Ενα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για τη ζωή και τη δράση της Αγίας Φιλοθέης υπήρξε η τελευταία σκηνοθετική δουλειά της Μαίρης Χατζημιχάλη-Παπαλιού και θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του 21ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, όπου θα κάνει την πρεμιέρα του. Τίτλος του, «Φιλοθέη, η Αγία των Αθηνών».
Το έργο της Αγίας Φιλοθέης θεωρείται σπουδαίο και συνδέεται με ένα ολόκληρο κεφάλαιο της ιστορίας της πόλης των Αθηνών. Ωστόσο, η Αγία Φιλοθέη δεν είναι τόσο γνωστή στους Ελληνες και αυτό ακριβώς ευελπιστεί να κάνει η ταινία: Να καλύψει το κενό.
Τον 16ο αιώνα, μέσα στην Τουρκοκρατία, μια γυναίκα από την Αθήνα τόλμησε να υψώσει το ανάστημά της απέναντι στην εξουσία του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Πληρώνοντας από την προσωπική της περιουσία τα έξοδα, ελευθέρωσε άνδρες και γυναίκες από τα σκλαβοπάζαρα και άλλους τους φυγάδευσε και άλλους τους κράτησε ελεύθερους να ζήσουν από τη δική της γη. Η γυναίκα πίστευε στην ισότητα των ανθρώπων, ανεξαρτήτως θρησκείας, χρώματος και εθνικότητας.
Ηταν επίσης ο άνθρωπος που ίδρυσε το πρώτο σχολείο γυναικών στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Προετοίμαζε τις γυναίκες να ζήσουν αυτόνομες και πρόσφερε επαγγελματική εκπαίδευση σε περισσότερες από δύο χιλιάδες μαθητευόμενες. Εκτισε νοσοκομεία με δωρεάν παροχή νοσηλείας σε Ελληνες, Τούρκους και Φράγκους και πρόσφερε καταφύγιο σε γυναίκες κακοποιημένες ή εγκύους, έκθετες στον λιθοβολισμό. Τις φυγάδευσε στα νησιά μέσα από τα υπόγεια αρχαία περάσματα της Αθήνας.
Και όπως ήταν φυσικό να γίνει, η δράση της προκάλεσε αντιδράσεις από τους κατακτητές και το κατεστημένο. Η Φιλοθέη φυλακίστηκε, βασανίστηκε και βρήκε μαρτυρικό θάνατο το 1589.
«Αν κάτι λείπει σήμερα από τον σύγχρονο άνθρωπο, είναι η συλλογική μνήμη» λέει η Μαίρη Χατζημιχάλη-Παπαλιού που έγραψε η ίδια το σενάριο της «Αγίας Φιλοθέης», με τον δρα Θεολογίας Γεώργιο Τσούπρα να έχει αναλάβει την έρευνα.
«Δημιουργώ σημαίνει θυμάμαι. Το παρελθόν δεν είναι μια τελειωμένη υπόθεση. Είναι εξίσου πραγματικό με το παρόν. Ειδικά ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών, για τα οποία η Αγία Φιλοθέη πάλεψε τέσσερις ολόκληρους αιώνες πριν. Ηταν μια πάλη που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα».
Η ταινία έχει τη στήριξη της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO και του Κέντρου UNESCO για τις Γυναίκες και την Ειρήνη στα Βαλκάνια. Στους υπόλοιπους συντελεστές θα βρούμε τον Βαγγέλη Κουλίνο (διεύθυνση φωτογραφίας), τον Γιάννη Τσιτσόπουλο (μοντάζ) και τον Μάριο Αριστόπουλο (μουσική).
Η ταινία «Φιλοθέη, η Αγία των Αθηνών» της Μαρίας Χατζημιχάλη-Παπαλιού θα προβληθεί την Κυριακή 3 Μαρτίου, στις 20.00, στην Αίθουσα «Παύλος Ζάννας» – Κτίριο Ολύμπιον και την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2019, στις 13.00, στην Αίθουσα «Τζον Κασσαβέτης» – Αποθήκη 1 στο Λιμάνι.
