Ο ιός HIV του ΑIDS μπορεί και σχηματίζει ταχύτατα «απόρθητα οχυρά» μέσα στο σώμα, γεγονός που μειώνει τις ελπίδες σχετικά με το ότι η πρώιμη έναρξη θεραπείας θα μπορούσε να τον εκριζώσει.

Αυτό έδειξε μια νέα μελέτη σε πιθήκους η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature» και ίσως δίνει μια εξήγηση σε ό,τι αφορά την περίπτωση του βρέφους από το Μισισίπι που απασχόλησε ειδικούς και μη το τελευταίο διάστημα. Το βρέφος αυτό έλαβε θεραπεία για τον HIV λίγο μετά τη γέννησή του και αρχικώς φάνηκε ότι θεραπεύθηκε. Ωστόσο ο ιός επανεμφανίστηκε στον οργανισμό του περίπου δύο χρόνια αργότερα.

Ταχύτατη η δημιουργία ρεζερβουάρ του ιού

Τώρα η νέα μελέτη που ανήκει σε ειδικούς της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ δείχνει ότι απροσπέλαστα ρεζερβουάρ του ιού σχηματίζονται εντός του οργανισμού προτού ο HIV καταστεί ανιχνεύσιμος στο αίμα. Το καινούργιο εύρημα απογοήτευσε τους ερευνητές του πεδίου καθώς αποδεικνύεται για άλλη μια φορά πόσο «ύπουλος» είναι ο ιός του AIDS.

Τα ρεζερβουάρ του ιού στο έντερο και στον εγκεφαλικό ιστό αποτελούν το βασικό εμπόδιο στον αγώνα των ειδικών για μια θεραπεία του HIV. Τις τελευταίες δεκαετίες η αξιοσημείωτη πρόοδος που έχει επιτευχθεί στην ανάπτυξη αντιρετροϊκών φαρμάκων έχει βοηθήσει σημαντικά στο να διατηρείται ο ιός υπό έλεγχο στο αίμα με αποτέλεσμα οι ασθενείς να έχουν σχεδόν φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής. Αν όμως η αντιρετροϊκή θεραπεία σταματήσει ο ιός «αναδύεται» από τα ρεζερβουάρ του.

Ετσι οι διεθνείς ερευνητικές προσπάθειες επικεντρώνονται στο να βγάλουν τον HIV από τα «κρησφύγετά» του. Το τελευταίο διάστημα πάντως υπήρχε ελπίδα σχετικά με το ότι η πρώιμη θεραπεία θα μπορούσε να προλάβει εξαρχής τον σχηματισμό αυτών των «οχυρών» του ιού εντός του οργανισμού.

Το πείραμα

Στο πλαίσιο της τελευταίας μελέτης, πίθηκοι ρέζους μακάκοι μολύνθηκαν με τον ιό SIV (simian immunodeficiency virus), που αποτελεί τον αντίστοιχο ιό του HIV στους πιθήκους. Στη συνέχεια τα πειραματόζωα έλαβαν αντιρετροϊκή θεραπεία το νωρίτερο μέσα σε τρεις ημέρες από τη μόλυνση και το αργότερο μέσα σε δύο εβδομάδες.

Η θεραπεία σταμάτησε μετά από έξι μήνες, ωστόσο, όπως προέκυψε, ο ιός επανεμφανίστηκε ασχέτως του πότε είχε ξεκινήσει το θεραπευτικό σχήμα. Αυτό δείχνει, κατά τους ειδικούς, πως τα ρεζερβουάρ ου ιού σχηματίζονται πάρα πολύ νωρίς μετά τη μόλυνση.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Ιατρικής Νταν Μπάρουχ από το Χάρβαρντ «τα στοιχεία μας δείχνουν πως στο συγκεκριμένο μοντέλο ζώου τα ρεζερβουάρ του ιού δημιουργήθηκαν πολύ νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε. Ανακαλύψαμε ότι σχηματίστηκαν στους ιστούς κατά τις πρώτες λίγες ημέρες από τη μόλυνση, προτού καν ο ιός καταστεί ανιχνεύσιμος στο αίμα».

Εξήγηση για το βρέφος του Μισισίπι

Ισως όλα αυτά εξηγούν και το γιατί ο ιός επανεμφανίστηκε στη μικρή από το Μισισίπι. Το κοριτσάκι είχε γεννηθεί με HIV και έλαβε θεραπεία μέσα στις πρώτες ημέρες από τη γέννηση. Λάμβανε τα φάρμακα επί 18 μήνες αλλά μετά οι ειδικοί σταμάτησαν τη θεραπεία. Αρχικώς ο ιός δεν επανεμφανίστηκε με αποτέλεσμα να έχουν δημιουργηθεί ελπίδες για θεραπεία του. Ωστόσο πριν από μερικές ημέρες ανακοινώθηκε ότι το παιδί που είναι σήμερα τεσσάρων ετών έχει και πάλι ανιχνεύσιμα επίπεδα του HIV στον οργανισμό του, μετά από σχεδόν δύο χρόνια χωρίς θεραπεία. «Τα άσχημα νέα σχετικά με την επανεμφάνιση του ιού σε αυτό το παιδί δείχνουν ακόμη πιο έντονα ότι χρειάζεται να κατανοήσουμε το πόσο γρήγορα δημιουργούνται τα οχυρά του ιού στον οργανισμό μετά τη μόλυνση» σημείωσε ο δρ Μπάρουχ.

Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα οι Κάι Ντενγκ και Ρόμπερτ Σισιλιάνο από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στη Βαλτιμόρη του Μέριλαντ τόνισαν πάντως πως «παρότι η πρώιμη θεραπεία πιθανότατα δεν προλαμβάνει τη δημιουργία ρεζερβουάρ του ιού, έχει φανεί ότι σε κάθε περίπτωση μειώνει το μέγεθος αυτών των ρεζερβουάρ». Σε κάθε περίπτωση οι επιστήμονες τόνισαν ότι τα καινούργια αποτελέσματα «δείχνουν πως απαιτούνται νέες προσεγγίσεις για την εκρίζωση του ιού HIV».