Νέο στέλεχος του κοροναϊού που ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά σε Ισπανούς αγρότες εξαπλώνεται ταχύτατα σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης και πλέον αντιστοιχεί στην πλειονότητα των νέων κρουσμάτων Covid-19 σε αρκετές χώρες, και σε περισσότερο από το 80% στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μέχρι στιγμής πάντως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η μετάλλαξη αυξάνει την παθογένεια του ιού.

Διεθνής ομάδα ερευνητών που παρακολουθεί τις γενετικές μεταλλάξεις του ιού περιέγραψε την αξιοσημείωτη εξάπλωση του νέου στελέχους, το οποίο ονομάζεται 20A.EU1, σε μελέτη που δημοσιοποιήθηκε την Πέμπτη, μεταδίδουν οι Financial Times.

Η μελέτη δεν έχει ακόμα υποβληθεί για έλεγχο και δημοσίευση στον επιστημονικό Τύπο, παρουσιάζεται όμως ως προδημοσίευση στο αποθετήριο medRχiv.

Τα ευρήματα υποδεικνύουν πως άνθρωποι που επέστρεφαν από διακοπές στην Ισπανία μετέφεραν τον κοροναϊό στη χώρα και έπαιξαν ρόλο-κλειδί στην εξάπλωσή του όλη την Ευρώπη, εγείροντας ερωτήματα ως προς το αν το δεύτερο κύμα που σαρώνει την Ευρώπη θα μπορούσε να είχε μειωθεί με καλύτερη παρακολούθηση στα αεροδρόμια και σε άλλους μεταφορικούς κόμβους.

Κάθε παραλλαγή του ιού έχει τη δική της γενετική υπογραφή, μπορεί επομένως να ιχνηλατηθεί η προέλευσή της. «Από την εξάπλωση του 20A.EU1 φαίνεται ξεκάθαρο πως τα μέτρα αποτροπής του ιού που βρίσκονταν σε ισχύ συχνά δεν ήταν αρκετά για να σταματήσουν την περαιτέρω μετάδοση ποικιλομορφιών αυτό το καλοκαίρι» δήλωσε η Έμα Χοντκροφτ, εξελικτική γενετίστρια στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας και μια από τους συγγραφείς της μελέτης.

Οι ερευνητικές ομάδες σε Ελβετία και Ισπανία σπεύδουν τώρα να εξετάσουν τη συμπεριφορά του ισπανικού στελέχους για να διαπιστώσουν αν ο μεταλλαγμένος ιός είναι πιο θανατηφόρος ή πιο μολυσματικός από άλλα στελέχη.

Το νέο στέλεχος διαφέρει από άλλα σε έξι σημεία του γονιδιώματος που έχουν υποστεί μεταλλάξεις.

Η Χόντκροφτ τόνισε πάντως πως «δεν υπάρχουν αποδείξεις πως η ταχεία εξάπλωση της παραλλαγής οφείλεται σε μετάλλαξη που αυξάνει τη μετάδοση ή επηρεάζει το κλινικό αποτέλεσμα». Τόνισε όμως επίσης πως ο 20A.EU1 δεν μοιάζει με καμία εκδοχή του Sars-Cov-2 – που έχει συναντήσει μέχρι στιγμής. «Δεν έχω δει άλλο στέλεχος με αυτού του είδους τη δυναμική, όσο καιρό εξετάζω γονιδιωματικές ακολουθίες του κοροναϊού στην Ευρώπη», είπε.

Ο Τζόζεφ Φάουερ, γενετιστής επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο Γέιλ, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία, δήλωσε πως «χρειαζόμαστε περισσότερες τέτοιες μελέτες για να βρούμε μεταλλάξεις που εμφανίζονται συχνά στον πληθυσμό, και στη συνέχεια να τις αντιστρέψουμε, για να δούμε αν κάνουν τον ιό πιο μεταδοτικό».

Η νέα μετάλλαξη πρωτοεμφανίστηκε σε αγρότες γης στη βορειοανατολική Ισπανία τον Ιούνιο και εξαπλώθηκε γρήγορα στον τοπικό πληθυσμό, σύμφωνα με τη μελέτη.

Οι ερευνητές συμπεραίνουν πως η «ριψοκίνδυνη συμπεριφορά» των Ισπανών τουριστών -όπως το να αγνοούν τις οδηγίες για τήρηση αποστάσεων- βοήθησε στην εξάπλωση του νέου στελέχους.

Η έρευνα έδειξε πως το εν λόγω στέλεχος αντιστοιχεί σε περισσότερα από οκτώ στα δέκα κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 80% των κρουσμάτων στην Ισπανία, το 60% στην Ιρλανδία και έως 40% στην Ελβετία και τη Γαλλία.

H Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται στις χώρες που κάλυψε η μελέτη.