ βαρύς. Επιδιώκουν επίσης συμμαχίες. Απέναντι σε όλα αυτά συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας για ειρηνική επίλυση των προβλημάτων. Είναι σημαντικό για εμάς να ενεργήσουμε με την αποδοχή ότι μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας με τη γείτονά μας, σύμμαχο στο ΝΑΤΟ, Ελλάδα με διπλωματικά μέσα, ότι μπορούμε να επωφεληθούμε καλύτερα από τα πλούτη αν είμαστε μαζί και ενωμένοι, και ότι αυτό μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο για την ευημερία των χωρών μας. Θεωρούμε σημαντικό να διατηρηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας για την επίλυση των τρεχόντων προβλημάτων. Η εστίαση σε μια θετική ατζέντα και η μείωση της έντασης θα συμβάλει τόσο στις διμερείς σχέσεις όσο και στην περιφερειακή συνεργασία», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Αντιστροφή της πραγματικότητας

Ωστόσο, σχολιάζοντας την κόντρα που είχε με την αντιπροσωπεία των Ελλήνων βουλευτών στην Κωνσταντινούπολη, επιχείρησε να κάνει το άσπρο… μαύρο ρίχνοντας το μπαλάκι των ευθυνών στην ελληνική πλευρά.

«Κάναμε την ενημέρωση σε μια ευγενική, διπλωματική γλώσσα που επιλέχθηκε σωστά, χωρίς να προκαλέσουμε κανέναν. Η ουσία της ενημέρωσής μας ήταν: «Υπάρχει πρόβλημα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας; Υπάρχει. Πώς να λύσετε; Μιλώντας για αυτό, υπάρχουν διαβουλεύσεις, διαδικασίες απεμπλοκής  και συνομιλίες για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Μπορούμε να λύσουμε αυτά τα προβλήματα μιλώντας», είπαμε. Από την άλλη, μια σύσκεψη που πήγε πολύ καλά, προσπάθησαν να την αποσπάσουν από τον σκοπό της, με τις αβάσιμες ερωτήσεις και τα σχόλιά τους», επισήμανε.

Τα «χαστούκια» και οι σύνοδοι ΕΕ και ΝΑΤΟ

Όπως εκτιμούν αναλυτές, οι επερχόμενες κρίσιμες σύνοδοι, τόσο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε μία εβδομάδα, όσο και του ΝΑΤΟ στο τέλος Ιουνίου, φαίνεται πως φρενάρουν τον τουρκικό παροξυσμό, υπό το φόβο περαιτέρω κυρώσεων και πίεσης προς την Άγκυρα.

Άλλωστε είναι ήδη γνωστό στην τουρκική ηγεσία πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα θέσει εμφατικά την τουρκική παραβατικότητα στην επερχόμενη Σύνοδο κορυφής των 27 της ΕΕ, ζητώντας τη ρητή καταδίκη της συμπεριφοράς της Τουρκίας.

Ενδεχομένως η τουρκική «στροφή» να μην είναι τίποτε άλλο εκτός από έναν επικοινωνιακό ελιγμό, στην προσπάθεια οικοδόμησης ενός δήθεν διαλλακτικού προφίλ από την τουρκική ηγεσία, η οποία αντιλαμβάνεται ότι ο «τσαμπουκάς» των τελευταίων ημερών δεν βρίσκει ευήκοα ώτα στη Δύση, όπου παράλληλα σωρεύεται και εκνευρισμός για τη στάση της στο θέμα της Φινλανδίας και της Σουηδίας.

Ας μην ξεχνάμε ότι της «στροφής» προηγήθηκαν τα «χαστούκια» της Γερμανίας και της Κομισιόν, που δια στόματος Πίτερ Στάνο καταδίκασε καθαρά τις απειλές για την κυριαρχία της Ελλάδας και προειδοποίησε ότι οι κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας αποτελούν ένα όπλο έτοιμο να ενεργοποιηθεί ανά πάσα στιγμή από την ΕΕ.