Είναι δεδομένη η επανεκλογή του Μακρόν;

Κάποιοι πίστεψαν πως όλα τέλειωσαν με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η οποία αφαίρεσε από τους Γάλλους κάθε διάθεση πειραματισμού με λύσεις αντισυστημικές ή/και ύποπτες για φιλοπουτινισμό.

Υπήρξε, δε, τόση η αίσθηση της ασφάλειας που φάνηκε να νιώθει ο πρόεδρος της Γαλλίας, ώστε προεκλογικά αναδείκνυε αντιδημοφιλείς επιλογές του, όπως την επιμήκυνση του εργασιακού βίου, ενώ χαρακτήρισε την αύξηση της κατώτερης εργασιακής αμοιβής εγγύηση για αυξημένη ανεργία!

Ωστόσο υποτιμήθηκαν κάποια στοιχεία.

Πρώτον, η δημοκρατία είναι το πολίτευμα των βραχέων χρονικών οριζόντων και των άμεσων απτών αποτελεσμάτων. Οι εκλογές κρίνονται λιγότερο από τις αναφορές των υποψηφίων σε ανώτερες αξίες και περισσότερο από τις επιπτώσεις κάποιων πολιτικών επιλογών στην άμεση καθημερινότητα των πολιτών. «Θέλετε να πεινάσετε και να κρυώσετε για την Ουκρανία;» επαναλάμβανε – με κάποια πειστικότητα – η Λεπέν. Σημειωτέον επίσης πως κάποιες νεωτερικές, οικολογικές κ.λπ. επιλογές του Μακρόν επέφεραν αποβιομηχανοποίηση, κάτι που φυσικά η ακροδεξιά υποψήφια δεν παρέλειψε να αναδείξει.

Δεύτερον – όπως έχουν δείξει πολλές καταγραφές της λαϊκής θέλησης από το ΟΧΙ στο ευρωσύνταγμα μέχρι σήμερα – η Γαλλία της αυτοπεριχαράκωσης, της άρνησης ή της επιφυλακτικότητας προς τον ευρωπαϊκό και δυτικόφιλο προσανατολισμό της χώρας είναι πλειοψηφική έναντι της Γαλλίας των ανοικτών οριζόντων: Το αθροιστικό ποσοστό των εκφραστών των άκρων και της εθνικής περιχαράκωσης, της εθνικής ομοιογένειας και της εθνικής αυτάρκειας ξεπέρασε κατά πολύ όχι απλώς το αθροιστικό ποσοστό των δυτικόφιλων «ενδοσυστημικών» υποψηφιοτήτων (Μακρόν, Πεκρές, Ινταλγό, Ζαντό κ.λπ.), αλλά και αυτό του ΟΧΙ στο ευρωσύνταγμα.

Τρίτον, τα αντισυστημικά – πλέον και φιλοπουτινικά – άκρα επικοινωνούν εύκολα (ο αντισυστημικός οπαδός της άκρας Αριστεράς ψηφίζει εύκολα τον εκφραστή του ακροδεξιού αντισυστημισμού). Οταν, δε, εξαπολύονται οι τορπίλες του λαϊκισμού και της αντισυστημικότητας, αυτονομούνται από εκείνον που τις εξαπέλυσε. Ειδικά στη χώρα αυτή που οι κάθε λογής ελίτ – κοινωνικές, πνευματικές, αλλά και πολιτικές – έχουν χάσει την εμπιστοσύνη των λαϊκών στρωμάτων: Αναρίθμητες φορές το βράδυ των εκλογών ο Μελανσόν ζήτησε ούτε ένας οπαδός του να μην ψηφίσει Λεπέν. Και δημοσκόπηση το  βράδυ επί των οπαδών του έδειξε πως το 1/3 εξ αυτών θα κάνει αποχή, το 1/3 θα ψηφίσει Μακρόν και το 1/3 την… καταραμένη ακροδεξιά!

Τέταρτον, οι Γάλλοι, λαός ευέξαπτος, κακομαθημένος, αψίκορος και πάντα ανικανοποίητος, είναι «δομικά» δυσαρεστημένοι προς τους εκάστοτε κυβερνήτες τους: Στα 64 χρόνια της 5ης Δημοκρατίας ο λαός αυτής της χώρας ουδέποτε εξέλεξε για δεύτερη διαδοχική φορά πρόεδρο κυβερνώντα κατά τη στιγμή των εκλογών! (Ο Ντε Γκωλ μόνο άπαξ εξελέγη από τον λαό. Ο Μιτεράν και ο Σιράκ που πήραν δεύτερη προεδρική θητεία δεν κυβερνούσαν κατά τα τελευταία χρόνια της πρώτης επταετίας τους, αλλά λειτουργούσαν ως ουδέτεροι εγγυητές των θεσμών. Εχοντας και οι δύο χάσει τις ενδιάμεσες κοινοβουλευτικές εκλογές, είχαν πλέον πρωθυπουργό και κυβέρνηση του αντίπαλου πολιτικού χώρου, ο οποίος σώρευε τη φθορά εκ της διακυβέρνησης της χώρας…)

Ολα αυτά φυσικά δεν σημαίνουν πως πρέπει να υποτιμηθεί η μεγαλειώδης, δεδομένων των συνθηκών, εκλογική επιτυχία στον πρώτο γύρο του εξερχόμενου χαρισματικού προέδρου που αύξησε σημαντικά το αντίστοιχο ποσοστό του 2017. Αυτό, μάλιστα, παρά το ότι προ ελαχίστων ημερών ασκήθηκε εισαγγελική δίωξη για φοροδιαφυγή και ξέπλυμα χρήματος εναντίον ξένης εταιρείας συμβούλων, στις υπηρεσίες της οποίας επανειλημμένα κατέφυγε τα χρόνια του Μακρόν το γαλλικό κράτος… Ενώ αυτός έκανε το λάθος να υποτιμήσει τους αντιπάλους του, διαλεγόμενος μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής περισσότερο με την Ιστορία παρά με αυτούς…

Αντίθετα, ο Μακρόν έχει δύο πλεονεκτήματα που ίσως διευκολύνουν την εκλογή του (και σε αυτά δεν περιλαμβάνω την άμεση ή έμμεση στήριξή του από όλους τους μη δεξιούς υποψηφίους του 1ου γύρου, δεδομένων των προαναφερθέντων περί χειραφέτησης των λαϊκών βάσεων από τις πολιτικές τους ηγεσίες: άλλωστε και κάποιοι «υπαρχηγοί» διαφοροποιήθηκαν ήδη από τη φιλομακρονική τοποθέτηση των υποψηφίων των κομμάτων τους).

Πρώτον, ψηφίζεται από τα στρώματα – μεγάλες ηλικίες, υψηλά εισοδήματα, άτομα υψηλής μόρφωσης – που δεν κάνουν εκλογική αποχή (ενώ στον 1ο γύρο απέσχε το 42% των νέων).

Δεύτερον,  πολλοί πολίτες ενστερνίζονται πτυχές των προγραμμάτων των ακραίων ή των αντισυστημικών υποψηφίων (εν προκειμένω την αγωνία πολλών γηγενών Γάλλων για αλλοίωση της εθνολογικής σύνθεσης της χώρας, θέλουν δε να ακουστεί η φωνή αγωνίας ή δυσαρέσκειας), χωρίς ωστόσο να προσχωρούν ολικά στις θέσεις τους. Θέλουν επομένως να τους ψηφίσουν μέχρι του σημείου – το οποίο αναζητούν – που θα καταστήσουν τη φωνή τους ευήκοη, αλλά δεν θα τους κάνουν και κυβερνήτες της χώρας.

Πάντων τούτων λοιπόν συνεκτιμωμένων, είναι δεδομένη η νίκη του εξερχόμενου προέδρου; Απάντηση: Μία ημέρα στην πολιτική είναι χρόνος πολύς. Το δάγκωμα ενός πιθήκου ίσως άλλαξε τη μοίρα της Ελλάδας το 1920. Η απρονοησία ενός αρχιδούκα το 1914 άλλαξε τη μοίρα του κόσμου. Δεν θα ήθελα να σκεφθώ τι θα μπορούσε να σημαίνει για τη Γαλλία αλλά και το όλο ευρωπαϊκό αρχιτεκτόνημα ένα έγκλημα μουσουλμάνων, που θα μπορούσε να οργανωθεί και από δυνάμεις οι οποίες θα ήθελαν να πλήξουν τον δυτικό κόσμο…

O καθηγητής Θανάσης Διαμαντόπουλος είναι συγγραφέας του έργου «Η κορύφωση του Εθνικού Διχασμού: Η δίκη των Εξι, «Αναγκαίο σφάλμα» ή «δικαστικός φόνος»;» που θα εκδοθεί μετά το Πάσχα από τις εκδόσεις Πατάκη.