Σχηματισμός βιώσιμης κυβέρνησης την επομένη των εκλογών ως «ανάχωμα» στην ύφεση

Στο τέρμα της προεκλογικής περιόδου, η εντεινόμενη πολιτική / επενδυτική αβεβαιότητα προκαλεί σημαντική ζημία στην οικονομία μας κάτι που δεν έχουν ακόμα αντιληφθεί τα πολιτικά κόμματα. Εαν δε, κρίνουμε από την πρόσφατη εμπειρία των διπλών εκλογών του 2012 και την «δυσκινησία» η οποία κυριάρχησε εκείνη την περίοδο σε σχέση με το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, κάτι ανάλογο (μάλλον) θα συμβεί και τώρα με αποτέλεσμα να επιστρέψουμε (πιθανότατα) σε ύφεση.

Σημειώνω ότι πριν από την «περιπέτεια» των εκλογών της 25^ης Ιανουαρίου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) εκτιμούσε οικονομική ανάπτυξη για την Ελλάδα 2,9% το 2015 και ακόμα ισχυρότερη ανάπτυξη 3,7% το 2016. Αυτές οι εκτιμήσεις (πριν από την αποτυχημένη διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας), αποτελούν σήμερα όνειρο «θερινής νυκτός». Πράγματι, καθώς το 10ετές spread (μεταξύ του ελληνικού και του αντίστοιχου γερμανικού ομολόγου) κινείται άνω του 9,5%, η ρευστότητα στην οικονομία μειώνεται ταχέως. Συνεπώς, όση βοήθεια και να προσφέρει στην οικονομία μας η διεθνής ανάπτυξη, ο κίνδυνος επιστροφής στην ύφεση είναι πραγματικός.

Εμπειρικά υποδείγματα της ελληνικής οικονομίας εξηγούν τον ρυθμό ανάπτυξης με βάση την παγκόσμια ανάπτυξη (με θετικό πρόσημο), την υποτίμηση του Ευρώ έναντι του δολλαρίου (με θετικό πρόσημο) και την επενδυτική/πολιτική αβεβαιότητα (με αρνητικό πρόσημο). Η επενδυτική αβεβαιότητα προσεγγίζεται από το 10ετές spread. Αρκεί λοιπόν να «τρέξουμε» το εμπειρικό υπόδειγμα με διαφορετικές υποθέσεις ως προς την παγκόσμια ανάπτυξη, την συναλλαγματική ισοτιμία και το spread έτσι ώστε να αποτιμήσουμε την οικονομική ζημία της εκλογικής «περιπέτειας».

Πιο συγκεκριμένα, θα χρησιμοποιήσω τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ για παγκόσμια ανάπτυξη 3,8% το 2015 και 4% το 2016. Στην περίπτωση όμως του spread και της συναλλαγματικής ισοτιμίας, θα «τρέξω» δύο διαφορετικά σενάρια:

Σενάριο 1: Λόγω της παρατεταμένης αβεβαιότητας (με διπλές εκλογές), το spread αναρριχάται στο 15% το 2015. Μετά, το spread αποκλιμακώνεται κάπως στο 7% το 2016. Το δε Ευρώ, υφίσταται πίεση με αποτέλεσμα να υποτιμάται κατά 23% το 2015 και κατά 11% το 2016.

Σενάριο 2: Οδηγούμαστε άμεσα (στις 26 Ιανουαρίου) σε βιώσιμη κυβέρνηση συνεργασίας. Στην περίπτωση αυτή, το spread αποκλιμακώνεται στο 7% το 2015 και αποκλιμακώνεται περαιτέρω στο 4% το 2016. Το δε Ευρώ, δεν υφίσταται την πίεση του πρώτου σεναρίου, αλλά εξακολουθεί να υποτιμάται κατά 4% το 2015. Μετά όμως, ισχυροποιείται (δηλαδή ανατιμάται) κατά 3% το 2016.

Όσον αφορά το σενάριο 1 (της παρατεταμένης αβεβαιότητας), το μοντέλο «δείχνει» ύφεση 0,9% το 2015 και κατόπιν, επιστροφή σε ανάπτυξη 2,4% το 2016.

Όσον αφορά το σενάριο 2 (άμεση συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας), το μοντέλο «δείχνει» ανάπτυξη 1,9% το 2015 και περαιτέρω ανάπτυξη 3,4% το 2016.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η «περιπέτεια» των εκλογών μας οδηγεί σαφέστατα εκτός των ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης που το ΔΝΤ εκτιμούσε για τη χώρα μας την διετία 2015-2016. Παρά ταύτα, ο γρήγορος σχηματισμός βιώσιμης κυβέρνησης (στις 26 Ιανουαρίου), θα διασώσει (κάπως) την κατάσταση. Και τούτο διότι σε αυτή την περίπτωση (όπως διαγράφεται από το σενάριο 2), επιτυγχάνουμε, το 2016, ανάπτυξη 3,4%. Η συγκεκριμένη ανάπτυξη, αν και μικρότερη της εκτίμησης 3,7% από το ΔΝΤ, παραμένει εξαιρετικά ισχυρή για τα διεθνή δεδομένα.

Σημειώνω επιπλέον ότι το σενάριο 1 της πολιτικής αβεβαιότητας είναι σαφώς «ήπιο» καθώς υποθέτει spread «μόνο» 15% το 2015. Επιπλέον, τα παραπάνω σενάρια δεν λαμβάνουν υπόψιν το ενδεχόμενο GREXIT. Κάτι τέτοιο δε θέλω να το σκέπτομαι. Ο λόγος λοιπόν τους πολιτικούς έτσι ώστε να αποφύγουμε τις διπλές εκλογές!