Πολεμική στη Βρετανία για την επανιδιωτικοποίηση της RBS

Εν μέσω θέρους και με αμφιλεγόμενες σκοπιμότητες ξεκίνησε η επανιδιωτικοποίηση της διασωθείσας από την κυβέρνηση του Λονδίνου βρετανικής τράπεζας Royal Bank of Scotland. Συγκεκριμένα, την Τετάρτη πουλήθηκε μερίδιο μετοχών συνολικής αξίας 2,1 δισ. στερλινών (3 δισ. ευρώ) με τιμή 330 πένες ανά μετοχή. Πρόκειται για discount 7,6 πενών από την τιμή στην οποία είχε κλείσει η μετοχή τη Δευτέρα. Με την πώληση το μερίδιο που κατέχει το βρετανικό κράτος στο μετοχικό κεφάλαιο της RBS μειώθηκε κατά 5,4% στο 73%.

Αμέσως μετά την ανακοίνωση των στοιχείων της πώλησης ο υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας Τζορτζ Οσμπορν έγινε στόχος σφοδρής κριτικής. Οχι βεβαίως για το ασήμαντο discount με το οποίο έγινε η πώληση αλλά επειδή η βρετανική κυβέρνηση πούλησε το μερίδιο 5,4% σε τιμή χαμηλότερη κατά ένα τρίτο περίπου από την τιμή στην οποία το είχε αγοράσει προ έξι ετών για να σώσει την παραπαίουσα τότε RBS από τη χρεοκοπία.

Η κρατικοποίηση, δηλαδή, της τράπεζας είχε γίνει το 2009 με τιμή 500 πένες ανά μετοχή. Και τώρα η κυβέρνηση πούλησε το μερίδιο με «χασούρα» 170 πένες ανά μετοχή. «Ο φορολογούμενος δεν ωφελήθηκε. Η πώληση, εφόσον ήταν απαραίτητο να γίνει, θα μπορούσε να γίνει τον Φεβρουάριο όταν η τιμή της μετοχής της RBS είχε φθάσει στις 400 πένες» δήλωσε στην τηλεόραση του BBC ο Ιαν Γκόρντον, τραπεζικός αναλυτής της Investec.

Αντίθετα, ο επικεφαλής του κλάδου επενδύσεων της CCLA Investment Management Τζέιμς Μπίβαν θεωρεί ότι οι απώλειες ήταν «σχετικά μικρές». Μιλώντας στο ραδιόφωνο του BBC ο Μπίβαν εξέφρασε την εκτίμηση ότι «ο στόχος της διάσωσης από τη βρετανική κυβέρνηση της RBS και των άλλων τραπεζών της χώρας που είχαν γονατίσει από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση ήταν να αποτραπεί μια μεγαλύτερη ζημιά στην οικονομία και όχι να βγάλει η κυβέρνηση κέρδη».

Η σκιώδης υπουργός Οικονομικών των Εργατικών, πάντως, Μπάρμπαρα Κίλι εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στον Οσμπορν και την κυβέρνηση των Τόρις στο σύνολό της, κατηγορώντας την ότι έχασε «ανέμελα» 1 δισ. στερλίνες. Η Κίλι υπενθύμισε το παράδειγμα της αμερικανικής κυβέρνησης, η οποία πρώτη έσπευσε να σώσει τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες της χώρας όταν διαπίστωσε τις τεκτονικές επιπτώσεις που επέφερε στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία η κατάρρευση της Lehman Brothers.

Η Ουάσιγκτον, ωστόσο, δεν βιάστηκε να πουλήσει τα μερίδια που είχε αποκτήσει σε μεγάλους τραπεζικούς και ασφαλιστικούς οργανισμούς. Περίμενε να ανακάμψει η αγορά και άρχισε τις επανιδιωτικοποιήσεις με σημαντικά κέρδη για τους φορολογουμένους –συχνά σε τιμές πολλαπλάσιες της τιμής αγοράς! Κλείνοντας μάλιστα το στόμα σε πολλούς οπαδούς του Κόμματος του Τσαγιού και σε άλλους ακραιφνείς νεοφιλελεύθερους του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που διαρρήγνυαν τα ιμάτιά τους για τις «σοβιετικού τύπου κρατικοποιήσεις» και την «καταστρατήγηση των νόμων της ελεύθερης οικονομίας και της αγοράς».

Οι αντιδράσεις των ακραίων είχαν ξεκινήσει, βέβαια, από την εφαρμογή των προγραμμάτων διάσωσης του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού και χρηματοοικονομικού συστήματος από την κυβέρνηση Μπους, αρχικά, και στη συνέχεια από την κυβέρνηση Ομπάμα τη διετία 2008-2009, όταν είχαν σκάσει οι φούσκες της αγοράς ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων (subprime market) και των ακινήτων (η Lehman χρεοκόπησε, ως γνωστόν, τη 15η Σεπτεμβρίου 2008 αλλά τα πρώτα κρούσματα κατάρρευσης της subprime market είχαν γίνει αντιληπτά το καλοκαίρι του 2007).

Ο διευθύνων σύμβουλος της RBS Ρος Μακ Γιούαν, πάντως, εξέφρασε την ικανοποίησή του που η κυβέρνηση ξεκίνησε να περιορίζει το μερίδιό της στην τράπεζα. «Είναι μια σημαντική στιγμή και αντανακλά την πρόοδο που έχουμε κάνει για να γίνουμε μια ισχυρότερη, απλούστερη και δικαιότερη τράπεζα. Υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να φτιάξουμε μια τράπεζα που θα κάνει τη χώρα περήφανη» δήλωσε ο Μακ Γιούαν.

Αίσθηση προκάλεσε το ότι η εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών Χάριετ Μπάλντουιν αποκάλυψε ότι ο Οσμπορν ξεκίνησε τη διαδικασία επανιδιωτικοποίησης της RBS ακολουθώντας τη συμβουλή του διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας Μαρκ Κάρνι.

«Τον Ιούνιο ο κ. Κάρνι είχε πει ότι η πώληση θα μπορούσε τώρα να ξεκινήσει διότι θα συνεισέφερε στη χρηματοοικονομική σταθερότητα και θα ωφελούσε την ευρύτερη οικονομία» είπε η εκπρόσωπος. Ως διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας ο Κάρνι προεδρεύει και στην Επιτροπή Χρηματοοικονομικής Πολιτικής, αποστολή της οποίας είναι η προστασία της σταθερότητας του χρηματοοικονομικού συστήματος.

Την περασμένη εβδομάδα η RBS ανακοίνωσε για το πρώτο εξάμηνο του 2015 ζημιές 153 εκατ. στερλινών (217,5 εκατ. ευρώ), καθώς στις αρχές του έτους είχε αυξήσει τις προβλέψεις της για αποζημιώσεις καταναλωτών και για πιθανές ρυθμίσεις δικαστικών προσφυγών. Το τρίμηνο Απριλίου – Ιουνίου, ωστόσο, η τράπεζα εμφάνισε κέρδη 293 εκατ. στερλινών (416,4 εκατ. ευρώ).