Πραγματική καταστροφή. Η χρεοκοπία της Ελλάδας οδήγησε μέσα σε λίγες μόνο ημέρες σε απώλειες 70% της οικονομικής δραστηριότητας. Και ο λογαριασμός μεγαλώνει… Οι αναλυτές εκτιμούν ότι ο τζίρος σε πολλούς κλάδους της οικονομίας θα αφανιστεί αφού η επιβολή των capital controls και η τραπεζική αργία θα διατηρηθούν αρκετές εβδομάδες, ακόμη και με το καλύτερο δυνατό σενάριο, αυτό δηλαδή της άμεσης συμφωνίας με τους εταίρους.
Πέρυσι τέτοια εποχή, λόγω και της τουριστικής περιόδου, σε εβδομαδιαία βάση το ΑΕΠ αυξανόταν περίπου κατά 4,1 δισ. ευρώ. Δεδομένου ότι η «μηχανή» της οικονομικής δραστηριότητας δουλεύει πλέον στο 30%, οι εβδομαδιαίες απώλειες του παραγόμενου πλούτου υπολογίζονται σε 2,9 δισ. ευρώ, ή περίπου 400 εκατ. ευρώ την ημέρα! Και αυτό με την παραδοχή ότι ο ρυθμός ανάπτυξης δεν έχει μεταβληθεί επί τα χείρω σε σχέση με πέρυσι.
Απώλειες 90%


Ο λογαριασμός αυτός θα μεγαλώσει αφού ήδη οι εισπράξεις σε αρκετούς τομείς της οικονομίας καταγράφουν απώλειες άνω του 90%.
Η απόφαση της κυβέρνησης να αθετήσει την πληρωμή της δόσης στο ΔΝΤ στις 30 Ιουνίου –που είχε γίνει γνωστή αρκετά νωρίτερα –σε συνδυασμό με τις εκροές καταθέσεων 40 δισ. από την αρχή του έτους και την καθυστέρηση στην επίτευξη μιας συμφωνίας υποχρέωνε στην επιβολή capital controls. Η ανακοίνωση του δημοψηφίσματος που έστειλε τους πολίτες πανικόβλητους στα ATM και η δοκιμασία που έβαλε αυτή η πρωτοβουλία τις σχέσεις μας με τους Ευρωπαίους επιτάχυναν τη διαδικασία επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων και μοιραία οδήγησαν και στο κλείσιμο των τραπεζών.
Οι επιπτώσεις από το λουκέτο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε μια δυτική τραπεζοκεντρική οικονομία φαίνεται πως δεν προβλημάτισαν την κυβέρνηση.
Δεδομένου ότι το φαινόμενο αυτό είναι πρωτόγνωρο για την Ελλάδα, οι μετριοπαθείς εκτιμήσεις των οικονομικών αναλυτών κάνουν λόγο πως ο λογαριασμός θα ξεπεράσει τα 20 δισ. ευρώ. Και αυτό με την παραδοχή ότι οι πολιτικές εξελίξεις που θα δρομολογηθούν –αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι «Ναι» -, οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για μια νέα συμφωνία χρηματοδότησης, η ψήφισή της από τα κοινοβούλια των εμπλεκομένων μερών και η σταδιακή αποκατάσταση της ρευστότητας θα απαιτήσουν τουλάχιστον δύο μήνες. Είναι περιττό να επισημανθεί ότι τα μέτρα που θα κληθεί να λάβει η Ελλάδα για να χρηματοδοτηθεί δεν θα έχουν καμία σχέση με την τελευταία πρόταση των δανειστών και θα πρέπει η συμφωνία να συνοδεύεται από αναπτυξιακό πακέτο.
Χωρίς χρηματοδότηση


Σε περίπτωση που το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι «Οχι», η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία. Από την άλλη πλευρά, οι Ευρωπαίοι έχουν διαμηνύσει ότι με την παρούσα κυβέρνηση είναι πολύ δύσκολο να διαπραγματευτούν δεδομένου ότι στο δημοψήφισμα έχει πάρει θέση υπέρ του «Οχι» στη συμφωνία που είχαν προτείνει οι θεσμοί. Σε αυτή την περίπτωση η χώρα εισέρχεται σε επικίνδυνους ατραπούς αφού χωρίς χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οικονομία καταρρέει και η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα είναι μονόδρομος.
Από την προηγούμενη Δευτέρα της επιβολής των capital controls και το πάγωμα των συναλλαγών η αγορά εισήλθε σε περιδίνηση. Η ιδιωτική οικονομία που συντηρεί το δημόσιο ταμείο αιμορραγεί. Οι εταιρείες δίνουν υποχρεωτικές άδειες στους εργαζομένους και το φάντασμα της ανεργίας απειλεί χιλιάδες απασχολουμένους.
Οι επιχειρηματίες δεν κρύβονται: «Θα επέλθει αναπροσαρμογή των αμοιβών και απολύσεις αφού η μείωση των εισπράξεων σε όλους τους κλάδους –πλην τροφίμων, βενζινών και φαρμάκων –κυμαίνεται κατά μέσο όρο από 50% έως 70%».
Τα απόνερα από μια τέτοια εξέλιξη θα είναι η κατάρρευση των δημοσίων εσόδων και η αδυναμία εξυπηρέτησης των κοινωνικών δομών.
Ενδεικτικό της ψυχολογίας των καταναλωτών ως αποτέλεσμα της υποχρεωτικής διακράτησης μετρητών λόγω των capital controls είναι τα στοιχεία που δίνουν πηγές της εταιρείας Lamda Development, η οποία διαχειρίζεται τα εμπορικά κέντρα The Mall και Golden Hall στην Αθήνα και Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη.
Συνεχείς «βουτιές»


Το Σάββατο 27 Ιουνίου, την ημερομηνία που ανακοινώθηκε το δημοψήφισμα, η εισπραξιμότητα των 540 καταστημάτων λιανικής που φιλοξενούνται στα τρία εμπορικά υποχώρησε κατά μέσο όρο πάνω από 20%. Τη Δευτέρα 29 Ιουνίου, μετά το κλείσιμο των τραπεζών, οι εισπράξεις κατέγραψαν βουτιά 40% και την Τρίτη 30 Ιουνίου, όταν συνειδητοποίησαν οι καταναλωτές τι σημαίνει capital control, ο τζίρος εξανεμίστηκε τελείως!
Σύμφωνα με τον ΣΕΒ τα βασικά προβλήματα των επιχειρήσεων από των έλεγχο των κεφαλαίων εμφανίζονται στο εξωτερικό εμπόριο (εισαγωγές/εξαγωγές). Η απαίτηση 100% προπληρωμής των εισαγωγών έχει επεκταθεί και στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.

Επίσης, το κλείσιμο των τραπεζών ουσιαστικά δυσχεραίνει έως και αναστέλλει την εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων.

Ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδος επισημαίνει ότι η εφοδιαστική αλυσίδα έχει σπάσει, γιατί δεν παραδίδονται ούτε παραλαμβάνονται εμπορεύματα και πρώτες ύλες, ακόμη και στην εσωτερική αγορά. Ειδικότερα για τη Βόρεια Ελλάδα, λόγω της κορύφωσης της αγροτικής παραγωγής στους μήνες που ακολουθούν, η παραγωγική διαδικασία θα διαταραχθεί με πολλαπλάσιες αρνητικές συνέπειες.


Στον «αστερισμό» των ελλείψεων
Αναμένονται προβλήματα στην προμήθεια της αγοράς
Μπορεί οι καταναλωτές να εκδήλωσαν από το περασμένο Σάββατο και στη διάρκεια των επόμενων ημερών συμπεριφορά παρόμοια με αυτήν της εποχής του Σισμίκ, του Μαρτίου του 1987, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν κάνει ευτυχείς τους λιανεμπόρους. Οπως έλεγε επιχειρηματίας του κλάδου, πρόβλημα επάρκειας δεν υπάρχει –ακόμη τουλάχιστον. Προβλήματα δεν υπήρξαν, αλλά από την επόμενη εβδομάδα θα υπάρξει πρόβλημα στην προμήθεια της ελληνικής αγοράς κυρίως με μοσχαρίσιο και λιγότερο σε χοιρινό κρέας.
Επίσης προβλήματα θα υπάρξουν κυρίως στα προϊόντα που εισάγουν οι αλυσίδες των σουπερμάρκετ, όπως π.χ. στα ολλανδικά τυριά κοπής, αλλά και σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που παράγονται στο εξωτερικό. Από τη Δευτέρα λόγω των περιορισμών στο εισαγωγικό εμπόριο η ελληνική αγορά τροφίμων και γενικότερα καταναλωτικών προϊόντων εισέρχεται στον «αστερισμό» των ελλείψεων και, ανάλογα με την ταχύτητα διεκπεραίωσης των αιτημάτων εξαγωγής κεφαλαίων από την Επιτροπή Εγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, θα εξαρτηθεί το μέγεθος των ελλείψεων.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ