Ταινιοθήκη της Ελλάδος: Πρωτοπορία ξανά!

Υστερα από τρία χρόνια διακοπής λειτουργίας του, το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου γιορτάζει τα ένατά του γενέθλια με ένα πραγματικά πολύ γερό πρόγραμμα

Με την τελευταία ταινία του Ζαν-Λικ Γκοντάρ «Το βιβλίο των εικόνων», ένα κινηματογραφικό δοκίμιο στο οποίο ο γάλλος auteur ενσωματώνει σκληρές εικόνες απ’ όσα συμβαίνουν στον σύγχρονο κόσμο, που θα προβληθεί σε πανελλήνια πρεμιέρα, αρχίζει ύστερα από τρία χρόνια απουσίας το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, που εφέτος θα διεξαχθεί από τις 17 έως 29 Οκτωβρίου 2018 στην Ταινιοθήκη (αίθουσες 1, 2) και στο Exile Room.

Η έναρξη θα γίνει την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου (είσοδος μόνο με προσκλήσεις).

Πιστό στις θεματικές του το Φεστιβάλ έχει ισχυρό διεθνές διαγωνιστικό πρόγραμμα με αφιερώματα σε σπουδαίους αβανγκάρντ δημιουργούς, όπως ο underground αμερικανός σκηνοθέτης Μαρκ Ράπαπορτ, τον οποίο το Φεστιβάλ τιμά με μεγάλο αφιέρωμα που περιλαμβάνει και την παγκόσμια πρεμιέρα της νέας ταινίας του «Ο παππούς της Αμερικής» (2018), η φεμινίστρια σκηνοθέτρια Σιαολού Γκουό και ο γάλλος αβανγκάρντ δημιουργός Φιλίπ Γκραντριέ, στους οποίους παρουσιάζει μεγάλα αφιερώματα σε συνεργασία με το British Council και το Γαλλικό Ινστιτούτο της Ελλάδας. Ολοι τους θα παραδώσουν masterclass.

Συνολικά θα προβληθούν 100 ταινίες, ενώ έχουν προγραμματιστεί και τέσσερις δωρεάν προβολές για το κοινό, ενώ στα δύο διαγωνιστικά προγράμματα οι ταινίες που φιλοξενούνται κάνουν πρεμιέρα στην Ελλάδα. Στο πρώτο Διαγωνιστικό Τμήμα του 9ου AAGFF, το 2Narrate or Not/Aφηγηματικά + όχι, θα παιχθούν ταινίες όπως «Ο καιρός του διαβόλου» του Φιλιππινέζου Λαβ Ντίαζ, το τετράωρο ασπρόμαυρο μιούζικαλ, όπως και το «Σοφία Αντίπολις» του Βιρζίλ Βερνιέ, ο οποίος με φόντο την ομώνυμη βιομηχανική περιοχή της Γαλλίας εξετάζει τις επιπτώσεις του θανάτου ενός νεαρού κοριτσιού, αλλά και το «Μίλα» της γαλλίδας φωτογράφου αρμενικής καταγωγής Βαλερί Mασαντιάν.

Το δεύτερο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου απευθύνεται σε πρωτοεμφανιζόμενους δημιουργούς με «φρέσκια» ματιά (First Look/Πρώτη Ματιά). Ανάμεσα στις ταινίες που θα προβληθούν είναι το hip-hop musical «Με λένε Μαΐσα» του Γκας Κρίγκερ, με θέμα την αστυνομική βία στην Αμερική, και το ντοκιμαντέρ του Φίλιπ Γέντικε «Σκάσε και παίζε πιάνο», με ήρωα τον απρόβλεπτο και πολυτάλαντο μουσικό Τσίλι Γκονζάλες. Ο γερμανός σκηνοθέτης θα παρευρεθεί στην προβολή. Μετά το τέλος της ταινίας (Σάββατο 20/10, 21.15) θα ακολουθήσει πάρτι στο «Σκουφάκι» (Σκουφά 47).

Η ενότητα Midnight Stories/Νυχτερινές Ιστορίες περιλαμβάνει ταινίες-έκπληξη με χιούμορ και απρόσμενη οπτική, ανάμεσα στις οποίες η «Κασάνδρο, ο εξωτικός!» της Μαρί Λοζιέ, στην οποία πρωταγωνιστεί ένας τραβεστί κατσέρ που καταρρίπτει πανηγυρικά όλα τα μάτσο στερεότυπα, και στις Special Screenings/Ειδικές Προβολές θα βρούμε το κινηματογραφικό πορτρέτο της γιαπωνέζας καλλιτέχνιδας Γιαγόι Κουσάμα με τίτλο «Κουσάμα – άπειρο», αλλά και το ντοκιμαντέρ για τον διάσημο φωτογράφο Γκάρι Γουίνογκραντ με τίτλο «Γκάρι Γουίνογκραντ: Ολα φωτογραφίζονται». Οι μουσικόφιλοι θα έχουν επίσης την τιμητική τους με μια σειρά από ταινίες μουσικής θεματολογίας («Οι Velvet Underground παίξαν στο σχολείο μου», «Εδώ για ν’ ακουστώ: η ιστορία των Slits»), ενώ ενδιαφέρον έχει και το θέμα του ντοκιμαντέρ «Το Χόλιγουντ του Χίτλερ» για τον προπαγανδιστικό κινηματογράφο του Τρίτου Ράιχ.

Στο τμήμα Restored and Beautiful/Αποκατεστημένες και Υπέροχες θα προβληθούν σε νέες κόπιες ιστορικές ταινίες του βωβού και του ομιλούντος παγκόσμιου κινηματογράφου που έχουν αποκατασταθεί από την Ταινιοθήκη και άλλα σημαντικά κινηματογραφικά αρχεία. Η «Κοινωνική σαπίλα» του Στέλιου Τατασόπουλου, το «Κάποτε στη Δύση» του Σέρτζιο Λεόνε και η «Εβδομη σφραγίδα» του Ινγκμαρ Μπέργκμαν συγκαταλέγονται στο πρόγραμμα. Στο τμήμα Revolutionary Songs/Τα Τραγούδια της Επανάστασης θα παρουσιαστεί μια επιλογή ταινιών από διαφορετικές χρονικές περιόδους και χώρες του κόσμου με θέμα διάφορα κινήματα διεκδικήσεων που σφράγισαν την εποχή τους. Ταινίες όπως «Η Μπαλάντα του Τζο Χιλ» του Μπο Βίντερμπεργκ και το «Με ποια πλευρά είσαι; Τραγούδια, ποιήματα και εμπειρίες από την απεργία των ανθρακωρύχων» του Κεν Λόουτς.

Από το εφετινό Φεστιβάλ όμως δεν λείπουν και οι έλληνες δημιουργοί που σφράγισαν με την τέχνη τους το ελληνικό σινεμά. Με αφορμή την επιλογή της Ελευσίνας ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας για το 2021, η Tαινιοθήκη της Ελλάδος διοργανώνει αφιέρωμα με τίτλο Initiations/Μυήσεις. Οι δημιουργοί των ταινιών (Α. Αγγελίδη, Ρ. Κούνδουρος, Β. Σκούρα, αλλά και οι Ζ. Κοκτό και Ρ. Καράσκο) εμπνεύστηκαν το θέμα τους από τις μυητικές τελετές, την ανθρωπολογία, την ελληνική και διεθνή μυθολογία.

Επιπλέον, ένα αφιέρωμα στον σπουδαίο σκηνογράφο Γιώργο Ζιάκα επανέρχεται σε κάποιες από τις σημαντικότερες ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου και μια ταινία του Γιώργου Σταμπουλόπουλου. Στο πλαίσιο αυτό, στις 23 Οκτωβρίου (19.30, αίθουσα Α’) θα παρουσιαστεί και το νέο βραβευμένο βιβλίο του καλλιτέχνη με τίτλο «Γιώργος Ζιάκας – Θέατρο, Κινηματογράφος, Ζωγραφική» (εκδόσεις Θεμέλιο), ενώ νωρίτερα, στις 19 Οκτωβρίου (19.00, Μουσείο Κινηματογράφου της Ταινιοθήκης της Ελλάδος), εγκαινιάζεται και έκθεση με τις μακέτες και τα σκηνικά του Γιώργου Ζιάκα από τις ταινίες των Θ. Αγγελόπουλου και Γ. Σταμπουλόπουλου. To αφιέρωμα τιτλοφορείται «Ζωγραφίζοντας την οθόνη».

Tέλος το Φεστιβάλ θα έχει και ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα με μικρού μήκους ταινίες, όπως το «Αγανα, ξεραΐλα» της Μάρτα Ματέους και το «Aνίνα» που ο Αλκαίος Σπύρου γύρισε χωρίς διαλόγους μέσα σε ένα πλοίο μεταφοράς κοντέινερ.

Η αυλαία του 9ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου θα πέσει με την κλασική μαυρόασπρη ταινία «Μπελ Αντόνιο» (Ιταλία/Γαλλία, 1960) του Μάουρο Μπολονίνι, με τον Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και την Κλαούντια Καρντινάλε, σε σενάριο του Πιερ Πάολο Παζολίνι.

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ

Κριτική επιτροπή Διεθνούς Διαγωνιστικού: Εύα Ορμπανς (επιμελήτρια), Iόλη Ανδρεάδη (σκηνοθέτρια), Μαγιού Τρικεριώτη (σκηνογράφος), Μαρκ Ράπαπορτ (σκηνοθέτης) και Μενέλαος Καραμαγγιώλης (σκηνοθέτης, σεναριογράφος).

Κριτική επιτροπή Πρώτης Ματιάς: Αγγελος Φραντζής (σκηνοθέτης), Βασίλης Δούβλης (σκηνοθέτης) και Χέλμουτ Βιτς (κινηματογραφιστής, παραγωγός).