Μπορεί το αστέρι του Αλέξη Τσίπρα να αντέχει ακόμη στο ελληνικό πολιτικό στερέωμα, στην Ευρώπη όμως έχει φτάσει σχεδόν στο ναδίρ του. Οι δηλώσεις του, σε αντίθεση με παλαιότερα, σπάνια καταγράφονται πλέον από τα μέσα ενημέρωσης. Και η πρόσφατη εμφάνισή του στο ελβετικό Νταβός θα είχε περάσει μάλλον απαρατήρητη εάν σε ένα πάνελ για το Προσφυγικό δεν τύχαινε να κάθεται δίπλα του ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Η συνάντησή τους, έγραψε η εφημερίδα «Die Welt», έδειξε για άλλη μια φορά ότι «οι δύο άνδρες δεν πρόκειται να γίνουν ποτέ πλέον φίλοι». Αυτό έγινε ξεκάθαρο όταν ο γερμανός υπουργός Οικονομικών ασκώντας καυστική κριτική στη στάση των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Ανατολική Ευρώπη τούς ζήτησε να πάψουν να λένε μόνο κενά λόγια στο θέμα της κατανομής προσφύγων και τους εγκάλεσε με τη φράση: «Είναι η εφαρμογή, ανόητοι!».

«Ολοι στην αίθουσα ένιωσαν ότι εννοούσε και τον Τσίπρα» λέει γερμανός διπλωμάτης που ήταν επίσης παρών. Και αυτή η αίσθηση παρέμεινε νωπή στη γερμανική πρωτεύουσα παρά τη σχετική διάψευση που έσπευσε να κάνει η εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών Φριντερίκε φον Τιζενχάουζεν.
Στο Βερολίνο αναβίωσαν έτσι ξαφνικά οι μνήμες από τη σχεδόν μανιακή αντιπάθεια που έτρεφε ανέκαθεν ο γερμανός υπουργός Οικονομικών προς τον έλληνα πρωθυπουργό. Χαρακτηριστικό γι’ αυτό ήταν οι δηλώσεις του σε συνέντευξη Τύπου τον Μάιο του 2013 όταν, χωρίς να τον ονοματίσει, χαρακτήρισε τον κ. Τσίπρα μη δημοκρατικό πολιτικό και πρόσωπο προς το οποίο δεν τρέφει καμία εμπιστοσύνη. «Τίποτα από αυτά δεν ισχύει» αντικρούει πάλι η κυρία Τιζενχάουζεν. «Ο κ. Σόιμπλε φέρεται με τον ίδιο σεβασμό προς όλους τους δημοκρατικά εκλεγμένους εκπροσώπους άλλων χωρών».
Το προσφυγικό


Ομως η αντιπάθεια αντιπάθεια και οι μπίζνες μπίζνες. Εν όψει των τεράστιων κινδύνων που εγκυμονεί για την Ευρώπη το προσφυγικό και εν όψει του ρόλου-κλειδιού που παίζει η Ελλάδα στη διαχείριση των προσφυγικών ροών, ο «τσάρος» της γερμανικής (και κατ’ επέκταση ευρωπαϊκής) οικονομίας είναι πρόθυμος να αναζητήσει ένα «modus vivendi» με τον «αντιπαθέστερο» των εταίρων του –όχι φυσικά σε προσωπικό, αλλά σε πολιτικό επίπεδο.
Αυτό προαναγγέλθηκε κατά τη συνάντησή του με τον έλληνα ομόλογό του Ευκλείδη Τσακαλώτο στο Βερολίνο. Συνεργάτες του τελευταίου έλεγαν ότι ο κ. Σόιμπλε φάνηκε για πρώτη φορά ευέλικτος έναντι του ελληνικού αιτήματος να αφαιρεθούν οι δαπάνες για τους πρόσφυγες από το έλλειμμα του ελληνικού προϋπολογισμού και να δοθεί πρόσθετη οικονομική και χρηματική βοήθεια για το ίδιο αίτημα στην Ελλάδα. «Ο Σόιμπλε δεν ήθελε να ακούσει ούτε κουβέντα για τη σύνδεση των δύο θεμάτων στο πρόσφατο παρελθόν» λέει κυβερνητική πηγή. Υστερα όμως από την εξαγγελία του νέου του δόγματος που λέει ότι «η Ευρώπη δεν αντέχει μαζί δύο σοβαρές κρίσεις», βάζει νερό στο κρασί του.
Αυτή η διάθεση προσαρμογής είναι εμφανής και σε μεγάλο μέρος των βουλευτών του κυβερνητικού στρατοπέδου. Εκείνο που προέχει και για αυτούς, σύμφωνα με την πηγή, είναι να κλείσουν όσο το δυνατόν περισσότερα παράπλευρα «πολεμικά μέτωπα» για να μπορέσουν να συγκεντρωθούν απερίσπαστοι στο κύριο –το Προσφυγικό. Εκτός αυτού δεν τους έχει διαφύγει ότι ο νέος «μνημονιακός» Τσίπρας εκτελεί με περισσή επιμέλεια τα «σπιτικά» καθήκοντά του. Ως αντάλλαγμα θέλουν να πιέσουν τους θεσμούς να κάνουν την αξιολόγηση του τρίτου Μνημονίου το αργότερο τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο –κάθε επιπλέον καθυστέρηση, λένε, θα έβαζε σε κίνδυνο την πορεία του τρίτου προγράμματος και των στόχων της ελληνικής οικονομίας.
Το Ασφαλιστικό


Αν λοιπόν σήμερα είναι κάτι που τους ανησυχεί, αυτό δεν είναι το αν ο κ. Τσίπρας ξαναγίνει «ρέμπελος», αλλά το αν θα τα βγάλει πέρα ως ο σημερινός τοποτηρητής τους με το διογκούμενο κίνημα διαμαρτυρίας εναντίον του Ασφαλιστικού και των άλλων «κοινωνικών αγριοτήτων» του τρίτου Μνημονίου.

«Οποιος μιλά για το Προσφυγικό πρέπει να μιλήσει πρωτίστως για την Τουρκία» λέει η ίδια πηγή. Η γερμανική κυβέρνηση ανακαλύπτει όλο και περισσότερο την αποφασιστική σημασία που έχει αυτή η χώρα για την υλοποίηση της προσφυγικής πολιτικής της. Και η πολιτική αυτή συνίσταται επιγραμματικά στη φράση: Απώθηση των προσφύγων από τα ευρωπαϊκά σύνορα και εγκλωβισμός τους σε πρώτη γραμμή σε τουρκικό έδαφος.
Η συμφωνία με την Τουρκία


Μόνο που η πολιτική αυτή παραμένει μετέωρη. Οι γερμανοί πολιτικοί διαπιστώνουν με φρίκη ότι η συμφωνία του περασμένου Νοεμβρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την Τουρκία για το ίδιο θέμα δεν έχει αποδώσει τους παραμικρούς καρπούς. Γι’ αυτό και η Ανγκελα Μέρκελ πήρε τα ηνία της υπόθεσης στα χέρια της. Η συνάντησή της με τον Αχμέτ Νταβούτογλου στο Βερολίνο αποσκοπούσε ακριβώς στην άρση του αδιεξόδου. Μόνο που το τίμημα για αυτό θα είναι τώρα πολύ υψηλότερο: Ο τούρκος πρωθυπουργός, ως λέγεται, απαιτεί τώρα πολύ περισσότερα από τα αρχικά 3 δισ. Η καγκελάριος του υποσχέθηκε ότι θα πάρει τουλάχιστον γρήγορα τα αρχικά συμφωνηθέντα. Οχι λίγοι αναλυτές ωστόσο αμφιβάλλουν για το αν η συμφωνία αυτή, ακόμη και αν τηρηθεί, θα αποδώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ