Τηλεμεταφορά πληροφορίας

Στην απόγνωσή του, ένας έφηβος μετανάστης εγκλωβισμένος στον φράχτη των Σκοπιανών ονειρεύεται ίσως το βράδυ πως είναι ο κάπτεν Κερκ του «Star Trek» και… με μια του διαταγή («Βeam me up, Scotty!») τηλεμεταφέρεται στη σωτηρία. Ωστόσο ο μετανάστης γνωρίζει ότι η τηλεμεταφορά είναι εφικτή μόνο στα παραμύθια. Ή, αν τη θέση του πάρει κάποιος σπουδαγμένος, γνωρίζει ότι αυτή είναι εφικτή μόνο στον κόσμο των κβάντων. Ειδικά όμως ένας δικός μας αναγνώστης γνωρίζει από πέρυσι (βλ. www.tovima.gr/science/article/?aid=669944) ότι κάτι το απίθανο ετοιμάζεται σε πανεπιστημιακά εργαστήρια, κάτι που ενδέχεται να κάνει την τηλεμεταφορά δυνατότητα και του δικού μας κόσμου –όχι μόνο εκείνου των λιλιπούτειων κβάντων.

Το πιο πρόσφατο επεισόδιο σε αυτό το θρίλερ μετεξέλιξης της επιστήμης του ανθρώπου –αλλά όχι και του ανθρωπισμού του κατ’ ανάγκην –διαδραματίστηκε τον Αύγουστο στο γερμανικό Πανεπιστήμιο της Ιένας (Friedrich-Schiller-Universität Jena): η ομάδα ερευνητών του καθηγητή Αlexander Szameit κατόρθωσε να «διακτινίσει» ένα πακέτο πληροφοριών, σε άλλον τόπο και σε χρόνο μηδέν.

Οπως εξήγησαν οι ερευνητές στην επιστημονική καταγραφή του πειράματος, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Laser & Photonics της 11ης Ιανουαρίου 2016 (βλ. http://arxiv.org/pdf/1509.06217v2.pdf), «η τηλεμεταφορά είναι η πιο πολυσυζητημένη εφαρμογή των αρχών της κβαντομηχανικής. Η σιωπηρή παραδοχή ήταν ότι κάτι τέτοιο έχει εγγενώς μη τοπικό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, περιορίζεται αποκλειστικά στα κβαντικά συστήματα. Με την εργασία μας αποδεικνύουμε ότι η έννοια αυτή μπορεί να γενικευθεί εύκολα και πέραν των κβάντων. Παρουσιάζουμε μια οπτική υλοποίηση του πρωτοκόλλου τηλεμεταφοράς, εντελώς ανεξάρτητη της μη τοπικότητας. Τα ευρήματά μας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες μεθόδους διανομής πληροφοριών και να επιτρέψουν την εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων και των δύο κόσμων –της κβαντικής και της κλασικής φυσικής -, ώστε να δομηθεί μια στιβαρή υβριδική υποδομή επικοινωνίας».

Για να καταφέρουν αυτή την τηλεμεταφορά πληροφορίας, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια ειδική διάταξη δεσμών λέιζερ. «Οπως συμβαίνει με την τηλεμεταφορά των φυσικών καταστάσεων των στοιχειωδών σωματιδίων», εξήγησε το μέλος της ομάδας δρ Marco Ornigotti, «οι ιδιότητες των φωτεινών ακτίνων μπορούν επίσης να τηλεμεταφερθούν, μέσω διεμπλοκής. Για να καταφέρεις τη διεμπλοκή, δένεις τις πληροφορίες που θέλεις να μεταδώσεις με μια συγκεκριμένη ιδιότητα του φωτός», είπε παραστατικά.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η κωδικοποίηση των πληροφοριών εμπλέχθηκε με μια συγκεκριμένη κατεύθυνση πόλωσης της ακτίνας λέιζερ. Η τηλεμεταφορά τους επιτεύχθηκε, αλλά σε περιορισμένη απόσταση. Οπως παραδέχθηκε ο Alexander Szameit, «με αυτή τη μορφή της τηλεμεταφοράς δεν μπορούμε να γεφυρώσουμε σημεία οποιασδήποτε απόστασης. Η τηλεμεταφορά στον κόσμο της κλασικής φυσικής λειτουργεί μόνο σε τοπικό επίπεδο». Πάντως, ακριβώς όπως συμβαίνει στον κβαντικό κόσμο –ή συνέβαινε στον κόσμο του «Star Trek» -, η πληροφορία μεταδίδεται πλήρως και άμεσα, χωρίς καμία απώλεια χρόνου. Και «αυτό είναι που κάνει αυτό το είδος της μετάδοσης πληροφοριών μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επιλογή για τον τομέα των τηλεπικοινωνιών» υπογράμμισε ο Szameit.

Δηλονότι, η τηλεμεταφορά ύλης και δη ζώσας είναι ακόμη εκτός ορίζοντος. Παρεκτός και κάποιος έχει πειστεί πως όλο του το είναι –η προσωπικότητα, οι σκέψεις, οι αναμνήσεις και η ψυχή –είναι καταγραμμένο στον εγκέφαλο ως πληροφορία, οπότε… ναι, θα μπορεί να «τηλεμεταναστεύσει» αυτοστιγμεί, προσεχώς.