Ελληνας του εξωτερικού είναι ο Βαγγέλης Καλότυχος, παιδί μεταναστών. Ελληνας γεννημένος στο Λονδίνο από πατέρα Κύπριο και μητέρα Πειραιώτισσα. Προτού κατασταλάξουν στη βρετανική πρωτεύουσα, οι γονείς του είχαν φάει «βρώμικο ψωμί» στην Αλεξάνδρεια και στην Αυστραλία. Αυτοί οι μετανάστες-εργάτες γονείς τού εμφύσησαν την αγάπη για την Ελλάδα και ο Καλότυχος, που έχει ζήσει στην πατρίδα μόνο καλοκαίρια και ως εκ τούτου γνώρισε μόνο έναν τόπο διακοπών, «έζησε» μέσα του μια Ελλάδα αφηγήσεων με αποτέλεσμα, έπειτα από χρόνια, να γράψει ένα σπουδαίο βιβλίο για την πατρίδα των γονέων του που θα το ζήλευαν πολλοί Ελληνες που έζησαν ή που ζουν την πατρίδα στο πετσί τους. Είναι ένα βιβλίο-οδηγός προς τους ναυτιλλομένους της λογοτεχνίας, της ποίησης, της ιστορίας, της πολιτικής, της ανθρωπολογίας και του νεότερου πολιτισμού της πατρίδας μας. Είναι ένα βιβλίο αναζήτησης της νέας Ελλάδας, εκείνης που χάνεται στη μετάφραση των τουριστικών αφισών και των τηλεοπτικών σποτ ανά τις πρωτεύουσες της Υφηλίου. Και είναι ένα απάνθισμα ακριβών δοκιμίων ποιητικής προσέγγισης με επίκεντρο μεν τη λογοτεχνία και την ιστορία, αλλά με πάμπολλες εστίες-σημεία αναφοράς, όπως ο Ρήγας Φεραίος, ο Διονύσιος Σολωμός, ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Παναγιώτης Σούτσος. Αλλά και το έργο των Κώστα Καρυωτάκη, Ηλία Βενέζη, Γιώργου Θεοτοκά, Γιώργου Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη, Γιάννη Ρίτσου, Κώστα Βάρναλη, Μανόλη Αναγνωστάκη, Ρέας Γαλανάκη και πολλών άλλων εξίσου σημαντικών νεο-Ελλήνων οι οποίοι με το έργο τους έδωσαν υπόσταση σε αυτό που λέμε «Neo-Hellenism» σε αντιπαράθεση με το «Modern-Hellenism». Ο Καλότυχος πρωτοτυπεί και ανακαλύπτει μιαν άλλη φάση, μιαν άλλη εκδοχή Ελληνισμού, εκείνη της μεσοαστικής τάξης με εστίαση στο κλεινόν άστυ και στο μητροπολιτικό κέντρο, εισάγοντας τον όρο «Metro-Hellenism».
Ο Καλότυχος, ο οποίος σήμερα διδάσκει Νέα Ελληνικά στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, σχολιάζει με οξυδέρκεια αφηγήσεις περιηγητών στην Ελλάδα του 19ου αιώνα και ταξιδιογραφήματα ξένων του 20ού (Λόρενς Ντάρελ, Χένρι Μίλερ, Πατρίσια Στόρας), τη Μεγάλη Ιδέα, τη σύνθετη πολιτιστική μας γεωγραφία καθώς και το τι είναι, σε τι συνίσταται η σύγχρονη Ελλάδα. Συναρμολογεί με σχολαστικότητα και αγάπη τις ψηφίδες που συνθέτουν το μωσαϊκό της Ελλάδας του 20ού αιώνα, ανακαλύπτοντας όμως καθ’ οδόν νέες ερμηνευτικές παραμέτρους.
H ελληνική συνθήκη
Ξεκινώντας με την ίδρυση του ελληνικού κράτους και φθάνοντας στο σήμερα, μέσα σε οκτώ κεφάλαια ο Καλότυχος αναδεικνύει το πρόσωπο της χώρας μας, εκτιμώντας ο ίδιος ότι η ιδέα, η οντότητα της σύγχρονης Ελλάδας έχει υποτιμηθεί ή την έχουν παρερμηνεύσει πολλοί ξένοι ερευνητές και μελετητές.
Πρόκειται για πολυσύνθετο βιβλίο που ρίχνει μια φρέσκια ματιά και αντιμετωπίζει με φιλοσοφικό στοχασμό τη σύγχρονη ανθρώπινη ελληνική συνθήκη και τα θέματα του πολιτισμού μας. Ο Καλότυχος, ερμηνεύοντας την ιστορία της Ελλάδας και χαρτογραφώντας την τρέχουσα ελληνική καθημερινότητα με τους κώδικες της πολιτισμικής και λογοτεχνικής θεωρίας, προτείνει μια νέα σχέση με το παρελθόν, αν «η ελληνική λογοτεχνία, ο πολιτισμός και η κοινωνία θέλουμε πράγματι να είναι μέρος του παρόντος και να βρεθούν με τις προκλήσεις του μοντερνισμού».
Ο κ. Ντίνος Σιώτης είναι συνεκδότης της επιθεώρησης «(δε)κατα». Από τις εκδόσεις Κέδρος κυκλοφορεί το βιβλίο του «Δεν γνωρίζω, δεν απαντώ».
