Ρεκόρ ξένων επενδύσεων στην Ευρώπη το 2013

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στην Ευρώπη έφθασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το 2013. Παρά το γεγονός ότι η Ευρώπη βγήκε από την ύφεση στα μέσα της χρονιάς, το 2013 ήταν ένα έτος ρεκόρ για τις ΑΞΕ με 3.955 επενδυτικά έργα, παρουσιάζοντας αύξηση 4% σε σχέση με το 2012. Μεταξύ των μεγάλων αγορών, οι επενδύσεις αυξήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Γαλλία, ενώ μείωση σημειώθηκε μόνο στην Ισπανία και την Ανατολική Ευρώπη.

Στην ετήσια έκθεση European Attractiveness Survey της Ernst & Young αναλύεται ο αντίκτυπος της πενταετούς κρίσης αλλά και της ύφεσης στις ευρωπαϊκές ΑΞΕ, κατά τη σύγκριση της πενταετίας 2009-2013 και της πενταετίας 2004-2008. Οπως προκύπτει, η Ανατολική Ευρώπη, η οποία και προσέλκυσε σημαντικές επενδύσεις στη δεκαετία του 2000, ήταν ο μεγαλύτερος χαμένος από την οικονομική κρίση, καθώς ο αριθμός των επενδύσεων μειώθηκε κατά 12%, ενώ στη Δυτική Ευρώπη οι αριθμοί αυξήθηκαν κατά 19%.

Μεταξύ των μεγάλων αγορών υπήρξε ένας εύκολα αναγνωρίσιμος νικητής, η Γερμανία, όπου οι αριθμοί υπερδιπλασιάστηκαν. Στο Ηνωμένο Βασίλειο σημειώθηκε μια μικρότερη αύξηση της τάξης του 12%, ενώ στη Γαλλία παρέμειναν σταθερές. Αλλοι «κερδισμένοι» μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών ήταν η Ισπανία, η Ολλανδία, η Ρωσία και η Ιρλανδία. Οι πέντε «χαμένοι» ήταν χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς οι επενδύσεις στη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία μειώθηκαν κατά 50% στη διάρκεια της κρίσης.

Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται και πάλι στην πρώτη θέση όσον αφορά τις άμεσες ξένες επενδύσεις με 799 επενδύσεις το 2013, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 15%, ενώ η Γερμανία παρουσιάζει επίσης σημαντική αύξηση κατά 12% και 701 επενδύσεις. Εκπληξη αποτελεί η Γαλλία, η οποία αντέστρεψε την πτωτική τάση των ΑΞΕ σημειώνοντας αύξηση 9%. Παρά το γεγονός ότι οι επενδύσεις στην Ισπανία μειώθηκαν κατά 19%, μετά την απότομη αύξηση του 2012 που είχε προκληθεί από τους «κυνηγούς ευκαιριών», παρέμεινε στην τέταρτη θέση, ενώ το Βέλγιο και η Ολλανδία βρίσκονται στην πέμπτη και την έκτη θέση αντίστοιχα.

Ο αριθμός των ΑΞΕ στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, μειώθηκε κατά περίπου 5%, ενώ η δημιουργία θέσεων εργασίας μειώθηκε κατά 4%, καθώς η παρατεταμένη κρίση μείωσε, για παράδειγμα, τον αριθμό των επενδύσεων από τις δυτικοευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες.

Ανάλυση ανά κλάδο και δραστηριότητα

Η έξοδος της Ευρώπης από την ύφεση έχει ενισχύσει τη θέσης της ως προς τις επενδύσεις καινοτομίας και υψηλής προστιθέμενης αξίας. Το λογισμικό και οι επιχειρηματικές υπηρεσίες παρέμειναν οι κορυφαίοι κλάδοι ΑΞΕ στην Ευρώπη, όσον αφορά τον αριθμό των επενδύσεων, με 509 έργα (αύξηση 27%) και 483 (μείωση 31%), αντίστοιχα. Σχεδόν οι μισές από τις επενδύσεις λογισμικού προέρχονται από εταιρείες με έδρα τις ΗΠΑ.

Οι άλλοι μεγάλοι κερδισμένοι τομείς της χρονιάς ήταν τα φαρμακευτικά και η επιστημονική έρευνα παρουσιάζοντας αύξηση 58% (141 επενδύσεις) και 96% (88) αντίστοιχα. Ως προς το είδος των επενδύσεων, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η έρευνα και η ανάπτυξη (R&D) παρουσίασαν σημαντική αύξηση της τάξης του 23%, με αύξηση κατά 64% ως προς τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η μεταποίηση παρουσίασε αύξηση της τάξης του 5%, ωστόσο ο αριθμός των θέσεων εργασίας μειώθηκε κατά 12%, καθώς οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς το υψηλό κόστος εργασίας στην Ευρώπη.

Οι ενδοευρωπαϊκές επενδύσεις αποτελούν την κύρια πηγή των ΑΞΕ στην Ευρώπη, ωστόσο σε επίπεδο χώρας οι ΗΠΑ παρέμειναν η κύρια πηγή ΑΞΕ στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας 1.027 επενδύσεις, ή το 26% του συνόλου των εισερχομένων επενδύσεων το 2013. Το 27% των επενδύσεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη κατευθύνθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο (από 26% πέρσι), ποσοστό σχεδόν διπλάσιο από αυτό του πλησιέστερου ανταγωνιστή του, της Γερμανίας.

Ωστόσο, οι συνολικές αμερικανικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 2%. Αντιθέτως οι επενδύσεις από τις χώρες BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα) αυξήθηκαν, με τον αριθμό των επενδύσεων να αυξάνεται κατά 28% φθάνοντας τις 313 και τη δημιουργία θέσεων εργασίας να αυξάνεται κατά 37% φθάνοντας τις 16.900 νέες θέσεις εργασίας. Οι κινεζικές επενδύσεις έχουν τριπλασιασθεί τα τελευταία έξι χρόνια, ενώ και οι ινδικές και ρωσικές επενδύσεις έφθασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το 2013. Παρόμοια αύξηση κατά 37% παρουσίασαν οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν από επενδύσεις των BRICS. Η Γερμανία ξεπέρασε το Ηνωμένο Βασίλειο ως ο κορυφαίος προορισμός για επενδύσεις από τις χώρες BRICS παρουσιάζοντας αύξηση κατά 50%.