Τις νέες δομές δημόσιων υποδομών «που δεν θα υλοποιούν έργα για τα έργα αλλά τον στρατηγικό σκεδασμό για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας», όπως είπε ο ίδιος, παρουσίασε την Τετάρτη από το υπουργείο Υποδομών, ο Πρωθυπουργός, κ. Αλέξης Τσίπρας.
Όπως τόνισε, στο νομοσχέδιο, το οποίο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως το τέλος της εβδομάδας, προβλέπεται η δημιουργία στο υπουργείο Υποδομών μίας νέας διεύθυνσης στρατηγικού σχεδιασμού δημόσιων υποδομών «που για δεκαετίες λείπει, με αποτέλεσμα η χώρα να μην διαθέτει δικό της σχεδιασμό κι ενδεχομένως να ακολουθεί τον σχεδιασμό άλλων», είπε.
Ο κ. Τσίπρας έφερε το παράδειγμα της Εγνατίας Οδού, η οποία παραμένει κλειστή «χωρίς διασυνδέσεις με λιμάνια, με τουριστικές περιοχές και με τις ΒΙΠΕ αποκομμένες από το έργο», όπως τόνισε, ενώ σχολίασε ότι την εποχή των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, «το μεγάλο ζήτημα ήταν ότι ποτέ δεν υλοποιούνταν έργα χρήσιμα για τον ελληνικό λαό, αλλά έργα ώριμα για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων».
Ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι «δεν υπάρχει και δεν υπήρξε ποτέ ιεράρχηση της προτεραιότητας των αναγκών» και συμπλήρωσε ότι «εάν θέλει κανείς να αλλάξει τα πράγματα, πρέπει να ξεκινήσει από το μηδέν. Αυτή η έλλειψη ήταν που οδήγησε στο να μην δημιουργηθούν υποδομές που θα ήταν σημαντικές και χρήσιμες», πρόσθεσε.
Ο δεύτερος άξονας είναι οι αναγκαίες θεσμικές αλλαγές και η επιτάχυνση στην υλοποίηση έργων δημοσίων υποδομών. «Για ένα έργο οδοποιίας απαιτούνται εννέα χρόνια από την απόφαση μέχρι την δημοπράτηση. Για ένα περιβαλλοντικό έργο απαιτούνται επτά χρόνια, ενώ για την αδειοδότηση μίας βιομηχανίας έξι με επτά χρόνια» είπε ο κ. Τσίπρας και συμπλήρωσε ότι σε αυτές τις επιδόσεις δεν περιλαμβάνονται τυχόν ενστάσεις και δικαστικές εμπλοκές.
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι η κυβέρνηση δεν θα κινηθεί στην λογική των προηγούμενων κυβερνήσεων, υπογραμμίζοντας ότι «η σκόπιμη γραφειοκρατία αποτελεί τεχνολογία επέκτασης και συγκάλυψης δικτύων διαφθοράς. Στόχος δεν είναι ένα σύστημα fast track για λίγες επενδύσεις αλλά να υλοποιήσουμε ένα σύστημα διαφάνειας χωρίς άσκοπες καθυστερήσεις για όλους» τόνισε ο πρωθυπουργός.
Όπως ανακοίνωσε, το νομοσχέδιο προβλέπει την υλοποίηση κεντρικού συστήματος αδειοδοτήσεων, που θα υποκαταστήσει τους σημερινούς 45 φορείς έγκρισης και γνωμοδότησης και το οποίο θα έχει ακτινωτή διάρθρωση, θα προβλέπει ταυτόχρονους ελέγχους και συμβατότητα με βάσεις δεδομένων χαρτών και αεροφωτογραφιών.
Ακόμη, προβλέπει προδιαγραφές λειτουργίας και διαβάθμισης σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες για στελέχωση και υποδομή.
Επίσης, περιέχει αλλαγές του συστήματος δημοπράτησης μελέτης – κατασκευής, «που χρησιμοποιήθηκε στρεβλά, νοθεύοντας τον ελεύθερο ανταγωνισμό, είναι όμως σύστημα που δίνει γρήγορα αποτελέσματα, που αν λειτουργήσει με διαφάνεια, θα επιτύχουμε υψηλές απορροφήσεις», είπε ο κ. Τσίπρας. Μάλιστα, οι επιτροπές των διαγωνισμών θα ορίζονται με ηλεκτρονική κλήρωση από στελέχη που υπηρετούν σε διαφορετικές υπηρεσίες.
Παράλληλα, το σχέδιο νόμου προβλέπει την υποχρεωτική σύνταξη μελέτης εφαρμογής για όλα τα έργα, «πραγματικών προϋπολογισμών για όλα τα έργα» όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός, καθώς και την υποχρεωτική σύνταξη μελέτης εφαρμογής και πρωτοκόλλου τελικής παράδοσης για την συντήρηση και λειτουργία, πρόσθεσε.
Ακόμη, το σχέδιο νόμου προβλέπει την δημιουργία διεθνούς διαιτητικού δικαστηρίου στην Ελλάδα, με στόχο την προσέλκυση υποθέσεων από την Μέση Ανατολή και την Βόρεια Αφρική.
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε και στα σχέδια του υπουργείου για νέα έργα, όπως το διεθνές αεροδρόμιο στο Καστέλι της Κρήτης, οι διαγωνισμοί για τα έργα Πάτρα – Πύργος, τα εν αναστολή τμήματα του Ε65, οι επεκτάσεις του Προαστιακού προς Λαύριο και Ραφήνα, ο δυτικός προαστιακός της Θεσσαλονίκης, τα σιδηροδρομικά έργα του ΠΑΘΕ, οι κάθετες συνδέσεις, τα διευρωπαϊκά δίκτυα, η ηλεκτροκίνηση Λάρισα – Βόλος, οι επεκτάσεις του μετρό κτλ.
Ο τρίτος άξονας του νομοσχεδίου, συνέχισε ο κ.Τσίπρας, εστιάζει στις θεσμικές αλλαγές και την υλοποίηση δράσεων διαφάνειας και αξιοκρατίας, είπε ο Πρωθυπουργός.
«Ο χώρος των δημοσίων έργων ιδίως στα χρόνια της μεγάλης ανάπτυξης και πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες αποτέλεσε γκρίζο χώρο στις σχέσεις πολιτικού συστήματος και οικονομικού κόσμου» είπε και τόνισε ότι αυτός ο χώρος «ευθύνεται για πλήθος στρεβλώσεων και αδιαφανειών στο σύνολο και στην διαμόρφωση του μιντιακού πλέγματος στη χώρα μας».
Ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι ξεκινά η εξυγίανση του χώρου με την θέσπιση διάφανων διαδικασιών και σύγχρονων συστημάτων ελέγχου που θα καταπολεμήσουν τη γραφειοκρατία, μιλώντας για «αλισβερίσι μεταξύ δημοσίων υπηρεσιών και ιδιωτικών εταιριών» και υποσχόμενος ότι δεν θα επιτραπεί «η διαιώνιση της διαπλοκής που ζήσαμε τα τελευταία 20 χρόνια».
«Πιστεύω ότι έχουμε δημοσίους υπαλλήλους – διαμάντια που υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον για ελάχιστα χρήματα», είπε και πρόσθεσε ότι «δεν θα επιτρέψουμε από εδώ και στο εξής σε κάποιους λίγους να τους αμαυρώνουν», προαναγγέλλοντας εξαιρετικά αυστηρές ποινές σε περιπτώσεις διαφθοράς. «Έχουμε ιδιωτικές εταιρίες υγιείς και παραγωγικές που θέλουν να ασκούν δραστηριότητες με αξιοπρέπεια και διαφάνεια. Δεν θα ανεχθούμε την συνέχεια των στρεβλώσεων του χθες στον κατασκευαστικό κλάδο» δήλωσε ο Πρωθυπουργός.
Όπως τόνισε, το νομοσχέδιο σε αυτή την κατεύθυνση περιλαμβάνει οκτώ δράσεις:
– κεντρικό ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης τεχνικών έργων
– ηλεκτρονικό σύστημα λειτουργίας και συντήρησης
– σύστημα παρακολούθησης κόστους και παροχής υπηρεσιών, με κεντρικό παρατηρητήριο και σύστημα σύνταξης τεχνικών προδιαγραφών
– για τη σύνταξη προϋπολογισμών, καταργούνται οι 13 διαφορετικοί τρόποι υπολογισμού και θεσπίζεται μόνο ένας
– σύστημα ενιαίων ηλεκτρικών μητρώων συντελεστών παραγωγής τεχνικών έργων
– κεντρικό σύστημα συλλογής στοιχείων εγγυοδοσίας και πιστοληπτικής ικανότητας
– δημιουργία προτύπων και προδιαγραφών τευχών δημοπράτησης, κανονισμών
συντήρησης και προτύπων προδιαγραφών και συμβάσεων παραχώρησης και ΣΔΙΤ με κοινωνικούς δείκτες και αντισταθμίσματα χρήσης και λειτουργίας
– διαδικασίες σωμάτων ελεγκτών ποιότητας και επιμετρητών ελέγχου των εταιριών πιστοποίησης.