Στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων… σαράντα ένα και μισό ετών (από το Νοέμβριο του 1973 συγκεκριμένα) υποχώρησε την περασμένη εβδομάδα ο αριθμός των Αμερικανών πολιτών που αιτούνται επίδομα ανεργίας.
Πρόκειται για μια ισχυρή ένδειξη ότι τον Απρίλιο η ανάπτυξη της αμερικανικής αγοράς εργασίας θα είναι δυναμική. Πρόκειται επίσης για μια εξέλιξη που πολλοί θεωρούν ότι φέρνει πιο κοντά την αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων, αφού η πρόεδρος της αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας (Fed) Τζάνετ Γέλεν έχει συνδέσει με σαφήνεια την εγκατάλειψη της πολιτικής των μηδενικών επιτοκίων με την ουσιαστική μείωση της ανεργίας στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το δελτίο που έδωσε στη δημοσιότητα την Πέμπτη το αμερικανικό υπουργείο Εργασίας, την εβδομάδα που έληξε στις 18 Ιουλίου οι αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας μειώθηκαν κατά 26.000 στις ΗΠΑ, υποχωρώντας στον εποχικά σταθμισμένο αριθμό των 255.000.
Είναι ο χαμηλότερος αριθμός αιτήσεων για επιδόματα ανεργίας που παρατηρείται στη χώρα από το Νοέμβριο του 1973, από την περίοδο δηλαδή που ξέσπασε η πρώτη πετρελαϊκή κρίση που βύθισε την παγκόσμια οικονομία στην ύφεση. Σημειωτέον ότι τον Οκτώβριο του 1973 ο OPEC είχε κηρύξει πετρελαϊκό εμπάργκο στις ΗΠΑ και τις άλλες χώρες της Δύσης λόγω της αμερικανικής ανάμιξης στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, που είχε διεξαχθεί από τις 6 έως τις 25 του μήνα αυτού.
Πλήρης απασχόληση
Οι αναλυτές επισημαίνουν πάντως ότι ίσως η εικόνα που σκιαγραφείται για την αμερικανική αγορά εργασίας είναι πλασματική. Κι αυτό επειδή την περίοδο του καλοκαιριού οι διακυμάνσεις σε ό,τι αφορά τον αριθμό των αιτήσεων επιδομάτων ανεργίας είναι μεγάλες εξαιτίας του γεγονότος ότι πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες κλείνουν προσωρινά γραμμές παραγωγής τους για συντήρηση.
Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα η εικόνα για την απασχόληση στις ΗΠΑ που θα δημιουργηθεί τις αμέσως επόμενες εβδομάδες να είναι τελείως διαφορετική. Οι ειδικοί θυμίζουν επίσης ότι τον Ιούνιο είχε καταγραφεί αύξηση του αριθμού των αιτούντων επίδομα ανεργίας.
Εν πάση περιπτώσει, το ποσοστό της ανεργίας στις ΗΠΑ έχει υποχωρήσει στο 5,2%, δηλαδή οριακά υψηλότερα από το 5%, επίπεδο στο οποίο πολλοί οικονομολόγοι (και η Fed) θεωρούν ότι στην αγορά εργασίας επικρατούν συνθήκες πλήρους απασχόλησης.
Την περασμένη χρονιά η Τζάνετ Γέλεν είχε δηλώσει, άλλωστε, ότι δεν επρόκειτο να άρει την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης που εφάρμοζε για να τονώσει τη ρευστότητα και να βοηθήσει την αμερικανική οικονομία να ξεπεράσει την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση αν η ανεργία δεν έπεφτε κάτω από το 7%.
Η υποχώρηση του ποσοστού κάτω από το 7% σήμανε την έναρξη της σταδιακής χαλάρωσης του προγράμματος αγοράς ομολόγων από τη Fed. Τώρα ίσως η Γέλεν και οι συνάδελφοί της στη Fed αποφασίσουν να κλείσουν περισσότερο την στρόφιγγα της ρευστότητας στην οικονομία, ανεβάζοντας το κόστος δανεισμού.
Το μέτωπο των τιμών
Πολλοί αναλυτές στις ΗΠΑ θεωρούν ότι αυτό θα γίνει το Σεπτέμβριο. Η αμερικανίδα κεντρική τραπεζίτισσα και οι συνεργάτες της θα συνυπολογίσουν όμως και την άλλη σπουδαία παράμετρο, προτού προχωρήσουν σε αύξηση των επιτοκίων: τις εξελίξεις στο επίπεδο των τιμών, δηλαδή τον πληθωρισμό.
Διότι προσώρας η ανάκαμψη των ρυθμών ανάπτυξης στις ΗΠΑ (προβλέπεται ότι θα φθάσει στο 2,5% το πρώτο εξάμηνο του έτους σε ετήσια βάση) και η θεαματική πτώση της ανεργίας δεν έχουν δώσει ανάλογη ώθηση στην καταναλωτική ζήτηση. Γι’ αυτό και από την αρχή του 2015 ο δείκτης τιμών καταναλωτή υποχώρησε από το 1,7%, που ήταν έως τον Οκτώβριο του 2014, σε επίπεδα μηδενικά (το Φεβρουάριο και το Μάιο), ακόμα και κάτω του μηδενός (-0,1% τον Ιανουάριο και το Μάρτιο, -0,2% τον Απρίλιο).
Το συμπέρασμα είναι ότι, ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, με την οικονομία να παλεύει με τον αντιπληθωρισμό η Γέλεν είναι μάλλον δύσκολο να στερήσει ρευστότητα από την αγορά.
