Σε κλοιό πιέσεων βρίσκεται ο Ζόραν Ζάεφ. Καθώς η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται -ουσιαστικά- σε προεκλογική περίοδο, μετά την άρνηση της ΕΕ να δώσει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ο απερχόμενος πρωθυπουργός επιχειρεί ασκήσεις ισορροπίας μεταξύ των πιέσεων της εθνικιστικής αντιπολίτευσης και της ανάγκης να πείσει τους πολίτες ότι παρά το ευρωπαϊκό «όχι», η ευρωπαϊκή προοπτική είναι η μοναδική επιλογή για την χώρα.
Στη συνέντευξή του στο euronews την Δευτέρα, ο Ζόραν Ζάεφ επιχείρησε να μεταθέσει τις ευθύνες στην ΕΕ, υπογραμμίζοντας ότι το «όχι» εκ των πραγμάτων επηρεάζει την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Η αναφορά περί «παγώματος» χτύπησε καμπανάκια σε ΕΕ και Αθήνα, που αμφότερες έσπευσαν να υπενθυμίσουν στον Ζόραν Ζάεφ το «καθήκον» του, δηλαδή την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Οι αντιδράσεις αυτές υποχρέωσαν τον Ζόραν Ζάεφ να ξεκαθαρίσει ότι η Συμφωνία των Πρεσπών θα εφαρμοστεί «μέχρι τέλους». Πρόκειται για μια δήλωση που επαναφέρει τον απερχόμενο πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας στην θέση του πολιτικού προσώπου που είχε την ευθύνη της διαπραγμάτευσης και της υπογραφής της Συμφωνίας των Πρεσπών μαζί με τον Αλέξη Τσίπρα.
«Η Συμφωνία των Πρεσπών θα εφαρμοστεί»
«Θα εφαρμόσουμε τη Συμφωνία των Πρεσπών μέχρι τέλους. Το ίδιο αναμένουμε και από την ελληνική πλευρά». Αυτό είναι το μήνυμα του Ζόραν Ζάεφ σύμφωνα με τηλεγράφημα του ειδησεογραφικού πρακτορείου «MIA».
Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε ο Ζόραν Ζάεφ τόνισε: «Οριστικά προχωρούμε στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Σε αυτή έχουν ενσωματωθεί τα (ενταξιακά) κεφάλαια. Ολοκληρώνουμε με επιτυχία τις παρατηρήσεις που προήλθαν από την ελληνική πλευρά, και τις οποίες και οι ίδιοι εντοπίσαμε. Αναμένουμε και η ελληνική πλευρά να προβεί σε συγκεκριμένα βήματα, όπως η αλλαγή των πινακίδων. Στόχος είναι να στείλουμε αδιαμφισβήτητο μήνυμα ότι η Συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να εφαρμοστεί μέχρι τέλους, διότι οδηγεί σε στρατηγική εταιρική σχέση, οφέλη για τη χώρα μας, μας φέρνει ένα νέο φίλο -τον νότιο γείτονά μας- και ανοίγει πολλές προοπτικές».
Σύμφωνα με το «ΜΙΑ» ο απερχόμενος πρωθυπουργός τόνισε ότι αποτελεί «φυσική και πρακτική ανάγκη να διαφυλάξουμε, να καλλιεργήσουμε και να εφαρμόσουμε τη Συμφωνία των Πρεσπών η οποία, όπως τόνισε, επέτρεψε την ένταξή μας στο ΝΑΤΟ και, παρότι απογοητευθήκαμε από την ΕΕ, συνιστά την πλέον σοβαρή εγγύηση για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων».
Ο ίδιος ξεκαθαρίζει ότι: «Στόχος ήταν να σταλεί μήνυμα προς την ΕΕ, και όχι προς τον ελληνικό λαό ή τους πολιτικούς, να μεριμνήσει για τα (ενταξιακά) κεφάλαια, διότι πρέπει να τα ανοίξουμε το συντομότερο δυνατόν. Έχει αλλάξει το Σύνταγμα του κράτους, η αλλαγή του ονόματος εφαρμόζεται παντού, έχει καταστεί καθημερινότητα.
»Λυπάμαι που η αντιπολίτευση δεν το χρησιμοποιεί. Έτσι στέλνει ένα πολύ σοβαρό μήνυμα, πρώτα απ’ όλα για μη σεβασμό του Συντάγματος, ενώ έχει φιλοδοξίες και προτίθεται να ανέλθει στην εξουσία. Τι θα γίνει εάν καταστεί εξουσία; Αμέσως προκλήσεις και δύο-τρία νέα βέτο. Ο Θεός ας μην επιτρέψει να σκεφτούμε καν ένα τέτοιο ενδεχόμενο».
Σύμφωνα με το «ΜΙΑ» η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί «τίτλο ιδιοκτησίας» και ο Ζόραν Ζάεφ τόνισε ότι αυτή αποτελεί εγγύηση της εδαφικής κυριαρχίας και ακεραιότητας της χώρας, κάτι που σύμφωνα με τον ίδιο δεν ήταν εφικτό δίχως να επιλυθεί το πρόβλημα της ονομασίας.
«Τα δύο τρίτα της Συμφωνίας αναφέρονται στη στρατηγική εταιρική σχέση, στην οικονομία, στην κοινωνική και υγειονομική προστασία, στην άμυνα, στην ασφάλεια, στις πολλές προοπτικές που πρέπει να βλέπουμε μέσα από τις δυνατότητες που διαμορφώνονται και για τις δύο χώρες» υπογράμμισε ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας και πρόσθεσε ότι δεν έχει χαθεί η ελπίδα για το άνοιγμα των (ενταξιακών) κεφαλαίων.
«Εάν η Ευρώπη χρειάζεται χρόνο, θα τον έχει. Εάν πρέπει οι ηγέτες να συζητήσουν, θα συζητήσουν. Εάν χρειάζονται και νέες μεθοδολογίες, θα ενσωματωθούν. Εμείς είμαστε μία νησίδα στην ΕΕ. Όλες γύρω μας είναι χώρες-μέλη. Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση. Λάβαμε γενναίες αποφάσεις, ανεξάρτητα από τις πολιτικές καριέρες. Θα ενταχθούμε. Η ένταξη στο ΝΑΤΟ έχει τελικά ολοκληρωθεί. Δεν υπάρχουν διλήμματα σχετικά με αυτό. Δυστυχώς, η ευρωπαϊκή προοπτική έχει αναβληθεί, αλλά δεν υπάρχει και γι’ αυτή εναλλακτική λύση. Αυτό είναι σαφές. Κάναμε όλα αυτά για να επιτύχουμε τα οικονομικά πρότυπα» κατέληξε, σύμφωνα με το τηλεγράφημα, ο Ζάεφ.
Οι δηλώσεις στο Euronews
Μιλώντας στην απεσταλμένη του euronews στα Σκόπια, ο Ζόραν Ζάεφ εξήγησε ότι συγκεκριμένα άρθρα της Συμφωνίας συνδέονται με το άνοιγμα κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας του. Όπως είπε, φυσικά η Βόρεια Μακεδονία δεν περιμένει άμεση ένταξη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όμως ένα «ναι» από τους «28» θα αποτελούσε το κίνητρο, ώστε και η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία να συνεχίσουν στον σωστό δρόμο.
«Υπάρχει σύνδεση μεταξύ της εφαρμογής της Συμφωνίας και του ανοίγματος και κλεισίματος των κεφαλαίων ένταξης. Ειδικά για την εσωτερική χρήση σε κάποιες περιπτώσεις. Υπάρχει σύνδεση, διότι οι Έλληνες φίλοι μας το δέχθηκαν πως μπορούμε να τα καταφέρουμε λόγω του μέλλοντος που έχει η Βόρεια Μακεδονία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και στο πλαίσιο αυτό, δεν υπάρχει δυνατότητα υλοποίησης της Συμφωνίας των Πρεσπών. Μέρος της θα παγώσει, διότι δεν είναι δυνατή η εφαρμογή της. Θα προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε κάποιες διατάξεις, όμως τα δύο συνδέονται μεταξύ τους, διότι η διαδικασία εναλλαγής των κεφαλαίων σημαίνει ότι θα παραδώσουμε την εθνική μας κυριαρχία στην Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε ο Ζόραν Ζάεφ.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας τόνισε πως η ευρωπαϊκή προοπτική είναι η μοναδική επιλογή για τη χώρα του και εν γένει τα δυτικά Βαλκάνια, διότι σε διαφορετική περίπτωση οι εξελίξεις θα είναι δυσάρεστες τόσο για την περιοχή όσο και για ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο.
Όπως χαρακτηριστικά είπε, «δεν υπάρχει εναλλακτική για εμάς και το γνωρίζουμε καλά. Δεν υπάρχουν άλλες προσφορές που να μπορούν να αποτελέσουν εναλλακτικές επιλογές. Διότι οι άλλες προσφορές, αν και υπάρχουν, δεν μας προσφέρουν δημοκρατία, κράτος δικαίου, ελευθερίες. Αν τα φώτα από τα άστρα στη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σβήσουν, τότε εδώ θα πέσει σκοτάδι. Και στο σκοτάδι θα χάσουμε τους εαυτούς μας. Διότι, αν υπάρξει θετικό έδαφος για ριζοσπαστικοποίηση, για την επάνοδο του εθνικισμού, αυτό θα προκαλέσει μεγάλη ζημιά σε όλα τα Βαλκάνια. Κι όταν τα Βαλκάνια έχουν πρόβλημα, τότε η Ευρώπη θα έχει πρόβλημα».
