«Πακέτο» Βρυξελλών στις αεροπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει την ιδέα των αεροπορικών συμφωνιών-«πακέτο» με τους βασικούς «παίκτες» της παγκόσμιας αεροπορίας, στην κατεύθυνση της εκλογίκευσης και της ενίσχυσης των σχέσεων της Ευρώπης με τις τρίτες χώρες, καθώς διερευνάται ένα νέο κύμα απελευθέρωσης της αγοράς υπό όρους και προϋποθέσεις που θα υπερασπίζονται τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.

Πρόκειται για την πρώτη προσπάθεια οργανωμένης απάντησης της Ευρώπης στη ραγδαία άνοδο και στην πίεση των αεροπορικών εταιρειών του Περσικού Κόλπου (Etihad, Emirates, Qatar) και της Turkish Airlines, οι οποίες εκμεταλλεύονται όλα τα οφέλη του εξωκοινοτικού χώρου και όλους τους περιορισμούς του ενδοκοινοτικού ανατρέποντας ουσιαστικά τον παγκόσμιο χάρτη των δρομολογίων.

Αυτές οι εξελίξεις έρχονται στο πλαίσιο του νέου αεροπορικού πακέτου που, σύμφωνα με την Κομισιόν, υπόσχεται την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αεροπορικού κλάδου στην Ευρώπη και την αναζήτηση νέων επιχειρηματικών ευκαιριών και το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί στο Συμβούλιο στα τέλη του 2015.

Μάλιστα θα διερευνηθούν τα πιθανά πλεονεκτήματα του ανοίγματος των αεροπορικών αγορών από την Ευρώπη προς το Μεξικό, μιας πιθανής συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Ενωσης των Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας, ενώ θα εξεταστούν οι συνθήκες εργασίας σε αεροδρόμια και στις αερομεταφορές (πάγιος προβληματισμός της Lufthansa για τις εταιρείες του Κόλπου) και τα κενά διασυνδεσιμότητας στην περιοχή της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το σκεπτικό της Κομισιόν είναι ότι μετά τη συμφωνία των «ανοιχτών ουρανών» εντός ΕΕ τα κράτη-μέλη δεν μπορούν να διαπραγματεύονται κατά μόνας τις αεροπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες και το συγκεκριμένο αντικείμενο θα πρέπει να περάσει στις Βρυξέλλες.

Για αυτόν τον λόγο οι Βρυξέλλες προχωρούν σε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για μια συμφωνία-πλαίσιο που θα βοηθήσει την Κομισιόν να διαμορφώσει το επόμενο βήμα της απελευθέρωσης της αγοράς.Συγκεκριμένα ηΓενική ΔιεύθυνσηΚινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (το «υπουργείο Μεταφορών» της ΕΕ) θα προχωρήσει σε αναλύσεις των νομικών, κοινωνικών, οικονομικών και τεχνικών πτυχών της ανάπτυξης των διμερών, περιφερειακών και πολυμερών σχέσεων της ΕΕ με τρίτες χώρες στον αεροπορικό κλάδο.

Ειδικότερα θα διερευνηθεί η ρυθμιστική και τεχνική συνεργασία με τρίτες χώρες στον τομέα της ασφάλειας και της διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας, καθώς και η πολιτική ανταγωνισμού, όπως και η κατάργηση των σημερινών αερο-πολιτικών περιορισμών στις διμερείς αεροπορικές συμφωνίες.

Συγκεκριμένα η Κομισιόν θα προχωρήσει στην ανάλυση των υφιστάμενων διμερών αεροπορικών συμφωνιών μεταξύ των κρατών της ΕΕ και τρίτων χωρών, των κανόνων πρόσβασης στις αγορές των τρίτων χωρών, της κατανομής των slots και των δικαιωμάτων πτήσης, της ιδιοκτησίας και του ελέγχου των αεροπορικών εταιρειών, των κανόνων του ανταγωνισμού και της διαφάνειας, των αδειοδοτήσεων και της αγοράς των τσάρτερ και άλλων ρυθμιστικών εμποδίων στις τρίτες χώρες.

Επίσης θα γίνει ανάλυση του επιπέδου εναρμονισμού της οικονομικής, κοινωνικής και τεχνικής νομοθεσίας του αεροπορικού κλάδου σε τρίτες χώρες σε σχέση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία αλλά και εκτίμηση των ρυθμιστικού και των αερο-πολιτικών επιπτώσεων των συμφωνιών ανοίγματος της αγοράς μεταξύ τρίτων χωρών και της ΕΕ, ενώ θα εξεταστούν οι δυνατότητες υψηλότερου βαθμού ρυθμιστικής σύγκλισης.

Η ΕΕ θα προχωρήσει σε οικονομική ανάλυση συγκεκριμένων αγορών των αεροπορικών μεταφορών (ταξίδια εσωτερικού και προγραμματισμένες και τσάρτερ πτήσεις εξωτερικού), στην εκτίμηση του επιπέδου του ανταγωνισμού, των μεριδίων αγοράς και της προοπτικής ανάπτυξης, της μίσθωσης αεροσκαφών, των εργασιακών συνθηκών, της φορολόγησης, της χωρητικότητας του στόλου κ.τ.λ.

Παράλληλα θα γίνει ανάλυση των οικονομικών, κοινωνικών, τεχνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων των αεροπορικών συμφωνιών σε σχέση με την κατάργηση υφιστάμενων περιορισμών στα πτητικά δικαιώματα και τους περιορισμούς ιδιοκτησίας και ελέγχου μεταξύ τρίτων χωρών και ΕΕ.

Ακόμη, θα γίνει εκτίμηση των αερο-πολιτικών επιπτώσεων μεταξύ ΕΕ και τρίτων χωρών για τα ενδεχόμενα «απόνερα» μιας συμφωνίας σε τομείς όπως η συγκέντρωση της αγοράς, το άνοιγμα για αεροναυτικά προϊόντα, οι επιπτώσεις στις επενδύσεις και στην αγορά εργασίας, η ρυθμιστική σύγκλιση κ.τ.λ. Ωστόσο θα εξεταστούν οι πιθανοί κίνδυνοι και ευκαιρίες γύρω από σενάρια μη ανοίγματος της αγοράς.

Επίσης θα αναζητηθούν συμβουλές για αποτελεσματικά μέτρα με στόχο την αντιμετώπιση ανωμαλιών στον ανταγωνισμό που προκαλούνται από άμεσες ή έμμεσες κυβερνητικές επιδοτήσεις, την υποστήριξη που δίδεται από τρίτες χώρες σε αερομεταφορείς και άλλες αθέμιτες πρακτικές.

Παράλληλα θα γίνει ανάλυση των εξελίξεων της αεροπορικής αγοράς εντός ΕΕ που θα εξετάσει τα αποτελέσματα της απελευθέρωσης της αγοράς, των νέων επιχειρηματικών μοντέλων, της κοινωνικής διάστασης, των δικαιωμάτων των επιβατών κ.τ.λ.