«Οι κυβερνήσεις πρέπει να προχωρήσουν σε μαζικά τεστ των πληθυσμών για μολύνσεις από τον ιό του κορωνοϊού. Χωρίς τεστ, τα σχολεία δεν πρέπει να ανοίξουν. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα παιδιά μεταδίδουν τη λοίμωξη. Και η μάσκα προσώπου τόσο στα σχολεία όσο και σε άλλους δημόσιους χώρους πρέπει να επιβάλλεται». Αυτά δηλώνει στο «Βήμα» ο κορυφαίος ιολόγος του Πανεπιστημίου Κολούμπια των ΗΠΑ, Βίνσεντ Ρακανιέλο, ο οποίος εκφράζει παράλληλα την ανησυχία του για την εξέλιξη της πανδημίας και στη χώρα του. Δείχνει προβληματισμένος επίσης ενώπιον της νέας εκπαιδευτικής χρονιάς που μοιάζει ήδη χαμένη.

«Δεν πιστεύουν ότι είναι πρόβλημα»

Οπως δηλώνει χαρακτηριστικά «στις ΗΠΑ ο αριθμός των μολύνσεων από SARS-CoV-2 έχει εκτιναχθεί, επειδή πολλοί άνθρωποι δεν πιστεύουν ότι είναι πρόβλημα. Δεν φορούν μάσκα, δεν κρατούν αποστάσεις, πηγαίνουν σε μπαρ και εστιατόρια και γενικώς δεν ακολουθούν τους κανόνες ασφαλείας. Τα σχολεία θα ανοίξουν τον Σεπτέμβριο και θα είναι μια πραγματική καταστροφή γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις τα τεστ στον πληθυσμό τους θα είναι ανεπαρκή. Θα υπάρξουν εκατοντάδες νέες μολύνσεις και ακόλουθοι θάνατοι, από τον καταλυτικό παράγοντα της μετάδοσης από παιδιά».

«Η λύση μέχρι να βρούμε το εμβόλιο είναι τα καθημερινά, φτηνά τεστ. Τα τεστ που με ένα δολάριο θα σου δίνουν σε 15 λεπτά το αποτέλεσμα. Ατυχώς δεν τα έχουμε ακόμη, ενώ τα τεστ σήμερα είναι αργά και δαπανηρά» καταλήγει στη σύντομη κουβέντα μας, που έγινε με αφορμή τις ανακοινώσεις που γίνονται πανευρωπαϊκά αυτή την περίοδο, εν όψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς.

Αποφάσεις χωρίς προβλέψεις

Στην Ελλάδα τα σχολεία ανοίγουν στις 7 Σεπτεμβρίου, με μοναδικά μέτρα την υποχρεωτική χρήση μάσκας σε εκπαιδευτικούς και μαθητές (από το νηπιαγωγείο) και τα χωριστά διαλείμματα ανά ομάδες. Το υπουργείο Παιδείας βιάστηκε να ανακοινώσει σε απόλυτο ύφος τις αποφάσεις του για το θέμα, ειδικά σε περίοδο όπου καταγράφονται σταθερά άνω των 220 κρουσμάτων του κορωνοϊού σε ημερήσια βάση και με την ανησυχία των πολιτών να αυξάνεται. Με το δεδομένο δε ότι το υπουργείο φέρνει όλους τους μαθητές στα σχολεία, χωρίς να έχει προβλέψει μικρότερες τάξεις ή κοινωνικές αποστάσεις πλην των ξεχωριστών διαλειμμάτων, είναι προφανές ότι δημιουργεί κυρίως προβληματισμό, παρά συναίσθημα ασφάλειας.

Οι προϋποθέσεις για το άνοιγμα

Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Βήματος» (οι επίσημες αναλυτικές ανακοινώσεις της κυβέρνησης επί του θέματος αναμένεται να γίνουν αύριο Δευτέρα), τα σχολεία θα ανοίξουν με τις παρακάτω προϋποθέσεις:

  • Ολοι οι μαθητές θα βρίσκονται στον αγιασμό των σχολείων τους το πρωί της 7ης Σεπτεμβρίου και η μάσκα θα είναι υποχρεωτική μόνο στους εσωτερικούς χώρους και όχι στο προαύλιο κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων. Ο αγιασμός θα γίνει ανά ομάδες μαθητών, όπου και θα μοιραστούν τα βιβλία.
  • Θα δοθούν συγκεκριμένες οδηγίες από την επιτροπή των ειδικών των συναρμόδιων υπουργείων για τη χρήση της μάσκας από τους μαθητές, αλλά το ερώτημα παραμένει πώς θα ελέγχεται η χρήση τους όταν ένας εκπαιδευτικός σε κάθε τάξη (υπό τη ζέστη των πρωινών του Σεπτέμβρη) θα πρέπει να ελέγχει τουλάχιστον 25 παιδιά σε αίθουσες χωρίς κλιματισμό. Για τα νηπιαγωγεία το θέμα μοιάζει ακόμη πιο σύνθετο.
  • Το μέτρο των απουσιών που δεν θα σημειώνονται σε περιπτώσεις ευπαθών ομάδων ή ασθενών από κορωνοϊό επιστρέφει, ενώ θα ζητούνται για αυτές εκτός από υπεύθυνες δηλώσεις και άλλα δικαιολογητικά.
  • Τα ολοήμερα σχολεία θα λειτουργήσουν κανονικά.
  • Θα δοθούν σύντομα οδηγίες για σχολικά γεύματα που θα γίνονται κανονικά.
  • Δεν θα γίνονται εκδρομές και σχολικά συνέδρια.
  • Θα ισχύσουν τα μέτρα για αερισμό των σχολικών αιθουσών, απολυμάνσεις, αντισηπτικά καθώς και ειδικά μέτρα για τη λειτουργία των κυλικείων.
  • Θα υπάρχει πρωτόκολλο στη διαχείριση κρουσμάτων, που δεν θα αφορά όμως συνολικό κλείσιμο σχολείου, αλλά έλεγχο των περιπτώσεων σε μικρότερες ομάδες.

Δερμιτζάκης

«Δύσκολη άσκηση αν δεν μειωθούν τα κρούσματα»

«Το να ανοίξουν τα σχολεία, αν δεν μειώσουμε τα κρούσματα του ιού που καταγράφονται καθημερινά, θα είναι μια δύσκολη άσκηση» λέει στο «Βήμα» ο καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γενεύης κ. Μανώλης Δερμιτζάκης. «Μια πιο σοφή απόφαση θα ήταν το υπουργείο Παιδείας να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας καθυστέρησης λίγων ημερών για να επανεξετάσει την κατάσταση».

«Επιπλέον, το υπουργείο Παιδείας δείχνει μια απόλυτη στάση σχετικά με τη λειτουργία των σχολείων, ενώ μια πιο ευέλικτη στάση, ειδικά όταν έχουμε πολλά ενεργά κρούσματα και η διαχείριση των μαθητών σε μεγάλες συγκεντρώσεις είναι γενικά πιο δύσκολη, θα ήταν πιο ευπρόσδεκτη» αναφέρει ο κ. Δερμιτζάκης και προσθέτει ότι «στην εφαρμογή του το μέτρο της μάσκας θα είναι δύσκολο. Καταλαβαίνω τις κοινωνικές προεκτάσεις, αλλά πιστεύω ότι θα ήταν πιο ασφαλές το μέτρο της εκ περιτροπής λειτουργίας των σχολείων για 1-2 εβδομάδες μέχρι να καταφέρουμε χαμηλό αριθμό κρουσμάτων».

Σχέδιο για κάλυψη των μασκών από την Αυτοδιοίκηση

Το υπουργείο Εσωτερικών έχει προετοιμάσει σχέδιο να καλυφθούν μέσω της Αυτοδιοίκησης με μάσκες όλοι οι μαθητές για όσο διάστημα χρειαστεί, ανακοίνωσε την Παρασκευή ο υπουργός Εσωτερικών κ. Τάκης Θεοδωρικάκος. Τόνισε ακόμη ότι θα γίνουν 9.500 προσλήψεις για την καθαριότητα των σχολείων.

Online οι διαλέξεις, σε μικρές ομάδες τα εργαστήρια

Μια εξεταστική περίοδος με τη μέθοδο που έγινε και τον Ιούνιο (συνδυασμό διά ζώσης και «εξ αποστάσεως») θα είναι και η επόμενη του Σεπτεμβρίου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ θα ακολουθήσει ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο στο ίδιο μοτίβο.

Οπως αναφέρουν οι πληροφορίες του «Βήματος», η οδηγία που θα δοθεί θα είναι οι διαλέξεις των καθηγητών στα αμφιθέατρα να ξεκινήσουν online, ενώ τα εργαστήρια, και οι κλινικές ασκήσεις στα τμήματα που το απαιτούν (όπως π.χ. οι ιατρικές σχολές) θα γίνονται με φυσική παρουσία σε μικρές ομάδες και με μέτρα προστασίας.

Οπως προβλέπει ο σχεδιασμός του υπουργείου Παιδείας θα ενισχυθεί η διδασκαλία σε μικρές ομάδες συνεργασίας, μια μορφή «ενισχυτικής» μάθησης, ενώ θα δοθεί οδηγία σε πολυπληθή αμφιθέατρα για διαλέξεις μέσω Διαδικτύου. Μαθήματα με μικρό αριθμό φοιτητών θεωρητικών σπουδών ως 50 άτομα θα γίνονται κανονικά διά ζώσης.

Σε κάθε περίπτωση βέβαια, τις σχετικές αποφάσεις θα πάρουν τα ίδια τα πανεπιστήμια στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου χαρακτήρα τους. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες θα εγγραφούν ηλεκτρονικά, αλλά θα προσέλθουν και αυτοπροσώπως στις γραμματείες των τμημάτων τους, ειδικά οι πρωτοετείς. Θα αποφευχθούν οι συναθροίσεις και θα προτιμούνται οι διαλέξεις μέσω Διαδικτύου και οι συναντήσεις σε μικρές ομάδες. Για τον λόγο αυτόν, θα δοθούν υποτροφίες σε μεταπτυχιακούς φοιτητές ή υποψήφιους διδάκτορες των ΑΕΙ για να αναλάβουν τον συντονισμό των τμημάτων αυτών και των μικρών ομάδων «μελέτης».

Η χρήση μάσκας θα είναι υποχρεωτική και στους ανοικτούς και στους κλειστούς κοινόχρηστους χώρους των ΑΕΙ λόγω του υψηλού συγχρωτισμού των φοιτητών, καθώς και στους κοινόχρηστους χώρους των εστιών.