Κάτι συμβαίνει με τον Τζέιμς Φράνκο, αυτό είναι βέβαιο. Κατ’ αρχάς πρόκειται για τον ορισμό του εργασιομανούς: από το 1997 ως σήμερα ως ηθοποιός ο Φράνκο μετρά περισσότερους από 110 (!) ρόλους στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Επίσης από το 2005 παρουσιάζει δικές του σκηνοθετικές δουλειές, που μαζί με τις μικρού μήκους που έχει γυρίσει είναι συνολικά 29! Για την ακρίβεια, μόλις τελείωσε την τελευταία ταινία του, τον «Bukowski», μια προσωπική ματιά του Φράνκο πάνω στα παιδικά χρόνια του συγγραφέα Τσαρλς Μπουκόφσκι («Ερωτικές ιστορίες καθημερινής τρέλας», «Γυναίκες», «Ταχυδρομείο» κ.ά.) που, σύμφωνα με τον ίδιο, θα δίνει έμφαση στην ταλαιπωρημένη εφηβεία του συγγραφέα η οποία πολύ πιθανόν να διαμόρφωσε τον δύσκολο χαρακτήρα του. Και ήδη βρίσκεται στη διαδικασία γυρισμάτων της αμέσως επόμενης σκηνοθεσίας του, τίτλος της οποίας είναι «The Long Home». Ο Φράνκο, που δεν είναι μόνο «βαθιά κουλτούρα», αφού συγχρόνως παίζει σε ταινίες όπως το «The Interview» και «Το τέλος του κόσμου», έχει υπάρξει μία φορά υποψήφιος για Οσκαρ (για τις «127 ώρες» του Ντάνι Μπόιλ) και έχει παρουσιάσει μια τελετή των Οσκαρ μαζί με την Αν Χάθαγουεϊ. Είναι μόλις 37 ετών (19.4.1978) και βρίσκεται στα πράγματα εδώ και 18 χρόνια.

«Αφιερώνω σε καθετί που κάνω τον χρόνο που πιστεύω ότι του αναλογεί» μου είπε ο Φράνκο τον περασμένο Φεβρουάριο στο Φεστιβάλ Βερολίνου, όπου παρουσίαζε δύο ταινίες γερμανών σκηνοθετών, το «Everything will be fine» του Βιμ Βέντερς και τη «Βασίλισσα της ερήμου» του Βέρνερ Χέρτσογκ. Ηταν η όγδοη φορά που τον συναντούσα, με πρώτη τον πρώτο «Spider Man», η επιτυχία του οποίου, το 2001, βοήθησε τον Φράνκο να χτίσει την καριέρα του. Επεσήμανα την αδιάκοπη εργασία του. «Οποιος γνωρίζει τι σημαίνει “κάνω σινεμά” γνωρίζει επίσης ότι στα γυρίσματα μιας ταινίας υπάρχει πάρα πολύς “νεκρός” χρόνος» είπε. «Τι θα μπορούσα να κάνω σ’ αυτόν τον νεκρό χρόνο; Θα μπορούσα απλώς να καθήσω στη θέση μου και να μπω στο κεφάλι του χαρακτήρα μου για να γίνω… μίζερος όλες αυτές τις ατελείωτες ώρες. Θα μπορούσα να κλειστώ στο τρέιλέρ μου και να παίζω Χ-Box. Θα μπορούσα να κουτσομπολεύω, θα μπορούσα να ανταλλάσσω μηνύματα με το κινητό μου ή θα μπορούσα να διαβάσω ένα βιβλίο που ενδεχομένως να ασχοληθώ μαζί του σε κάποιο επόμενο σχέδιό μου. Αυτό και κάνω».

Η αγάπη για τη λογοτεχνία
Είναι αλήθεια. Ο κόσμος της λογοτεχνίας συγκινεί απεριόριστα τον Τζέιμς Φράνκο, ο οποίος δεν έλκεται από τα βιβλία μόνο μπροστά από την κάμερα, ως ηθοποιός, αλλά και πίσω της, ως σκηνοθέτης. Στο «Everything will be fine» του Βέντερς υποδύεται έναν ενοχικό συγγραφέα που προσπαθεί να επουλώσει τραύματα του παρελθόντος του. Πριν από επτά χρόνια, στο «Ουρλιαχτό» των Ρομπ Επστάιν και Τζέφρεϊ Φρίντμαν, υποδύθηκε τον ποιητή Αλεν Γκίνσμπεργκ ενώ έκανε το Μaster του στην ποίηση. Σήμερα διδάσκει ο ίδιος κινηματογράφο σε πανεπιστήμια. Τον Μάιο του 2013, στο Φεστιβάλ Καννών, ο Φράνκο παρουσίασε την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Γουίλιαμ Φόκνερ «As Ι lay dying» («Καθώς ψυχορραγώ») και μόλις μερικούς μήνες αργότερα, σε ένα άλλο φεστιβάλ, της Βενετίας, παρουσίασε μία ακόμη ταινία βασισμένη σε γνωστό μυθιστόρημα: το «Child of God» του Κόρμακ Μακ Κάρθι.

Ισως αυτή η αγάπη του για τη λογοτεχνία να οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσε: μέσα στις σελίδες των βιβλίων. Στις Κάννες πριν από δύο χρόνια μου είχε πει ότι οι γονείς του τού διάβαζαν διαρκώς ιστορίες και το γεγονός ότι η μητέρα του είναι επίσης εκδότρια έπαιξε τον ρόλο της στην αγάπη που επρόκειτο να αποκτήσει για τον κόσμο των ιδεών και των λέξεων. «Θυμάμαι ακόμη και σήμερα» μου είχε πει «ότι ένα από τα πρώτα βιβλία που μου διάβαζαν στο κρεβάτι όταν ήμουν μικρός ήταν το “Χόμπιτ” (prequel του “Αρχοντα των δαχτυλιδιών”). Θυμάμαι ακόμη τη χροιά της φωνής του πατέρα μου ενώ με οδηγούσε στο περιπετειώδες σύμπαν του Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν». Ο πατέρας του άλλωστε ήταν εκείνος που του είχε συστήσει πρώτος το μυθιστόρημα «Καθώς ψυχορραγώ» και μάλιστα σε μια δύσκολη περίοδο για τον Φράνκο, ο οποίος είχε μπλέξει με προβληματικές παρέες. «Το διάβασα κατά τη διάρκεια μιας νύχτας και από τότε έμεινε στην καρδιά μου» είπε. Και όσο για το πρώτο βιβλίο που θυμάται να διαβάζει μόνος του, είναι ένα εξίσου μοναδικό, αν και πολύ διαφορετικό σύμπαν της λογοτεχνίας. Ηταν ο κόσμος του «Μάγου του Οζ» που ο αμερικανός συγγραφέας Λ. Φρανκ Μπάουμ περιέγραψε με φόντο τη μυστηριώδη χώρα του Οζ, εκεί όπου τα πάντα μπορούν να συμβούν. Ποιος θα περίμενε ότι ο Φράνκο θα υποδυόταν δεκαετίες αργότερα τον πασίγνωστο μάγο της λογοτεχνίας στο «Οζ μέγας και παντοδύναμος»…

Σεβασμός προς τους «ανωτέρους»
Καθ’ ότι σκηνοθέτης ο ίδιος, ο Τζέιμς Φράνκο αντιμετωπίζει σκηνοθέτες του μεγέθους του Βιμ Βέντερς ως δασκάλους. Ενας από τους λόγους για τους οποίους έπαιξε στο «Everything will be fine» ήταν ο ίδιος ο Βιμ Βέντερς, ένας καλλιτέχνης τον οποίο ο Φράνκο είχε μελετήσει ως φοιτητής κινηματογράφου και εκτιμά πολύ. «Ο ήρωάς μου στο “Everything will be fine” ήταν ΟΚ., κάποιος που ήξερα ότι μπορούσα να παίξω. Εκείνο που κυρίως με ενδιέφερε όμως ήταν να δω τον τρόπο με τον οποίο ο Βέντερς θα χειριζόταν το 3D σε ένα κατά βάση δραματικό έργο».

Πράγματι, εκ πρώτης όψεως, το 3D μοιάζει ξένο σώμα σε μια ταινία που αναφέρεται στην απώλεια και τις ενοχές, συνέπειες μιας τραγωδίας. Ο Φράνκο υποδύεται τον εγωκεντρικό συγγραφέα του οποίου η ζωή θα αλλάξει ριζικά έπειτα από ένα τροχαίο δυστύχημα που θα κοστίσει τη ζωή ενός παιδιού. Η ανατροπή στην ιστορία είναι ότι η μητέρα του παιδιού (Σαρλότ Γκενσμπούρ) θα προσπαθήσει από τη μεριά της να τον συγχωρέσει. Τι δουλειά έχει το τρισδιάστατο σε όλα αυτά; «Συνήθως το 3D χρησιμοποιείται για να δώσει δυναμική σε περιπετειώδεις ταινίες» είπε ο Φράνκο. «Ο Βιμ το είδε ως εργαλείο για να δώσει βαθύτερες διαστάσεις στους χαρακτήρες, να τους κάνει πιο παρόντες στον θεατή. Είμαι μαζί του γιατί νιώθω πάντοτε ανοιχτός στο να βρίσκω νέες κινηματογραφικές τεχνικές στην αφήγηση».

Από το κρύο του Μόντρεαλ δίπλα στον Βέντερς στις ερήμους του Μαρόκου δίπλα σε έναν άλλον θρυλικό γερμανό σκηνοθέτη, τον Βέρνερ Χέρτσογκ, σε κάτι εντελώς διαφορετικό: την ιστορία της αγγλίδας συγγραφέως, αρχαιολόγου και αραβολόγου Γερτρούδης Μπελ (1868-1926), γυναίκας με τρομερά δραστήριο βίο στις χώρες της Μέσης Ανατολής (εκτός πολλών άλλων σχεδίασε τα σύνορα του σύγχρονου Ιράκ και έβαλε τα θεμέλια για τη δημιουργία του Αρχαιολογικού Μουσείου της Βαγδάτης). Η ιστορία της μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Χέρτσογκ σε μια ταινία με πρωταγωνίστρια τη Νικόλ Κίντμαν. «Οπως ο Βιμ, έτσι και ο Βέρνερ είναι την ίδια ώρα περιπετειώδης μα και πολύ διασκεδαστικός» είπε ο Φράνκο, ο οποίος στην ταινία υποδύεται έναν από τους εραστές της Μπελ, τον Χένρι Κάντογκαν.

Και η προσωπική ζωή του; Ο Φράνκο είναι 37 χρόνων. Εχει σκοπό κάποια στιγμή να κάνει οικογένεια; Δεν απαντάει ευθέως στην ερώτηση. «Εχετε δει την ταινία “Whiplash”;» ρωτά. «Υπάρχει μια σκηνή στην οποία ο Μάιλς Τένερ λέει στην κοπέλα του ότι πρέπει να χωρίσουν γιατί οφείλει να αφοσιωθεί πλήρως στη μουσική και στην καριέρα του. Η σκηνή είναι πολύ σκληρή αλλά συγχρόνως ειλικρινής. Την αναφέρω γιατί κι εγώ κάποτε ένιωθα έτσι. Οχι ότι χρειάστηκε να πω κάτι τέτοιο στην κοπέλα μου, αλλά τα πράγματα που έκανα για τους ρόλους…». Για τα γυρίσματα της ταινίας «Το σημάδι του δολοφόνου» όπου έπαιξε τον παραστρατημένο γιο του Ρόμπερτ Ντε Νίρο έκανε παρέα με ηρωινομανείς και κοιμόταν στους δρόμους. Για το «Sonny» του Νίκολας Κέιτζ συναναστράφηκε με αρσενικές πόρνες. Οταν το 2001 δούλευε πάνω στον Τζέιμς Ντιν για την ομότιτλη ταινία που συνέβαλε πολύ στη σταδιοδρομία του, δεν μιλούσε σε άνθρωπο επί μήνες. «Τώρα πια δεν τα κάνω αυτά» είπε. «Ως καλλιτέχνης νιώθω πιο σίγουρος για τον εαυτό μου. Ως οικογενειάρχης όμως… ειλικρινά, δεν ξέρω.»

INFO:

Οι ταινίες «Everything will be fine» σε διανομή Odeon και «Η βασίλισσα της ερήμου» σε διανομή Feelgood Entertainment προγραμματίζεται να βγουν στις αίθουσες μέσα στο καλοκαίρι.

* Δημοσιεύθηκε στο ΒΗΜΑmen Ιουνίου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ