Στις διεθνείς επαφές τους ο κος Τσίπρας αλλά και ο κος Βαρουφάκης, θέτουν (και καλώς πράττουν) ως άμεση προτεραιότητα την πάταξη της διαφθοράς. Αυτό επιβεβαιώθηκε και στην συνάντηση του πρωθυπουργού με τον γ.γ. του ΟΟΣΑ. Πράγματι, η έννοια είναι μετρήσιμη με βάση τον δείκτη αντιμετώπισης της διαφθοράς τον οποίο δημοσιεύει η βάση δεδομένων της World Bank. Ο δείκτης καταγράφει τον βαθμό στον οποίο η κυβερνητική εξουσία χρησιμοποείται για ιδιωτικό όφελος.
Τι λοιπόν καταγράφει ο δείκτης αυτός σε σύνολο 215 κρατών; Το 1996, πρώτο έτος για το οποίο υπάρχουν στοιχεία, η Ελλάδα βρέθηκε στο 65,8-εκατοστιαίο σημείο. Κατόπιν, διολίσθησε στο 61-εκατοστιαίο σημείο το 2008 και ακόμα πιο κάτω στο 55,2-εκατοστιαίο σημείο το 2013 (τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία). Όσον αφορά άλλες προσφιλείς μας χώρες (τις οποίες μνημονεύουμε συχνά και με άκρατο θαυμασμό), τα στοιχεία είναι ακόμα χειρότερα. Για παράδειγμα, η Αργεντινή βρέθηκε, το 1996, στο 49,7-εκατοστιαίο σημείο και διολίσθησε, το 2013, στο 40,6-εκατοστιαίο σημείο. Η δε Βενεζουέλα βρέθηκε, το 1996, στο 20,5-εκατοστιαίο σημείο και «γκρεμίσθηκε», το 2013, στο 6,7-εκατοστιαίο σημείο! ‘Άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας κατέγραψαν σαφώς καλύτερα στοιχεία από εμάς. Η Ιταλία, για παράδειγμα, παρέμεινε το 2013, στο 57,4-εκατοστιαίο σημείο, οι δε Ισπανία και Πορτογαλία, παρέμειναν όλα αυτά τα έτη σε σαφώς υψηλότερη θέση από Ελλάδα και Ιταλία (και πάνω από το 75-εκατοστιαίο σημείο).
Ο δείκτης διαφθοράς έχει αντίκτυπο στην οικονομία: ο γράφων υπολογίζει ότι η βελτίωση του δείκτη κατά 1-εκατοστιαίο σημείο ενισχύει, εντός του ιδίου έτους, την ανάπτυξη της Ελλάδας μέχρι και 0,4 ποσοστιαίες μονάδες.
Αφού λοιπόν, και καλώς πράττουμε, δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στη διαφθορά, μήπως θα πρέπει να συνδέσουμε την όποια βελτίωση του παραπάνω δείκτη με τις διαπραγματεύσεις μας για την αποπληρωμή του χρέους; Πράγματι, εάν και εφόσον αποδεχθούμε, στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους μας ότι, για παράδειγμα, όσο τονώνεται η ανάπτυξη, πλην όμως βραδυπορούμε στην αντιμετώπιση της διαφθοράς, τόσο περισσότερο θα επιβαρύνεται το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους, τότε, εκ των πραγμάτων, θα «πιεσθούμε» να βελτιώσουμε «τα του οίκου μας». Σε απλά ελληνικά, δεν αρκούν μόνο ευχολόγια για την αντιμετώπιση της διαφθοράς. Χρειάζονται και συγκεκριμένες δεσμεύσεις όπως η παραπάνω.
Υ.Γ. Η μεθοδολογία κατάρτησης του δείκτη διαφθοράς καθώς και λεπτομερή στοιχεία βρίσκονται στο site: https://info.worldbank.org/governance/wgi/index.aspx#doc
* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool.
