Αμφορείς και βαρέλια
Eilean Donan Castle: χωρίς αρχαία κεραμίδια αλλα με τρία λοχ και ένα φάντασμα
Δεν υπάρχει κεραμίδι ούτε για δείγμα στο τριλοχικό σημείο που βρίσκεται το Eilean Donan Castle που ανήκε κάποτε στο κλαν των Μακένζι –«τριλοχικό» γιατί εδώ ακριβώς ενώνουν τα κρύα μαύρα νερά τους το Loch Long, το Loch Duich και το Loch Alsh. Οπως θα έλεγαν «τριποταμιά» ή «τριπόταμα» σε χώρες που συναντώνται άλλου είδους στεριανά νερά.
Βουτάω και ξαναβουτάω με υποβρύχιο φακό στερεωμένο στο κεφάλι, αλειμμένος με λίπος φάλαινας και με στολή δύτη από πάνω –τίποτα. Παντού μαύρος γρανίτης, λάσπη, άγνωστα ψάρια και οστρακόδερμα. Και κρύο, κρύο, κρύο. Το ότι ο Γουόλτερ Σκοτ, στην «Κυρά της Λίμνης», θέλει τους ήρωές του να κολυμπούν στο Loch Katrin δείχνει το μεγαλείο της μυθοπλαστικής του ικανότητας.
Και τι θα προσφέρω στην Ισαβέλλα-Ιζαμπώ αν δεν βρω αρχαία κεραμίδια, όπως στις βουτιές μου στα γαλάζια, δροσερά και διαφανή νερά της Κυλλήνης; Και άλλα γαϊδουράγκαθα; Είναι γεμάτο το σαλόνι της από το εθνικό σύμβολο των Σκώτων, που επιμένουν να το λένε thistle, δεν χωράει άλλα. Της έχω μαζέψει 180, για γούρι: όσα ακριβώς χρειάζονται σε βουλευτές για να μη γίνουν εκλογές στην Ελλάδα –δεν την ξεχνάμε την πατρίδα και τα πολιτικά της προβλήματα.
Γενικά στις βόρειες χώρες σπάνια βρίσκεις αρχαία κεραμίδια: αυτοί πολύ νωρίς, από την εποχή των Κελτών, χρησιμοποιούσαν ξύλινα βαρέλια για τις μεταφορές και τις αποθήκες τους –πρέπει να παραδεχθούμε πως όταν εμείς φτιάχναμε άβολους και εύθραυστους αμφορείς, αυτοί έφτιαχναν ανθεκτικά και ευκολομεταχείριστα βαρέλια, πρωτοποριακή τεχνολογία που ανθεί ως τις ημέρες μας. Που δεν αφήνουν ίχνη για χιλιάδες χρόνια, όπως τα αρχαία πήλινα αγγεία και τα δικά μας πλαστικά· σαπίζουν και εξαφανίζονται.
Επιλεκτικές μνήμες
Ωρες-ώρες σκέπτομαι πως μακάρι να ήταν έτσι για όλα τα αντικείμενα, να μη μένει τίποτα πίσω που να δημιουργεί ιστορία, να ήταν η ανθρωπότητα χωρίς μνήμη, σαν το νερό. Ούτε οι Σκωτσέζοι θα ήθελαν να αποσχιστούν ούτε στη Γάζα θα σκοτωνόταν τόσος κόσμος από τις επιθέσεις των ανάλγητων Ισραηλινών που απαντούν με εκατοντάδες οφθαλμούς αντί ενός, ούτε θα έπεφταν τόσο πολλά αεροπλάνα εξαιτίας πολεμοχαρών.
Ολοι θέλουν να πάρουν εκδίκηση για παλιές ιστορίες, ημερολόγιό μου –δεν θα ήταν καλύτερος ο κόσμος αν αυτές τις παλιές ιστορίες δεν τις ξέραμε;
Το κάστρο που μας φιλοξενεί, ειδικά παραχωρημένο στην Ιζαμπώ από το Τάγμα του Γαϊδουράγκαθου, βρίσκεται πάνω στο νησάκι Eilean Donan, «Νησί του Ντόναν» δηλαδή, χριστιανού κληρικού που ήρθε από την Ιρλανδία περί το έτος 600 και έχτισε εκκλησία πάνω του, που δεν την έχει δει όμως κανείς, θα ήταν ξύλινη και αυτή. Τον αποκεφάλισαν πειρατές και άγιασε.
Αυτό όμως που έχουν δει πολλοί είναι το φάντασμα ισπανού στρατιώτη από αυτούς που σκότωσαν οι Αγγλοι το 1719 κανονιοβολώντας το νησάκι –τι ήθελαν οι Ισπανοί εκεί; Μα να βοηθήσουν στην παλινόρθωση του Ιάκωβου Στιούαρτ στον θρόνο του Ηνωμένου Βασιλείου με τη βοήθεια των Χαϊλάντερς της Σκωτίας. Πέντε εξεγέρσεις έγιναν, οι Στιούαρτ και οι σύμμαχοί τους ηττήθηκαν.
Συνήθως όλη η Ιστορία της Σκωτίας περιγράφεται μέσω των συγκρούσεων με την Αγγλία –δεκάδες χιλιάδες μαζεύτηκαν φέτος να γιορτάσουν τα 700 χρόνια από τη νίκη του Robert Bruce εναντίον των Αγγλων. Οπως θα γίνει σε μας σε λίγα χρόνια για τη νίκη του Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια. Αυτό που αποφεύγουν να αναφέρουν οι σκώτοι εθνικιστές είναι οι συγκρούσεις των Χαϊλάντερς με τους Λοουλάντερς, τους συμπατριώτες τους που κατοικούν νότια από τη γραμμή Γλασκώβη-Εδιμβούργο, χονδρικά.
Πολεμοχαρείς ορεσίβιοι οι πρώτοι, ειρηνικοί γεωργοί, επαγγελματίες και έμποροι οι δεύτεροι –που δεν συμπαθούσαν τους καθολικούς Στιούαρτ και δεν συμμετείχαν στις εξεγέρσεις που οργάνωναν οι τελευταίοι με τη βοήθεια πότε των Ισπανών, πότε των Γάλλων και πάντα των κλαν των Highlands.
Ξεχνάμε εύκολα τον Διαφωτισμό του Εδιμβούργου, τον Χιουμ και τον Ανταμ Σμιθ, τις βιομηχανίες και τα ναυπηγεία της Γλασκώβης, τον Τζέιμς Βατ και τον Τζέιμς Κλερκ Μάξγουελ –η Σκωτία περιορίζεται στο κιλτ και την γκάιντα των ορεσίβιων. Ο τουρισμός, το θέαμα αφήνει λεφτά –ποιος νοιάζεται για φιλόσοφους, διανοούμενους, επιστήμονες;
Οι σκώτοι εθνικιστές, όπως και οι δικοί μας, ξεχνούν ότι για την Ιστορία της πατρίδας τους είναι υπεύθυνος ο λαός της και ρίχνουν τις ευθύνες στους ξένους, στους Αγγλους αυτοί. Δηλαδή, δεν μας φτάνει το κακό που έχουμε ιστορική μνήμη, είναι και επιλεκτική.
Καλές διακοπές
Highlands, τρόπος του λέγειν ανθρώπων που ζουν σε νησί επίπεδο. Λόφοι είναι, ο ψηλότερος κάπου 1.350 μέτρα –αλλά πανέμορφοι. Οσο είναι δυσάρεστες οι χωρίς κεραμίδια βουτιές, τόσο όμορφο είναι το περπάτημα πάνω σε moorland, mire, bog, muir, fen, quagmire, muskeg –πολλά ονόματα και εκλεπτύνσεις για την ίδια υγρή χορταρένια εδαφική πραγματικότητα στα μάτια και τα παπούτσια του μεσογειακού που καταλαβαίνουν την ξεραΐλα και το συμπαγές ως βασικά χαρακτηριστικά του εδάφους που περπατά.
Με γοητεύουν, τα λατρεύω τα υγρά εδάφη των Χάιλαντς με την έρπουσα βλάστηση που δημιουργεί χρόνο τον χρόνο στρώματα που θα γίνουν τύρφη και ίσως μετά από χιλιάδες αιώνες λιγνίτης για να τον καίει η ΔΕΗ της Σκωτίας και να κόβει το ρεύμα σε τετραπληγικές γυναίκες.
Γιατί moorland και κεραμίδια, γαλανά νερά και ξανθό ουίσκι να τα χωρίζει τόσο μεγάλη απόσταση; Αν η αποστολή μας αποτύχει και τελικά η Σκωτία χωριστεί από την Αγγλία, πρέπει να την προσαρτήσουμε στην Ελλάδα· να την τοποθετήσουμε εκεί στο κενό που υπάρχει ανάμεσα σε Ζάκυνθο και Σικελία, να είναι όλα τα καλά του κόσμου κοντά-κοντά.
- Ο Αύγουστος είναι λιγότερο από ένα ουίσκι δρόμο μακριά, ημερολόγιό μου. Λέω να σε αφήσω στην ησυχία σου για έναν μήνα, να αφομοιώσεις τα γραψίματά μου. Να τα κάνεις τύρφη και λιγνίτη, να φωτίζουν καιόμενα κάποιους που θα διαβάζουν, να χρησιμεύσουν σε κάτι.
Καλές διακοπές να έχουμε όλοι, κυρίως εκεί στη Γάζα και στην Ουκρανία, δεν αντέχω άλλο να διαβάζω για σκοτωμούς.
γραμματοκιβώτιο
Ευχαριστώ για την αναφορά σου στην επέτειο της αποκατάστασης της Δημοκρατίας, δίνει την ευκαιρία για αποτίμηση, αναστοχασμό και συμπεράσματα. Σκέφτομαι ότι οι άνθρωποι, όπως και οι οικογένειες, ή και οι λαοί, κάνουν πολύν καιρό να συνέλθουν από μια κατάσταση τραυματική, που την έζησαν παθητικά, ως θύματα. Χρειάζονται γενιές ολόκληρες μέχρι να σταθούν στα πόδια τους, να ξεπλύνουν το παράπονο. Κι ενώ ζουν σε προνομιακές συνθήκες, συνεχίζουν τους θρήνους των προγόνων τους. Δες στο Ισραήλ. Θα ήθελα να προλάβω να ζήσω στην Ελλάδα το ξεπέρασμα αυτής της ψυχολογικής φάσης, την ενηλικίωση μιας ώριμης γενιάς που θα σταματήσει την κλάψα, θα ξεπεράσει τη μανία καταδίωξης και θα σταθεί μπροστά στις ευθύνες της ώριμα και υπεύθυνα επιτέλους, όπως αρμόζει στις Δημοκρατίες.
ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΑ, Αθήνα
***
Ο Μαζιώτης για να σώσει το τομάρι του πυροβολούσε και σκορπούσε σφαίρες σε ανύποπτους και αθώους περαστικούς. Αυτό θα πει γνήσιος λαϊκός αγωνιστής και ιδεολόγος.
ΝΙΚΟΣ ΚΤΙΣΤΑΚΗΣ, @gmail. com
***
Ποτέ άλλοτε δεν διαθέταμε τόσα σχολεία, πανεπιστήμια, θέατρα –ως και Μέγαρα Μουσικής αποκτήσαμε στα 40 ειρηνικά χρόνια της Μεταπολίτευσης. Ομως το θυμιατήρι και το μπουζούκι παραμένουν οι κύριοι διαμορφωτές της εθνικής μας κουλτούρας. Το πρώτο μάς κάνει δεισιδαίμονες – θρησκόληπτους, το δεύτερο θυμικούς – ανορθολογιστές. Both καλλιεργούν αντιεπιστημονική νοοτροπία και βεβαίως κουτσαβάκη εθνικισμό.
Γ. Κ., @otenet. gr
***
Εχω γεμίσει θυμό με τον εμπαιγμό των κυβερνητικών εταίρων, μα περισσότερο με τις δικές μου προσδοκίες ότι ίσωςη κρίση θα ήταν ευκαιρία για να ωφεληθείη ελληνική κοινωνία και όχι πάλιοι ευνοημένες τάξεις! Οι δικαστές τα τελευταία χρόνια φτιάξανε περιουσίες με αναδρομικά επί αναδρομικών, με αυξήσεις στουςμισθούς τους, κ.τ.λ.Γιατί οι δημοσιογράφοι δεν ασχολούνται με αυτό αλλάμε τους αιγιαλούς και τη Μικρή ΔΕΗ απότο πρωί ως το βράδυ; Κάτι καλό θα μαγειρεύεται και γι’ αυτούς!
ΠΑΝ. Κ. ΜΑΝΤΖΑΝΑΣ, @yahoo.gr
***
Πάνος Καμμένος: «Πακιστανοί βουλευτές παρέστην στο ψευδοκράτος «τιμώντας» την εισβολή, κατοχή, δολοφονίες. Ηλθε η ώρα για απελάσεις». Καλό. Ας αρχίσουμε μ’ αυτούς που δεν μιλάνε σωστά ελληνικά…
Δημήτριος Τσεχίας
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
