Εναν ακόμη αρνητικό παράγοντα για την τουριστική κίνηση στη χώρα προκαλεί η πολιτική αστάθεια μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία. «Η πρόβλεψη για την εφετινή χρονιά είναι σταυρόλεξο για καλούς λύτες» τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) κ. Ανδρέας Ανδρεάδης, εξηγώντας ότι είναι πολύ δύσκολο κανείς να κάνει εκτιμήσεις «λαμβάνοντας υπόψη την εκτεταμένη αβεβαιότητα σε όλα τα επίπεδα». Η ρευστότητα και η τάση για κρατήσεις της τελευταίας στιγμής συνεχίζουν να χαρακτηρίζουν και την αιχμή της περιόδου, καθώς ερώτημα αποτελεί το πώς θα εξελιχθούν οι τρομοκρατικές επιθέσεις, η κατάσταση στην Τουρκία, αλλά και οι πιθανές προσφυγικές ροές, σε περίπτωση που ενισχυθούν.
Το τελικό πρόσημο στις αφίξεις εφέτος θα κριθεί από την οδική κίνηση και τις εξελίξεις στην Τουρκία. Στα έσοδα αναμένεται μια οριακή αύξηση 1%-2% (από 140 ως 280 εκατ. ευρώ). Οι αεροπορικές αφίξεις κινούνται θετικά στα επίπεδα του αρχικού στόχου του ΣΕΤΕ, με αύξηση περίπου 5%. Αντίθετα, οι οδικές αφίξεις, που πέρυσι ανήλθαν στα 9 εκατ., εφέτος, με βάση τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου, καταγράφουν μείωση 8%. Ωστόσο η προσδοκία είναι ότι η εικόνα θα βελτιωθεί τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Αναπόφευκτες είναι οι συνέπειες στον εισερχόμενο τουρισμό από τις τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία καθώς «ψαλιδίζονται» οι ελπίδες για 1,3 εκατ. τούρκους τουρίστες το 2016 από 1,1 εκατ. που ήρθαν πέρυσι στη χώρα. Με το 75% αυτών να έρχεται τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ο κ. Ανδρεάδης θεωρεί «δεδομένο ότι θα χαθεί ένα κομμάτι». Αυτό θα επηρεάσει «αρνητικά κυρίως τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου (Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω) αλλά και τη Βόρεια Ελλάδα, η οποία στηρίζεται κυρίως στον οδικό τουρισμό».
Αντίστοιχα και οι αφίξεις από τη Ρωσία εκτιμάται ότι δεν θα ξεπεράσουν τις 700.000-800.000 εφέτος εξαιτίας των προβλημάτων που υπήρξαν τον Απρίλιο στη διαδικασία έκδοσης θεωρήσεων εισόδου.
«Οι συνθήκες αυτές εντείνουν την ανισότητα στην επικράτεια» υπογραμμίζει ο κ. Ανδρεάδης. Και συμπληρώνει ότι με βάση τα στοιχεία των αεροπορικών εταιρειών, παρά την αύξηση σε αεροπορικές θέσεις, «η ορμή της ζήτησης για Ελλάδα δείχνει να κοπάζει», προαναγγέλλοντας σύμπτυξη πτήσεων από το τέλος της εφετινής περιόδου και για το 2017 σε θερινούς προορισμούς όπως η Κρήτη και η Ρόδος και όχι τόσο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
«Η Ελλάδα σαφέστατα έχει γίνει πιο ακριβή λόγω της φορολογίας» δηλώνει και υπογραμμίζει ότι, αν δεν διαφοροποιηθούν οι φορολογικοί συντελεστές από το 2017 ή το αργότερο το 2018, για να κυμανθούν στον μέσο όρο των ανταγωνιστών, «η δυναμική του ελληνικού τουρισμού θα χαθεί τα επόμενα χρόνια». Εξάλλου, «αν το πακέτο είναι πιο ακριβό, απλά δεν έρχεται ο ταξιδιώτης» λέει. Τα προβλήματα αναμένεται να ενταθούν όταν «ανοίξουν» οι γειτονικοί προορισμοί της Τουρκίας και της Αιγύπτου. Εν τω μεταξύ, το 90% των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων κινείται με ζημιές, μια και η αύξηση των φορολογικών συντελεστών στερεί από τις επιχειρήσεις περίπου 800 εκατ. ευρώ, τα οποία οφείλονται στην αύξηση του ΦΠΑ στη διαμονή, στην εστίαση, στις αεροπορικές και ακτοπλοϊκές μετακινήσεις και στην κατάργηση των μειωμένων συντελεστών στα νησιά. Από την άλλη, «διαφεύγουν του φορολογικού πλαισίου 500 εκατ. ευρώ» επισημαίνει, τα οποία προκύπτουν από «γκρίζες» μισθώσεις καταλυμάτων (270 εκατ.) και απώλεια εσόδων από μη έκδοση αποδείξεων (230 εκατ. ευρώ).
Την ίδια ώρα το Brexit «επηρεάζει λιγότερο απ’ ό,τι αρχικά εκτιμήθηκε την κίνηση προς Ελλάδα» υποστηρίζει, χάρη στην ισοτιμία στερλίνας – ευρώ, η οποία κρατήθηκε στο 1,20, από το 1,30 που ήταν. Ο ΣΕΤΕ σχεδιάζει να αξιοποιήσει τη θετική συνθήκη της καλής ισοτιμίας, αλλά και την αστάθεια στην Τουρκία, για να κερδίσει μερίδιο για το 2017 από τη βρετανική αγορά ως τον Δεκέμβριο, υλοποιώντας ένα επιθετικό πρόγραμμα στη Μεγάλη Βρετανία, με early bookings που βασίζονται σε ελκυστικές τιμές.
Μείωση σε αφίξεις και έσοδα στο πεντάμηνο


Τη μείωση αφίξεων και εισπράξεων στο πρώτο πεντάμηνο του 2016 παρουσιάζουν τα στοιχεία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Τράπεζας της Ελλάδος. Πιο συγκεκριμένα, το διάστημα Ιανουαρίου – Μαΐου 2016 οι συνολικές αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών περιορίστηκαν κατά 1,3% και οι εισπράξεις κατά 6,2%. Τον Μάιο οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες μειώθηκαν κατά 10,4%, παρότι οι αφίξεις ενισχύθηκαν κατά 4,4%.
Florian Fleischer, TUI
«Είμαστε ευχαριστημένοι με την επίδοση της Ελλάδας»
Ικανοποιητικά εξελίσσεται για τον κορυφαίο ταξιδιωτικό οργανισμό TUI η τουριστική ζήτηση για Ελλάδα, παρά τη μετατόπιση της κίνησης προς τα δυτικά.
Ο ίδιος τονίζει: «Είμαστε ευχαριστημένοι με την επίδοση της Ελλάδας εφέτος. Οι κρατήσεις για τη θερινή περίοδο αυξάνονται, πάνω απ’ όλα στους μεγάλους ελληνικούς προορισμούς όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα, καθώς και στη Δυτική Πελοπόννησο και δτη Χαλκιδική. Και η Κως έχει ανακάμψει σημαντικά και καταγράφει μια αύξηση των κρατήσεων. Η κατάσταση στο Προσφυγικό φαίνεται να μην έχει καμία επίδραση στην απόφαση για κράτηση στην Κω» σημειώνει στο «Βήμα» ο επικεφαλής Product Management, Eastern Mediterranean της TUI Germany κ. Florian Fleischer. Και προσθέτει ότι «αυτή τη στιγμή το ζήτημα του Προσφυγικού φαίνεται να έχει αντίκτυπο μόνο στην απόφαση για κράτηση στη Λέσβο, όπου παρατηρούμε μια αυτοσυγκράτηση σε ό,τι αφορά τις κρατήσεις».
Εφέτος «παρατηρούμε μια γενικότερη αβεβαιότητα στους πελάτες μας. Κατά συνέπεια, η ζήτηση για ταξίδια στην Αίγυπτο, στην Τυνησία και στην Τουρκία έχει μειωθεί, ενώ ισχυρή ανάπτυξη έχει καταγραφεί για άλλες χώρες και προϊόντα». Συνολικά «παρατηρούμε μια στροφή στις ταξιδιωτικές ροές από την Ανατολική προς τη Δυτική Μεσόγειο, εκτός από την Ελλάδα, η οποία πηγαίνει πολύ καλά. Επί του παρόντος, ιδιαίτερα η Ισπανία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Κροατία επωφελούνται από μια αδύναμη ζήτηση στη Βόρεια Αφρική και στην Τουρκία» λέει αναφερόμενος στα προβλήματα στην Ανατολική Μεσόγειο και ειδικότερα στην Τουρκία και στην Αίγυπτο. «Αλλά ακόμη και μακρινοί προορισμοί καταγράφουν μεγάλη ζήτηση». Το Μεξικό, ο Μαυρίκιος και η Νότια Αφρική «αποδεικνύονται δημοφιλείς επιλογές».
Οι αλλαγές που φέρνει το Brexit στον τουρισμό, όπως υποστηρίζει, είναι ότι «λόγω της ελκυστικής εξέλιξης του νομίσματος, της ισοτιμίας στερλίνας – ευρώ, παρατηρούμε περισσότερες κρατήσεις από γερμανούς πελάτες στη Σκωτία και στην Ιρλανδία». Εν τω μεταξύ «την εφετινή τουριστική χρονιά η TUI συνεχίζει να διευρύνει τη θέση της ως ο μεγαλύτερος γερμανικός ταξιδιωτικός οργανισμός σε μια αγορά που συνολικά κινείται πτωτικά. Σε ποσοστό 21,6% το μερίδιο αγοράς της είναι σήμερα ενισχυμένο κατά μία περίπου ποσοστιαία μονάδα».
Για τον ίδιο το ελληνικό τουριστικό προϊόν έχει αναβαθμιστεί καθώς «η τουριστική βιομηχανία έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό και βελτίωσε την ελκυστικότητα της Ελλάδας για τους ταξιδιώτες». Η TUI «έχει εστιάσει κυρίως σε συνεργασίες με ξενοδοχεία και άνοιξε νέες μονάδες» σημειώνει, προσθέτοντας ότι οι επενδύσεις αυτές «έχουν αποδώσει επειδή η ποιότητα του ξενοδοχείου και το επίπεδο υπηρεσιών στην Ελλάδα δεν ήταν ποτέ τόσο υψηλά όσο σήμερα. Ενα μειονέκτημα είναι, δυστυχώς ακόμα, η κατάσταση στα αεροδρόμια» καταλήγει.

Κως
Ανακάμπτει σε κίνηση, με ζημιά στις εισπράξεις
Τις πληγές της στις αφίξεις φαίνεται να κλείνει το δίμηνο Ιουλίου η Κως, αν και σε έσοδα τα αποτελέσματα είναι ακόμη χαμηλά λόγω των προσφορών για την ενίσχυση της ζήτησης. «Το νησί της Κω δείχνει να ανακάμπτει σε επίπεδο αφίξεων καθώς ο ρυθμός κρατήσεων έχει σχεδόν φθάσει τα περυσινά δεδομένα, τουλάχιστον για τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο» δηλώνει η πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Κω κυρία Κωνσταντίνα Σβύνου. «Δυστυχώς όμως χάθηκαν οι πρώτοι μήνες της τουριστικής περιόδου, οι οποίοι και δεν αναπληρώνονται. Πέραν τούτου, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε ειδικές προσφορές, παρά τις φορολογικές επιβαρύνσεις, γεγονός που συνεπάγεται επισκέπτες χαμηλότερου εισοδηματικού επιπέδου, άρα και πολλαπλάσια μείωση στην αγορά και στην οικονομία του νησιού».
Θετική είναι η κίνηση από την αγορά της Αγγλίας, ενώ και η αγορά της Γερμανίας «δείχνει να ανακάμπτει, ειδικά μετά το επιτυχές πέρας του FVW» υπογραμμίζει. «Μεγάλο πλήγμα όμως αποτελεί η ολλανδική αγορά, με πτώση πάνω από 40%. Στο νησί καταγράφεται μια μείωση της τάξεως του 15%, η οποία όμως δεν είναι ισοκατανεμημένη μεταξύ καταλυμάτων, με αποτέλεσμα να καταγράφουμε μέση πτώση πληρότητας κοντά στο 30%».
Ο απόηχος της ετήσιας διοργάνωσης του κορυφαίου τουριστικού ειδησεογραφικού οργανισμού της Ευρώπης FVW Workshop ήταν ιδιαίτερα θετικός. Με την αποκατάσταση της εικόνας της Κω να αποτελεί βασική προτεραιότητα, το workshop πραγματοποιήθηκε στην Κω από 29 Ιουνίου ως 2 Ιουλίου στοχεύοντας στην αναστροφή του κλίματος για τον προορισμό και στην προώθηση του τουριστικού προϊόντος στη γερμανική αγορά. «Το νησί πέρασε τη μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Μέλημά μας αποτελεί το να επαναφέρουμε την εικόνα του και σε αυτή την κατεύθυνση σημαντικό ρόλο μεταξύ άλλων είχαν οι πρώτοι μας τουρίστες, που αποτέλεσαν και τους καλύτερους πρεσβευτές της Κω» υπογραμμίζει η πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων. Η ίδια προσθέτει ότι «μπορούμε να ελπίζουμε σε περαιτέρω μείωση της ψαλίδας αλλά και σε ένα πολύ καλό 2017, πάντα σε επίπεδο αφίξεων, αρκεί να έχουμε σταθερότητα και να μη γίνει κανένα «στραβοπάτημα» στη διαχείριση του Μεταναστευτικού».
Ωστόσο η πρόσφατη αναστάτωση στην Τουρκία δημιουργεί νέα δεδομένα. Τα τελευταία γεγονότα στη γείτονα χώρα έχουν «ιδιαίτερα αρνητική επίδραση στον τουρισμό της Κω» καθώς «καταγράφουμε πολλές ακυρώσεις διανυκτερεύσεων λόγω της απαγόρευσης στους κατόχους «πράσινου διαβατηρίου» να εξέλθουν από την Τουρκία» λέει η κυρία Σβύνου. «Βεβαίως υπάρχει η πιθανότητα αναδρομολόγησης των τουριστικών πακέτων από την Τουρκία στη χώρα μας και σε άλλους ευρωπαϊκούς προορισμούς, όμως η τουριστική μας άνοδος, πέραν του ότι κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσει να λειτουργεί λόγω συγκυριών, προαπαιτεί συνθήκες ηρεμίας και ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή» καταλήγει.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ