H ΑΦΡΟΔΙΤΗ από το A ως το Ω

Το Εξπρές της Αφροδίτης ετοιμάζεται εντός των ημερών να ξεκινήσει το ταξίδι προς τον γειτονικότερό μας πλανήτη με αποστολή να βρει απαντήσεις στα μυστήρια που την καλύπτουν. Οι επιστήμονες θα περιμένουν με αγωνία τα στοιχεία που θα στείλει το σκάφος και για έναν ακόμη λόγο: στην Αφροδίτη βασιλεύει το φαινόμενο του θερμοκηπίου και μάλιστα πολύ μεγάλης έντασης, γι’ αυτό περιμένουν δεδομένα που θα τους βοηθήσουν να κατανοήσουν το φαινόμενο και να ανακαλύψουν τρόπους αντιμετώπισής του στη Γη. Ποια είναι τελικά η Αφροδίτη, η οποία εικάζεται ότι για πολλά χρόνια είχε συνθήκες ανάλογες με αυτές της Γης; Στο παρατιθέμενο αλφάβητο διαβάστε όσα την αφορούν.

Ατμόσφαιρα

H ατμόσφαιρα της Αφροδίτης είναι εξαιρετικά πυκνή. H ατμοσφαιρική πίεση είναι 90 φορές υψηλότερη από ό,τι στη Γη και τα σύννεφα θειικού οξέος είναι τόσο πυκνά ώστε εμποδίζουν εντελώς το ηλιακό φως. H ηφαιστειακή δραστηριότητα του πλανήτη επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με θειούχα αέρια.

Βασίλισσα

H Αφροδίτη είναι η βασίλισσα του πρωινού και απογευματινού ουρανού. Ο πλανήτης εμφανίζεται σε «φάσεις» όμοιες με εκείνες της Σελήνης, ανάλογα με τη θέση στην οποία βρίσκεται εν σχέσει προς τον Ηλιο.

Γαϊτανάκι αερίων

Ζεστά αέρια κινούνται σπειροειδώς από τον ισημερινό προς τις πολικές περιοχές και μετακινούν τα πυκνά νέφη θειικού οξέος σε όλον τον πλανήτη. H ηλιακή θερμότητα «σπρώχνει» τους ταχύτατους ανέμους μεταφέροντας τα αέρια τόσο στα ανώτερα επίπεδα της ατμόσφαιρας όσο και προς τις ψυχρότερες πολικές περιοχές, όπου μειώνεται η θερμοκρασία των αερίων, στη συνέχεια χάνουν πάλι ύψος και μετακινούνται πίσω προς τον ισημερινό.

Δορυφόροι

H Αφροδίτη δεν διαθέτει φυσικούς δορυφόρους.

Εξπρές

Το Venus Express αναμένεται να φθάσει στον προορισμό του σε πέντε μήνες και να εισέλθει σε ελλειπτική τροχιά. Το σκάφος θα παραμείνει στην Αφροδίτη και θα τη μελετά για δύο ημέρες… (Μία ημέρα Αφροδίτης είναι 243 γήινες ημέρες.)

Ζόνταρ

«Ζόνταρ» είναι ο τίτλος ενός από τα πιο τρομακτικά διαστημικά θρίλερ. H δράση του εξελίσσεται σε μια κωμόπολη στην οποία επιτίθενται όντα με περίεργα μάτια από την Αφροδίτη.

Ηφαίστεια

H Αφροδίτη διαθέτει μεγάλες ηφαιστειακές οροσειρές, όπως η περιοχή Aphrodite Terra, στην οποία υπάρχουν πολλά και μεγάλα ηφαίστεια, ανάμεσά τους και το Maat Moons που έχει ύψος 9 χλμ. και διάμετρο 200 χλμ. Στην Αφροδίτη υπάρχουν 156 ηφαίστεια με διάμετρο μεγαλύτερη των 100 χλμ. και άλλα 300 με διάμετρο 20-100 χλμ.

Θερμοκήπιο

Στην Αφροδίτη υπάρχει φαινόμενο του θερμοκηπίου και μάλιστα σε μεγάλη ένταση, αφού η πολύ πυκνή ατμόσφαιρα του πλανήτη παγιδεύει τη θερμότητα που αντανακλάται προς το Διάστημα από την επιφάνεια και δεν την αφήνει να φύγει. H μέση θερμοκρασία στον πλανήτη είναι 460 βαθμοί Κελσίου, ενώ σε περίπτωση που δεν υπήρχε ατμόσφαιρα ή ήταν πολύ πιο αραιή, η θερμοκρασία θα ήταν γύρω στους 60 βαθμούς Κελσίου.

Ιστορία

Στην Αφροδίτη δόθηκε το όνομα της θεάς της ομορφιάς και του έρωτα πιθανότατα επειδή είναι ο λαμπρότερος πλανήτης που είναι ορατός διά γυμνού οφθαλμού. Αν οι άνδρες προέρχονται από τον Αρη, τότε οι γυναίκες προέρχονται σίγουρα από την Αφροδίτη.

Κέπλερ

Αν και ο βρετανός αστρονόμος Τζερεμάια Χόροκς κατέγραψε πρώτος το πέρασμα της Αφροδίτης από τον Ηλιο, ο κορυφαίος γερμανός αστρονόμος Γιόχαν Κέπλερ ήταν εκείνος που έκανε τους απαραίτητους μαθηματικούς υπολογισμούς για τον προσδιορισμό της θέσης της. Αλλά όπως συνέβη και με τον Χόροκς, ο Κέπλερ πέθανε προτού δει ότι οι υπολογισμοί του επιβεβαιώθηκαν.

Λάβα

Ως αποτέλεσμα της έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας, λάβα ρέει συνεχώς σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη.

Μορφολογία

H πυκνή ατμόσφαιρα που δεν επιτρέπει σε μικρά αντικείμενα να πέσουν στο έδαφος, σε συνδυασμό με όλα τα υπόλοιπα ατμοσφαιρικά και γεωλογικά χαρακτηριστικά, έχει δημιουργήσει ένα άγριο όσο και εντυπωσιακό περιβάλλον. Εχουν εντοπιστεί 900 κρατήρες, ο μικρότερος εκ των οποίων έχει διάμετρο 1,5 χλμ. και ο μεγαλύτερος 280 χλμ. Οι περισσότεροι από αυτούς διατηρούνται στην ίδια ακριβώς κατάσταση με αυτή που ήταν τις πρώτες ώρες μετά τη δημιουργία τους.

Νέφη

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble φωτογράφισε το 1995 τα νέφη του θειικού οξέος που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης, τα οποία είχαν εντοπίσει και τα σκάφη Pioneer Venus, Galileo και Mariner 10, που την είχαν επισκεφθεί. Κοντά στον ισημερινό της Αφροδίτης έχουν εντοπιστεί ασυνήθιστης μορφής νεφώσεις που υποδεικνύουν την ύπαρξη ατμοσφαιρικών κυμάτων ανάλογων με εκείνα τα οποία προκαλούν τα υψηλά και χαμηλά ατμοσφαιρικά συστήματα πίεσης της Γης.

Ξαδέρφη

H Αφροδίτη θεωρείται ξαδέρφη της Γης, αφού διαθέτει ανάλογο μέγεθος και μάζα με τον πλανήτη μας και επιπλέον οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πριν από δισεκατομμύρια χρόνια είχε περιβάλλον ανάλογο με αυτό της Γης. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι υπήρχαν ωκεανοί και άρα συνθήκες ικανές για την ανάπτυξη ζωής. Στη συνέχεια όμως η Αφροδίτη για κάποιον λόγο πλησίασε περισσότερο προς τον Ηλιο και η ραγδαία αύξηση της θερμοκρασίας αποξήρανε τον πλανήτη.

Ονόματα

Στις περιοχές και σε διάφορα μέρη της Αφροδίτης δίνονται γυναικεία ονόματα, κατά βάση «διάσημα», όπως Εύα, Κλεοπάτρα κ.ά.

Παρατήρηση

Οι πρώτοι αστρονόμοι υπολόγιζαν την απόσταση ανάμεσα στη Γη και στον Ηλιο παρατηρώντας την κίνηση της Αφροδίτης, το πέρασμά της από τον Ηλιο, και μελετώντας το φαινόμενο που είναι γνωστό με τον όρο «ηλιακή παράλλαξη».

Ραντάρ

Οι Αμερικανοί και οι Ρώσοι έχουν χρησιμοποιήσει ραντάρ για να χαρτογραφήσουν την επιφάνεια της Αφροδίτης.

Συγκρούσεις

H πυκνή ατμόσφαιρα της Αφροδίτης δεν επιτρέπει σε κανένα μικρού ή μεσαίου μεγέθους αντικείμενο (μετεωρίτες κτλ.) να πέσει στην επιφάνειά της, αφού τα αντικείμενα αυτά διαλύονται ταχύτατα στον αέρα. Γι’ αυτό και στην επιφάνειά της υπάρχουν μόνο τεράστιοι κρατήρες που έχουν δημιουργηθεί από την πτώση μεγάλων αστεροειδών.

Τροχιά

H Αφροδίτη πραγματοποιεί κυκλική τροχιά γύρω από τον Ηλιο, ενώ οι περισσότεροι πλανήτες διαγράφουν ελλειπτικές τροχιές. H τροχιά της ολοκληρώνει έναν σχεδόν τέλειο κύκλο απόκλισης μόλις 1%.

Υπέρυθρη

Το σκάφος Pioneer τράβηξε φωτογραφίες της Αφροδίτης στο υπέρυθρο του φάσματος. Οι εικόνες αποκάλυψαν τις νεφώσεις στα ανώτερα επίπεδα της ατμόσφαιρας του πλανήτη, κάτι που βοήθησε τους επιστήμονες να κατανοήσουν τη σύνθεση της ατμόσφαιρας.

Φαντασία

Οπως κάθε διαστημικό σώμα που ήταν στην αρχαιότητα ορατό με γυμνό μάτι, έτσι και η Αφροδίτη αποτέλεσε αντικείμενο μυστικιστικής και μυθολογικής ενασχόλησης και πολλοί πολιτισμοί (βαβυλωνιακός, ελληνικός κ.ά.) τη συνέδεσαν με διάφορα πράγματα και καταστάσεις θεωρώντας ότι επηρεάζει τον κόσμο μας καταλυτικά.

Χόροκς

H διέλευση της Αφροδίτης όταν περνάει μπροστά από τον Ηλιο και γίνεται ορατή (ως μια μικρή μαύρη κουκκίδα) κατεγράφη από τον Ιερεμία Χόροκς στις 24 Νοεμβρίου 1639, αλλά εκείνος πέθανε δύο χρόνια αργότερα, προτού η παρατήρησή του δημοσιευθεί και γίνει γνωστή.

«Ψημένα» ηλεκτρόνια

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra κατάφερε για πρώτη φορά να φωτογραφίσει την εκπομπή ακτίνων X από την Αφροδίτη. Ακτινοβολία από τον Ηλιο βομβαρδίζει τα ηλεκτρόνια των ατμοσφαιρικών αερίων «υποχρεώνοντας» τα άτομα να εκπέμπουν φθορίζουσα ακτινοβολία με τη μορφή ακτίνων X.

Ωρες

H Αφροδίτη περιστρέφεται με πολύ αργό ρυθμό και αντίθετα προς την κατεύθυνση που περιστρέφονται οι υπόλοιποι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Ενα «24ωρο» της Αφροδίτης περιλαμβάνει 5.832 γήινες ώρες αφού μία ημέρα της Αφροδίτης αντιστοιχεί σε 243 γήινες ημέρες.